Wartość ludzkiej pracy w społecznej nauce Kościoła katolickiego

• Authors: Witold Jedynak

Title variants

EN

The worth of human work in social learning of church

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Szczególne zainteresowanie Kościoła katolickiego pracą ludzką zostało zainspirowane w okresie dynamicznego rozwoju przemysłu fabrycznego, gdy szybko wzrastała liczba robotników najemnych. Katalizatorem działań podjętych przez hierarchię kościelną było powstanie tzw. kwestii społecznej, której nierozwiązanie mogło wywołać krwawą walkę klas inspirowaną przez socjalistów. Istotne zna-czenie dla rozwoju katolickiego nauczania społecznego odnoszącego się do pracy miało ogłoszenie encykliki „Rerum novarum” (1891 r.). Wytyczyła ona główne kierunki rozwoju społecznej doktryny kościelnej. Kolejne dokumenty Stolicy Apostolskiej rozwijały problematykę pracy uwzględniając zmie-niające się uwarunkowania społeczne. Kompleksową wykładnię nauczania Kościoła dotyczącą pracy przedstawił Jan Paweł II w encyklice „Laborem exercens”. Podejmując polemikę z proponowanymi przez liberalizm i kolektywizm koncepcjami papież przedstawia pracę jako wartość, która zapewnia człowiekowi wszechstronny rozwój, daje mu utrzymanie, a także umożliwia osiągnięcie celu ostatecz-nego, jakim jest zbawienie. Katolicka nauka społeczna sprzeciwia się uprzedmiotowianiu pracy i trak-towaniu jej jako towaru, który można kupić lub sprzedać. Pracy nie da się oddzielić od pracownika, ponieważ tylko dzięki człowiekowi ma ona wartość i wymiar personalistyczny.

EN

The particular interest of the Catholic Church was inspired by the work of a human in a peri-od of dynamic development of the industry factory, the fast increase in the number of hired work-ers. The catalyst for the action taken by the Church hierarchy was the creation of so-called social issues, which could cause failure to resolve the bloody struggle of classes inspired by the social-ists. It is important for the development of Catholic social teaching relating to the work was ad encyclical “Rerum Novarum” (1891). It paved the main directions of development of the social doctrine of the Church. Another Vatican documents developed labor issues reflect changing social conditions. Comprehensive interpretation of the teaching of the Church concerning the work pre-sented Pope John Paul II in his encyclical “Laborem exercens”. Taking a polemic with the pro-posed by liberalism and collectivism concepts Pope presents the work as a value which provides comprehensive development of man, give it to maintain, and allows you to achieve the ultimate goal which is to be saved. Catholic social teaching opposes the objectification of labor and treating it as a commodity that can be bought or sold. Work can not be separated from the employee, be-cause only through a person has a value and personality dimension.

Keywords

PL

godność pracy; personalizm; katolicka nauka społeczna

EN

dignity of human work; personalism; catholic social teaching

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2013
• Issue: 33
• Pages: 188-196

Contributors

author

Witold Jedynak

• Instytut Socjologii Uniwersytet Rzeszowski

References

• Bełch K., 2007, Katolicka nauka społeczna, Wydawnictwo Jedność, Kielce.
• Dzwonkowski R., 1974, Listy społeczne biskupów polskich 1891–1918, Editions du Dialogue, Paris.
• Engels F., 1956, Anty-Dühring, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Engels F., 1976, Rola pracy w procesie uczłowieczenia małpy [w:] Podstawowe proble-my moralności socjalistycznej. Teksty źródłowe (wybór H. Maślińska, M. Michalik), wyd. 3 uzup., Książka i Wiedza, Warszawa.
• Escriva de Balaguer J., 2005, Droga, Bruzda, Kuźnia, wyd. 3, Księgarnia św. Jacka i Apostolicum, Katowice-Ząbki.
• Escriva de Balaguer J., 1992, To Chrystus przechodzi (tłum. A. Kajzerek), Księgarnia św. Jacka, Katowice.
• Jan Paweł II, 2006, Encyklika „Laborem exercens” [w:] Encykliki Ojca świętego Jana Pawła II, Wydawnictwo Znak, Kraków, s. 141–213.
• Jaroszyński E., 1900, Katolicyzm socyalny, cz. 1, Spółdzielnia Wydawnicza Polska, Kraków.
• Kieniewicz S., 1970, Historia Polski 1795–1918, PWN, Warszawa.
• Leon XIII, 1987, Encyklika o kwestii robotniczej „Rerum novarum” [w:] Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 1, red. M. Radwan, L. Dyczewski, A. Stanowski, Rzym–Lublin, s. 41–65.
• Majka J., 1986, Katolicka nauka społeczna. Studium historyczno-doktrynalne, Fundacja Jana Pawła II, Rzym.
• Markiewicz S., 1983, Ewolucja społecznej doktryny Kościoła, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Papieska Rada Iustitia et Pax, 2005, Kompendium nauki społecznej Kościoła, Wydaw-nictwo Jedność, Kielce.
• Strzeszewski Cz., 1978, Ewolucja katolickiej nauki społecznej, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa.
• Strzeszewski Cz., 2003, Katolicka nauka społeczna, wyd. 4 dodruk, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Strzeszewski Cz., 1981, Chrześcijańska myśl i działalność społeczna w zaborze au-striackim w latach 1865–1918 [w:] Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832–1939, red. Cz. Strzeszewski, R. Bender, K. Turowski, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa, s. 135–199.
• Weber M., 2011, Etyka protestancka i duch kapitalizmu (tłum. D. Lachowska), wyd. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Weber M., 2002, Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej (tłum. D. Lachowska), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Wóycicki A., 1921, Chrześcijański ruch robotniczy w Polsce. Monografia społeczna, Księgarnia św. Wojciecha, Poznań – Warszawa.
• Wóycicki A., 1922, Robotnik polski w życiu rodzinnem. Monografia społeczna, Drukar-nia i litografia Jana Cotty, Warszawa.