Źródłowe badanie dziejów Polski Ludowej: przypadek fabularnej twórczości filmowej

• Authors: Maj Ewa

Title variants

EN

Desk research of the history of the People’s Poland: feature films as the case study

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Feature film is an important historical source on condition that (1) its social, political, and cultural context is interpreted, (2) features of the epoch are recognized, (3) the dominant artistic styles are known, and (4) the intentions of the addresser and the level of perception of the addressee are understood. When classifying a film as a source, the fundamental elements of research regime should be fulfilled which means that a film can be considered a standard source with its typical advantages and disadvantages. Feature film fulfilled the requirements of recording the events, people and places that created the history of the People’s Poland, taking into account its ideological beginnings. One can even claim the appearance of cognitive optimism on the assumption that the film became a source that is not only conclusive (after using proper procedures of formal and educational criticism) but is also effective as a transmitter of historic content. Its existence inclined to the reflexion on the methodology of research, encouraged to extending the limits of sources of discovering the historic processes, strengthened the readiness to nurturing the habit of controlling what is or can be a historical source.

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
• Year: 2013
• Issue: 10
• Pages: 3-23

Contributors

author

Maj Ewa

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

References

• Antropologia wobec fotografii i filmu, red. G. Pełczyński, R. Vorbrich, Poznań 2004.
• Debray R., Wprowadzenie do mediologii, przeł. A. Kapciak, Warszawa 2010.
• Film i historia. Antologia, red. I. Kurz, Warszawa 2008.
• Film i telewizja w procesach wychowawczych, red. H. Słomińska, Warszawa 1965.
• Goban-Klas T., Niepokorna orkiestra medialna. Dyrygenci i wykonawcy polityki informacyjnej w Polsce po 1944 roku, przeł. A. Minczewska-Przeczek, Warszawa 2004.
• Gwóźdź A., Kultura, komunikacja, film. O tekście filmowym, Kraków 1992.
• Hahn H. H., Stereotypy – tożsamość – konteksty. Studia nad polską i europejską historią, przeł. M. Forycki, Poznań 2011.
• Hendrykowska M., Śladami tamtych cieni. Film w kulturze polskiej przełomu stuleci 1895–1914, Poznań 1993.
• Hendrykowski M., Autor jako problem poetyki filmu, Poznań 1988.
• Hendrykowski M., Film jako źródło historyczne, Poznań 2000.
• Hendrykowski M., Polski film fabularny dla dzieci i młodzieży, Poznań 1994.
• Hendrykowski M., Stanisław Różewicz, Poznań 1999.
• Historyk wobec źródeł. Historiografia klasyczna i nowe propozycje metodologiczne, red. J. Kolbuszewska, R. Stobiecki, Łódź 2010.
• Jackiewicz A., Antropologia filmu, Kraków 1975.
• Janku-Dopartowa M., Gorzkie kino Agnieszki Holland, Gdańsk 2000.
• Kłoskowska A., Socjologia kultury, Warszawa 1981.
• Kűrbis B., Cztery eseje o źródłoznawstwie, wstęp i oprac. R. Witkowski, Poznań 2007.
• Ledóchowski A., Ulotne obrazy, Warszawa 1998.
• Łużyńska-Doroba J., Portret czy karykatura? Filmowy obraz świadomości społeczno-narodowej chłopów od końca XVIII w. do II wojny światowej, Łódź 1991.
• Łużyńska-Dorobowa J., Kierunki rozwoju filmu społeczno-politycznego. (Zarys problematyki), Warszawa 1987.
• Madej A., Kino, władza, publiczność. Kinematografia polska w latach 1944–1949, Bielsko-Biała 2002.
• Marszałek R., Filmowa pop-historia. Kraków–Wrocław 1984.
• Michalewicz K. S., Film i socjologia. Polskie powojenne badania i refleksje, Warszawa 2003.
• Misiak A., Kinematograf kontrolowany. Cenzura filmowa w kraju socjalistycznym i demokratycznym (PRL i USA). Analiza socjologiczna, Kraków 2006.
• Miśkiewicz B., Wstęp do badań historycznych, Warszawa 1974.
• Morstin-Popławska A., Jak daleko stąd do raju? Religia jako pamięć w polskim filmie fabularnym, Kraków 2010.
• Osęka P., Mydlenie oczu. Przypadki propagandy w Polsce, Kraków 2010.
• Panorama współczesnej myśli filmowej, red. A. Helman, tłum. tejże, Kraków 1992.
• Pełczyński G., Dziesiąta muza w stroju ludowym. O wizerunkach kultury chłopskiej w kinie PRL, Poznań 2002.
• Płażewski J., Historia filmu 1895–2005, Warszawa 2010.
• Płażewski J., Historia filmu francuskiego, Warszawa 2005.
• Polniak Ł., Patriotyzm wojskowy w PRL w latach 1956–1970, Warszawa 2011.
• Poloniści o filmie, red. M. Hendrykowski, Poznań 1997.
• Skotarczak D., Obraz społeczeństwa PRL w komedii filmowej, Poznań 2004.
• Surmaczyński M., Podstawowe problemy metodologiczne nauk społeczno-politycznych, Wrocław 2010.
• „Szkoła polska” – powroty, red. E. Nurczyńska-Fidelska, B. Stolarska, Łódź 1998.
• Świat z historią, red. P. Witek, M. Woźniak, Lublin 2010.
• Topolski J., Marksizm i historia, Warszawa 1977.
• Topolski J., Metodologia historii, Warszawa 1973.
• Topolski J., Teoria wiedzy historycznej, Poznań 1983.
• Wojtkowiak Z., Nauki pomocnicze historii najnowszej. Źródłoznawstwo: źródła narracyjne, cz. 1, Pamiętniki, tekst literacki, Poznań 2003.
• Wstęp do badania dzieła filmowego, red. A. Jackiewicz, Warszawa 1966.
• Zwierzchowski P., Piękny sen pedagoga. Literackie i filmowe portrety świata edukacji, Kraków 2005.
• Zwierzchowski P., Spektakl i ideologia. Szkice o filmowych wyobrażeniach śmierci heroicznej, Kraków 2006.
• Zwierzchowski P., Zapomniani bohaterowie. O bohaterach filmowych polskiego socrealizmu, Warszawa 2000.

Notes

PL

Ewa Maj prof. dr hab., Wydział Politologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, prodziekan Wydziału Politologii, kierownik Zakładu Myśli Politycznej. Autorka monografii naukowych: Jan Ludwik Popławski (1854–1908). Poglądy i działalność polityczna (1991); Związek Ludowo-Narodowy (1919–1928). Studium z dziejów myśli politycznej (2000); Narodowa Demokracja w województwie lubelskim w latach 1918–1928 (2002); Narodowe ugrupowania polityczne w Polsce 1989–2001 (2007); Komunikowanie polityczne Narodowej Demokracji 1918–1939 (2010).