Czym jest humanistyka cyfrowa? Pole semantyczne pojęcia (zarys)

• Authors: Przastek-Samokowa Maria

Title variants

EN

Digital Humanities – a Draft of the Semantic Field of the Concept

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

CEL/TEZA: Celem artykułu jest próba przedstawienia polskiego rozumienia pojęcia ‘humanistyka cyfrowa’ i stworzenie jego pola semantycznego. KONCEPCJA/METODY BADAŃ: Stosując podejście językoznawcze, przeprowadzono językową i merytoryczną analizę wybranego materiału – niejednorodnego gatunkowo – zawierającego definicje i charakterystyki humanistyki cyfrowej. WYNIKI I WNIOSKI: W wyniku analizy z tekstów wyabstrahowano znaczące swobodne słowa kluczowe (najistotniejsze elementy opisów/definicji HC) wraz z kontekstami ich użycia. Pozwoliło to na wyodrębnienie kategorii znaczeniowych (składników semantycznych nadrzędnego wyrażenia humanistyka cyfrowa). Zaproponowano dziewięć wyraźnych kategorii znaczeniowych pola semantycznego pojęcia ‘humanistyka cyfrowa’: 1) orientacja badawcza; 2) dziedzina/dyscyplina badawcza; 3) narzędzia; 4) projekty; 5) placówki i konsorcja; 6) formy komunikacji; 7) humanista cyfrowy; 8) kompetencje i umiejętności; 9) kierunek studiów. ORYGINALNOŚĆ/WARTOŚĆ POZNAWCZA: Artykuł – w podziale na aspekty, stające się kategoriami znaczeniowymi – ukazuje sposoby przedstawiania złożonego pojęcia ‘humanistyka cyfrowa’ oraz konstrukcję jego pola semantycznego. Uzyskane wyniki mogą stanowić punkt odniesienia dla dalszych badań dot. interpretacji pojęcia ‘humanistyka cyfrowa’ oraz dot. rozwoju samej humanistyki cyfrowej.

EN

PURPOSE/THESIS: The aim of this paper is to present Polish interpretations of the concept of ‘digital humanities’ and its semantic field. APPROACH/METHODS: The linguistic and content analysis of selected heterogeneous material, including both definitions and characteristics of digital humanities. RESULTS AND CONCLUSIONS: The analysis of the resources resulted in the extraction of significant keywords (the most important elements of descriptions/definitions), together with their contexts. That enabled the author to distinguish semantic categories (semantic elements of the mother phrase ‘digital humanities’). Nine discrete semantic categories of the semantic field of the concept of 'digital humanities' have been identified: 1) research orientation; 2) research domain/discipline; 3) tools; 4) projects; 5) units and consortia; 6) communication forms; 7) digital humanist; 8) competences and skills; 9) degree course. ORIGINALITY/VALUE: The paper, arranged according to the aspects finally turned into semantic categories, discusses presentation modes of the complex concept of ‘digital humanities’ and the structure of its semantic field. The results can be useful for further research concerning both the interpretation of the concept itself and the development of digital humanities.

Keywords

PL

Deskrypcja; Humanistyka cyfrowa; Kategoria znaczeniowa; Pole semantyczne

EN

Description; Digital humanities; Semantic category; Semantic field

• Publisher: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich i Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii. Uniwersytet Warszawski
• Journal: Zagadnienia Informacji Naukowej - Studia Informacyjne
• Year: 2016
• Volume: 54
• Issue: 2(108)
• Pages: 82-93

Dates

accepted

2016-01-23

received

2016-08-06

revised

2017-01-06

Contributors

author

Przastek-Samokowa Maria

• Katedra Informatologii, Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Nowy Świat 69, 00–927 Warszawa

