Wojna czy rywalizacja? Techniki wzajemnej dyskredytacji mediów

• Authors: Ostafiński Witold

Title variants

EN

War or Competition? Techniques of Mutual Discreditation of the Media

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem niniejszego artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie o przyczyny i asumpty „wojny mediów” oraz prezentacja o charakterze sygnalizacyjnym metod i technik stosowanych w medialnej rywalizacji. Metafora wojny została użyta w celu ukazania ostrej rywalizacji wykraczającej poza rynkowe i komercyjne kryteria, stającej się nieuczciwą konkurencją zorientowaną na wzajemną dyskredytację. Podjęte analizy zmierzają w kierunku ustalenia przyczyn tej „wojny” oraz jej technik i strategii wykorzystywanych przez medialne marki. Koncepcja i metody badań: w realizacji celów badawczych posłużono się krytyczną analizą komunikatów medialnych: artykułów, felietonów, tweetów. Treści te przeanalizowano pod kątem motywu przeciwnika. W celu ograniczenia rozległego obszaru analitycznego i podkreślenia medialnej rywalizacji w artykule skoncentrowano się na wariantach publicystyczno-komentatorskich. Wyniki i wnioski: rozwój mediów widoczny jest nie tylko w innowacjach technologicznych, ale także w postępującej aneksji przestrzeni życiowej ich odbiorców. Analiza technik wzajemnej dyskredytacji mediów pokazuje, że najbardziej bezkompromisowa walka toczy się na płaszczyźnie kulturowej. Stawką tego konfliktu, oprócz miejsca na rynku, wpływów i pozyskiwania interesariuszy, jest decydowanie o kształcie rzeczywistości, wspieranie wybranej opcji politycznej, kulturowej bądź ideologicznej. Współczesne media coraz rzadziej rywalizują ze sobą na opcje programowe, coraz częściej zaś pretendują do bycia trwałym recenzentem rzeczywistości i jej kreatorem. Oryginalność i wartość poznawcza: medialne komunikaty poddane krytycznej analizie dyskursu ukazują przekrój najbardziej zaostrzonych figur i technik dyskredytacyjnych medialnej konkurencji. W artykule podjęto także próbę wskazania kolejnych aspektów i stadiów medialnego konfliktu, przedstawiono także prognozę rozwoju medialnej rywalizacji i wzajemnej dyskredytacji.

EN

The aim of this article is to answer the question about the causes and consequences of the “media war” and to present the signaling methods and techniques used in media competition. The metaphor of war was used to show fierce rivalry going beyond market and commercial criteria, becoming unfair competition oriented at mutual discreditation. The analyses undertaken are aimed at determining the causes of this “war” and its techniques and strategies used by media brands. Concept and research methods: in order to achieve the research goals, a critical analysis of media messages was used: articles, columns, and tweets. This content was analyzed in terms of the opponent’s theme. In order to limit the extensive analytical area and emphasize the media rivalry, the article focuses on journalistic and commentary variants. Results and conclusions: the development of the media is visible not only in technological innovations, but also in the progressive annexation of the living space of their recipients. The analysis of the techniques of mutual discreditation of the media shows that the most uncompromising fight takes place at the cultural level. The stake of this conflict, apart from the position on the market, influence and gaining stakeholders, is deciding on the shape of reality, supporting a selected political, cultural, or ideological option. Contemporary media less and less compete on programming options, and more and more often pretend to be a permanent reviewer of reality and its creator. Cognitive value: media messages subjected to a critical discourse analysis show a cross-section of the most acute figures and techniques of discrediting media competition. The article also attempts to indicate further aspects and stages of the media conflict and presents a forecast of the development of media rivalry and mutual discreditation.

Keywords

PL

dyskredytacja; manipulacja; media; odbiorca; rywalizacja

EN

discreditation; manipulation; media; recipient; competition

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
• Journal: Studia Medioznawcze
• Year: 2021
• Issue: 2
• Pages: 937-947

