Historia dzwonów kościoła pw. Wniebowzięcia NMP w Idzikowie w świetle źródeł z archiwum parafialnego

• Authors: Karmelita Jakub

Title variants

History of the bells in the parish church of Assumption of the Blessed Virgin Mary in Idzików in the light of sources from the parish archive

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor opisuje historię dzwonów kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia NMP w Idzikowie od początku XVI w. do czasów współczesnych. Tekst oparty jest na rezultatach kwerendy archiwalnej przeprowadzonej podczas prac porządkowych w archiwum parafialnym. Na podstawie kroniki wiadomo, iż pierwszy dzwon wzmiankowany jest już w 1512 r. Kolejne dzwony ufundowane zostały w 1657, 1671 i 1731 r., jednak zostały one skonfiskowane w 1917 r. W 1922 r. parafia rozpoczęła korespondencję z ludwisarnią Petit & Gebr. Edelbrock z Gescher, co finalnie zakończyło się zakupem trzech dzwonów (tony B-C-D) za kwotę 4484 marek. Niestety, także one zostały skonfiskowane na cele wojenne w styczniu 1942 r. Szczęśliwie, głównie dzięki zaangażowaniu wielu osób, konfiskaty uniknął dzwon z 1512 r. Znajduje się on na wieży idzikowskiej świątyni do dnia dzisiejszego wraz z dwoma innymi, których historia nie jest jeszcze do końca znana.

EN

The author describes the history of the bells of the parish church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Idzików from the early 16th century to the present day. The text is based on the results of an archival search carried out during cleaning work in the parish archive. Based on the chronicle, it is known that the first bell was mentioned as early as 1512. Further bells were founded in 1657, 1671 and 1731, but these were confiscated in 1917. In 1922, the parish began correspondence with the bell foundry of Petit & Gebr. Edelbrock of Gescher, which eventually resulted in the purchase of three bells (tones B-C-D) for 4484 Marks. Unfortunately, these too were confiscated for war purposes in January 1942. Fortunately, thanks mainly to the commitment of many people, the bell from 1512 was not confiscated. It can be found on the tower of the Idzik temple to this day, together with two others whose history is not yet fully known.

Keywords

PL

Idzików; kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny; dzwony; Petit & Gebr. Edelbrock

EN

Idzików; Church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary; bells; Petit & Gebr. Edelbrock

• Publisher: Stowarzyszenie Polskich Muzyków Kościelnych
• Journal: Musica Ecclesiastica
• Year: 2023
• Volume: 18
• Pages: 139-154

Dates

published

2023-06-10

Contributors

author

Karmelita Jakub

• Uniwersytet Opolski

References

• Bach A., Urkundliche Kirchen-Geschichte der Grafschaft Glatz. Von der Urzeit bis auf unsere Tage, Breslau 1841.
• Catalogus venerabilis claeri saecularis et regularis in Comitatu Glacensi archidioeceseos Pragenae, Pragae 1885.
• Fitych T., Czermna 1939. Ks. Gerhard Hirschfelder i kapłańska ,,zmiana warty”, ,,Ziemia Kłodzka” 264–265 (2016), s. 24–29.
• „Vierteljahrsschrift für Geschichte und Heimathskunde der Grafschaft Glatz” 7 (1887/1888).
• Karmelita J., Z najnowszych badań nad historią życia muzycznego parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Idzikowie, w: Od Neolitu do Soundscape’u. Z badań młodych muzykologów, red. G. Gacek, M. Pucia, Opole 2022, s. 99–120.
• Karmelita J., Zbiory muzyczne w parafiach dekanatu Bystrzyca Kłodzka, Opole 2022 [praca licencjacka, Biblioteka Uniwersytetu Opolskiego].
• Kościoły i kaplice archidiecezji wrocławskiej, red. J. Pater, Wrocław 2002.
• Krepa M., Gospodarka Trzeciej Rzeszy w okresie Planu Czteroletniego. Zarys problematyki, w: Varia doctrinalia, red. Ł. Machaj, Wrocław 2012, s. 163–174.
• Marcinek K., Prorok W., Bystrzyca Kłodzka, Długopole-Zdrój, Międzygórze i okolice, Warszawa 1986.
• Martysz C., Gospodarczy cud Trzeciej Rzeszy – prawda czy mit?, ,,Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów” 127 (2013), s. 9–26.
• Marx J., Grafschafter Kirchen in heutiger Zeit, Leimen-Heidelberg 1978.
• Pater J., Katalog ruchomych zabytków sztuki sakralnej w archidiecezji wrocławskiej, Wrocław 1982.
• Patzak B., Kultur- und kunstgeschichtliche Streifzüge im Kreise Habelschwerdt [b.m.r.w.].
• Piekarek H., Kirchgemeinde Kieslingswalde. Chronik und Heimatbuch, Overath 2002.
• Pokora J., Stan i potrzeba badań nad zabytkowymi dzwonami w Polsce, ,,Ochrona Zabytków” 25 (1972), nr 4, s. 285–290.
• Prasał A., Działalność organmistrzowska firmy Lux z Lądka-Zdroju, Opole 2018.
• Prasał A., Organy w kościołach dekanatu Bystrzyca Kłodzka, Lublin 2013.
• Schematyzm diecezji świdnickiej, red. S. Chomiak, W. Mróz, Świdnica 2019.
• Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy, red. M. Staffa, Wrocław 1994.
• nuntiatur.de/erwin-josef-ender.html (25.11.2022).
• https://polska-org.pl/6325782,foto.html?idEntity=504562 (23.11.2022).
• http://www.wamsiedler.de/glockengieserei-petit-gebr-edelbrock-beendet-insolvenzverfahren/ (3.12.2022).