References

• Tokarski, R. (2001). Słownictwo jako interpretacja świata. W: J. Bartmiński (red.). Współczesny język polski. Lublin: Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Tokarski, R. (2013). Światy za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej. Lublin: Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Radomski, A. (2015). Humanistyka cyfrowa w praktyce – analiza i wizualizacja obrazów [online] [19.07.2016], https://depot.ceon.pl/xmlui/bitstream/handle/123456789/9727/humanistyka_cyfrowa.pdf?sequence=3&isAllowed=y
• DARIAH (2015). Polska weszła do DARIAH-ERIC – informacja w zakładce »Aktualności« [online]. Forum Akademickie, 11 [19.07.2016], https://forumakademickie.pl/aktualnosci/2015/11/9/3133/polska-weszla-do-dariah-eric/
• DELAB (b.d.-a). Tekst reklamujący wykład prof. Wioletty Miśkiewicz [online] [1.05.2016], http://www.delab.uw.edu.pl/co-to-jest-humanistyka-cyfrowa/ = DELAB
• DELAB (b.d.-b). Informacja o odbytym wykładzie: Andrzej Radomski (UMCS): HUMANISTYKA CYFROWA – czyli rewolucja w praktyce badawczej [online] [19.07.2016], http://www.delab.uw.edu.pl/andrzej-radomski-humanistyka-cyfrowa-czyli-rewolucja-w-praktyce-badawczej/
• e-humanistyka (b.d.). e-humanistyka w Polsce [online] [01.05.2016], http://clarin-pl.eu/pl/e-humanistyka-w-polsce/
• Solska, E. (2016). Nowa Respublica Litteraria? Humanistyka cyfrowa jako metaorientacja współczesnych badań humanistycznych, Roczniki Kulturoznawcze 2016, T. 7, nr 1 [online] [19.07.2016], https://tnkul.pl/files/userfiles/files/RKult2015nr1_099–118_Solska.pdf
• Filip, G. (b.d.). Cyfrowy wariant humanistyki [online]. Forum Akademickie, 2 [20.07.2016], https://forumakademickie.pl/fa/2016/02/cyfrowy-wariant-humanistyki/
• HCUW (b.d.). Humanistyka cyfrowa na UW – tekst ze strony UW z działu »Aktualności« [online] [20.07.2016], http://www.uw.edu.pl/humanistyka-cyfrowa-na-uw/
• Kozłowski, J. (2012). Giez Sokratesa [online]. Forum Akademickie, 12 [20.07.2016], https://forumakademickie.pl/fa/2012/12/giez-sokratesa/
• Kozłowski, J. (2014). DARIAH i nowe formy działań w nauce [online]. Forum Akademickie, 5 [20.07.2016], https://forumakademickie.pl/fa/2014/05/dariah-i-nowe-formy-dzialan-w-nauce/ = JK2
• Kozłowski, J. (2015). Humanistyka oparta na danych, czyli prawdziwy koniec Wilhelma Windelbanda. Projekt utopijny [online]. Forum Akademickie, 12 [20.09.2016], https://www.forumakademickie.pl/fa/2015/12/humanistyka-oparta-na-danych/ = JK3
• Kozłowski, J. (2016). Co z tą polską humanistyką? [online]. Forum Akademickie, 2 [20.07.2016], https://forumakademickie.pl/fa/2016/02/co-z-ta-polska-humanistyka/
• Wojciechowski, J. (2014). W stronę e-humanistyki [online]. Forum Akademickie [20.07.2016], https://forumakademickie.pl/fa/2014/12/w-strone-e-humanistyki/# = JW
• Brylska, K., opr. (2015). Humanistyka cyfrowa, [online]. Forum Akademickie [19.07.2016], https://forumakademickie.pl/fa/2015/10/humanistyka-cyfrowa/ = KB
• Nowakowski, K. (b.d.). Czym jest cyfrowy humanizm [online]. W: SocialNety [16.06.2016], http://www.socialnety.pl/czym-jest-cyfrowy-humanizm/
• KUL (b.d.-a). Tekst zaproszenia na konferencję Humanistyka cyfrowa wobec humanistyki słowa [online] [01.05.2016], http://unikonferencje.pl/miniona/konf-uzasy9ujeh