Contributors

author

Ostafiński Witold

• Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

References

• Afeltowicz, Ł., & Pietrowicz, K. (2013). Maszyny społeczne: wszystko ujdzie, o ile działa. Warszawa: PWN.
• Begich, N. (2006). Controlling the Human Mind: The Technologies of Political Control or Tools for Peak Performance. Anchorage: Earthpulse Press Incorporated.
• Boguski, J. (2018). Podstawy inżynierii społecznej. Warszawa: PWN.
• Bozell III, L.B., & Graham, T. (2019). Unmasked: Big Media’s War Against Trump. West Palm Beach: Humanix Books.
• Briggs, M. (2010). Television, Audiences and Everyday Life. Maidenhead – New York: Open University Press – McGraw-Hill Education.
• Chomsky, N. (2002). Media Control: The Spectacular Achievements of Propaganda. New York: Seven Stories Press.
• Chrzczonowicz, M. (2020, 1 lipca), Rebelia, ubecja, aborcja! Taki był tydzień z nagonką pracowników TVP na dziennikarzy TVN. Pobrane z https://oko.press/rebelia-ubecja-aborcja-taki-byl-tydzien-z-nagonka-pracownikow-tvp-na-dziennikarzy-tvn
• Cialdini, R. (2017). PRE-swazja. Jak w pełni wykorzystać techniki wpływu społecznego. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Clyde, S., & Lennon, Ch. (2021). The Media Workflow Puzzle: How It All Fits Together. New York: Routledge.
• Croteau, D., & Hoynes, W. (2006). The Business of Media: Corporate Media and the Public Interest. Thousand Oaks: Pine Forge Press.
• Czapnik, S. (2012). Narzędzie propagandy: rola mediów w komunikowaniu międzynarodowym w perspektywie teorii imperializmu kulturowego. W A. Kasińska-Metryka & R. Miernik (Red.), My i oni: rola, miejsce i znaczenie konfliktów w polityce (T. 2, s. 57–68). Kielce: Wydawnictwo UJK.
• Danielewski, M. (2020, 4 lipca). „Wiadomości” od lat 18: nie podali żadnej wiadomości, za to cztery razy zdanie, żeby „jeb*ć Dudę”. Pobrane z https://oko.press/wiadomosci-od-lat-18-nie-podali-zadnej-wiadomosci
• Drelich, S. (2010). Populistów ethos zmanipulowany. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
• Ess, Ch. (2015). Digital Media Ethics. Cambridge: Polity.
• Fairclough, F. (1995). Media Discourse. London: Hodder Arnold Publication.
• Giusti, S., & Piras, E. (2020). Democracy and Fake News: Information Manipulation and Post-Truth Politics. London: Routledge.
• Johnson, M., & Lakoff, G. (2010). Metafory w naszym życiu. Warszawa: Aletheia.
• Kaszczyszyn, P. (2020, 1 lipca). Prawda leży tam, gdzie leży. Rzadko pośrodku. Pobrane z https://klubjagiellonski.pl/2017/08/02/prawda-lezy-tam-gdzie-lezy-rzadko-posrodku
• Kucharski, S. (2020, 10 czerwca). „Wiadomości” TVP zaatakowały „GW”, informując o zatrzymaniu aktywisty. Pobrane z https://www.press.pl/tresc/62025,_wiadomosci_-tvp-zaatakowaly-_gw__-informujac-o-zatrzymaniu-aktywisty
• Lakoff, G. (2011). Nie myśl o słoniu! Jak język kształtuje politykę. Warszawa: Łośgraf.
• Lis, T. (2016, 20 maja). Szydło okazała się zwykłą histeryczką niegodną stanowiska premiera. [post na Twitterze]. Pobrane z https://twitter.com/lis_tomasz/status/733592045944594434
• Mazurek, R. (2019, 30 grudnia). List otwarty do Danuty Holeckiej. Rzeczpospolita. Pobrane z https://www.rp.pl/mazurekdoholeckiej
• McLuhan, M. (2004). Zrozumieć media: przedłużenia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne.
• O’Shaughnessy, M., & Stadler, J. (2006). Media & Society. South Melbourne: Oxford University Press.
• Paul, R., & Elder, L. (2020). Fact over Fake: A Critical Thinker’s Guide to Media Bias and Political Propaganda. Rowman & Littlefield Publishers – The Foundation for Critical Thinking.
• Rantanen, T. (2005). The Media and Globalization. London: SAGE.
• Salwik, M. (2020). Media polskie i polskojęzyczne. Niedziela, 29, 30.
• Scannell, P. (2007). Media and Communication. Los Angeles: SAGE.
• Skargi do KRRiT ws. materiału „Wiadomości” o „PRL-owskich korzeniach w TVN”. Stacja: oburzenie jest wymowne (2020, 15 kwietnia). Pobrane z https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/wiadomosci-krytykuja-fakty-tvn-edward-miszczak-i-justyna-pochanke-stacja-oburzenie-jest-wymowne#
• Staciwa, Cz. (1990). Świadomość społeczna i jej kształtowanie. Warszawa: Wydawnictwo MON.
• Street, J. (2006). Mass media, polityka, demokracja. Kraków: WUJ.
• Szukaj, F. (2020, 14 lipca). TVP o „medialnym ataku na Dudę”. „Prezydent atakowany na wszystkie sposoby”. Pobrane z https://wiadomosci.radiozet.pl/Polityka/Wybory-prezydenckie-2020/Wybory-prezydenckie-2020.-TVP-twierdzi-ze-media-atakowaly-Andrzeja-Dude
• Śpiewak, P. (1977). Gramsci. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Taibbi, M. (2021). Hate Inc.: Why Today’s Media Makes Us Despise One Another. OR Books.
• Thompson, J.B. (2001). Media i nowoczesność: społeczna teoria mediów. Wrocław: Astrum.
• Trzaskowski: Będę robił wszystko, żeby TVP Info zostało zlikwidowane. (2020, 6 lipca). Pobrane z https://www.tvp.info/48850589/trzaskowski-bede-robil-wszystko-zeby-tvp-info-zostalo-zlikwidowane
• Znyk, P. (2011). Propaganda. Współczesne oblicza. Technologia zabójstwa medialnego. Łask: Gryf S.C. Bracia Zybert APR.

Identifiers

DOI

10.33077/uw.24511617.sm.2021.2.331