• KUL (b.d.-b). Tekst oferty studiów magisterskich Humanistyka cyfrowa wiedza z widokiem na przyszłość [online] [20.07.2016], http://www.kul.pl/humanistyka-cyfrowa, = KUL
• Mirocha, Ł. (b.d.). CZiT na Chicago Colloquium on Digital Humanities and Computer Science. Część pierwsza – wykorzystanie nowych technologii w humanistyce – wpis na blogu Ł. Mirochy „Człowiek i Technologie” [online] [1.05.2016], http://czlowiekitechnologie.com/czit-na-chicagocolloquim-on-digital-humanties-and-computer-science-czesc-pierwsza-wykorzystanie-nowychtechnologii-w-humanistyce/
• LSCH (b.d.).Tekst zaproszenia na Letnią Szkołę Humanistyki Cyfrowej [online] [20.07.2016], https://sites.google.com/site/letniaszkoladh/home
• Maryl, M. (2015). Co to jest humanistyka cyfrowa – odpowiedź na ankietę Czasu Kultury, 2(5) [online] [1.05.2016], http://maryl.org/wp-content/uploads/2016/05/Maryl-2015-Co-to-humanistyka-cyfrowa.pdf
• MNiSW (b.d.). Milion dolarów od Google dla UW na badania nad rozwojem nowych technologii informacyjnych – tekst ze strony MNiSW [online] [20.07.2016], http://www.nauka.gov.pl/aktualnosci-ministerstwo/milion-dolarow-od-google-dla-uw-na-badania-nad-rozwojem-nowychtechnologii-informacyjnych.html
• Smoleń, M. (b.d.). Cyfrowe humanistyki. Respublika [online] [19.07.2016], http://publica.pl/teksty/cyfrowe-humanistyki-45764.html
• Starczewski, M. (b.d.). Otwarte modele komunikacji naukowej a humanistyka cyfrowa [online] [20.07.2016], http://repozytorium.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/6016/Otwarte%20modele%20komunikacji%20naukowej%20a%20humanistyka%20cyfrowa.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Wieczorek-Tomaszewska M. (2013). Cyfrowa humanistyka jako współczesna metaforyczna Republika Listów [online] [19.07.2016], http://www.ktime.up.krakow.pl/symp2013/referaty_2013_10/wieczorek.pdf
• NG (b.d.) Nowa era humanistów? W Polsce rozwija się humanistyka cyfrowa – informacja [online] [19.07.2016], http://www.national-geographic.pl/aktualnosci/nowa-era-humanistow-w-polscerozwija-sie-humanistyka-cyfrowa
• NwP (b.d.). Polska humanistyka cyfrowa bliżej struktur europejskich [online] [20.07.2016], http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,404022,polska-humanistyka-cyfrowa-blizej-struktur-europejskich.html
• Bomba, R. (b.d.). Gdzie studiować humanistykę cyfrową w Polsce. Przewodnik subiektywny – wpis na blogu „Bomba.Blog” [online] [19.07.2016], http://rbomba.pl/archives/1789
• UMCS (b.d.-a). Tekst zaproszenia na konferencję Zwrot w humanistyce cyfrowej [online] [1.05.2016], http://humanistykacyfrowa.umcs.lublin.pl/konferencja/
• UMCS (2015). Tekst zaproszenia na konferencję: HUMANISTYKA CYFROWA – badanie tekstów, obrazów i dźwięku [online] [19.07.2016], http://2015.dariah.pl/pl/zaproszenie/
• UMCS (b.d.-b). – Promocja książki Zwrot cyfrowy w humanistyce [online] [20.06.2016] http://lubimyczytac.pl/ksiazka/181000/zwrot-cyfrowy-w-humanistyce
• Bolecki, W. (2014). Wypowiedź w tekście Poszerzenie wolnego dostępu [online]. Forum Akademickie, 10 [20.07.2016], https://forumakademickie.pl/aktualnosci/2014/10/10/2166/cyfrowa-wypozyczalnia-publikacji-naukowychacademica/=
• Werla, M.; Maryl, M., Humanistyczne projekty cyfrowe w Polsce [online] [01.05.2016], http://lib.psnc.pl/dlibra/docmetadata?id=655&from=publication

Identifiers

ISSN

0324-8194

EISSN

2392-2648

DOI

https://doi.org/10.36702/zin.306