Małżeństwa polityczne a koalicja ariańska Teoderyka Wielkiego. Próba restauracji Imperium Romanum?

• Authors: Ożóg Monika

Title variants

EN

Political marriages and the Arian coalition of Theoderic the Great. An attempt to restore Imperium Romanum?

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Na przełomie V i VI w. powstająca na terenie Italii civilitas rządzona była przez jednego z potężniejszych władców późnego antyku bądź wczesnego średniowiecza – Teoderyka Wielkiego, króla Ostrogotów, a potem Italczyków. W opinii wielu historyków władca ten w pewien sposób wyznacza nową epokę, lecz poddając analizie jego politykę religijną, można postawić hipotezę, iż poprzez zawierane koalicje ariańskie dążył do restauracji Imperium Romanum, czego dowiedzenie jest przedmiotem niniejszego artykułu. W kontaktach ariańsko-katolickich daje się zauważyć ich narodowy charakter. Dla Teoderyka arianie to Goci, a katolicy to Rzymianie. Bywa wręcz, że nazw wyznań używa zamiennie z nazwami narodów. Prowadzi go to do politycznych zabiegów zmierzających do utworzenia ariańskiej koalicji ludów germańskich zamieszkujących ówcześnie wybrzeża zachodniej części Morza Śródziemnego, w której chodzi niekoniecznie o antykatolickość, ale raczej o konsolidację sił dla zrównoważenia potęgi Bizancjum. Upadek tej koalicji doprowadził do podziałów wewnętrznych między Gotami, co sprzyjało odbiciu Italii przez Justyniana.

EN

At the turn of V and VI Century, civilities arising in Italy were ruled by one of the most powerful lords of late Antiquity and the early Middle Ages – Theodoric the Great, the King of Ostrogoths and later ruler of Italy. In the opinion of many historians, this ruler in some way marks a new age, but if we analyze his religious politics, a hypothesis can be stated that through Arian coalitions which were completed, he aimed to set up Imperium Romanum, which will be a main topic of this paper. In the Catholic–Arian relationships one can notice their national character. For Theodoric Arians are the Goths and Catholics are the Romans. It even happens that he uses the names of religions interchangeably with the names of the nations. It leads him into political treatments aiming to form an Arian coalition of German peoples living then on the coast of the southern part of the Mediterranean Sea, in which it is not about being anti-Catholic, but more about consolidating forces to balance the power of Byzantium. The collapse of this coalition led to internal divisions between the Goths, which contributed to the recapture of Italy by Justinian.

Keywords

PL

Teoderyk Wielki; Ostrogoci; arianizm; Imperium Romanum

EN

Theoderic the Great; Ostrogoths; Aryanisms; Imperium Romanum

• Publisher: Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
• Journal: Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
• Year: 2017
• Volume: 37
• Issue: 2
• Pages: 141-156

Contributors

author

Ożóg Monika

• Opole

References

• Arnold J.J., Theoderic and the Roman Imperial Restoration, Cambridge 2014.
• Arnold J.J., Theoderic, the Gots, and the Restoration of the Roman Empire, Michigan 2008.
• Bertolini O., Gothia e Romania, „Settimane di studio del centro Italiano di studi sull’alto medioevo” 3 (1956), s. 13–33.
• Bianco M.G., Problematiche teologiche nei secoli romanobarbarici, „Romanobarbarica”18 (2003–2005), s. 178–186.
• Burns T., A History of the Ostrogoths, Indianapolis 1991.
• Caruso A., Cassiodoro. Nella vertigine dei tempi di ieri e di oggi, Soveria Manelli 1998.
• Caspar E., Geschichte des Papsttums. Von den Anfängen bis zur Höhe der Weltherrschaft, t. II: Das Papsttum unter byzantinischer Herrschaft, Tübingen 1933.
• Claude D., Universale und partikulare Züge in der Politik Theoderichs, „Francia” 6 (1978), s. 19–58.
• Courtois C., Les Vandales et l’Afrique, Paris 1955.
• Demougeot E., Bedeutet das Jahr 476 das Ende des Römischen Reiches im Okzident, „Klio” 60 (1978), s. 371–381.
• Diesner H.-J., Die Auswirkungen der Religionspolitik Thrasamunds und Hilderichs auf Ostgoten und Byzantiner, Berlin 1967.
• Heather P., I Goti. Dal Baltico al Mediterraneo la storia dei barbari che sconfisseroRoma, Genova 2005.
• Heatherp., Theoderic, king of the Goths, „Early Medieval Europe” 4 (1995), nr 2, s. 145–173.
• Krieger R.A., Untersuchungen und Hypothesen zur Ansiedlung der Westgoten, Burgunder und Ostgoten, Bern – Frankfurt a. M. – New York – Paris 1991.
• Malaspina E., La „civitas” romana nell’ottica delle nazioni barbariche, „Romanobarbarica” 18 (2003–2005), s. 31–46.
• Martindale J.R., The Prosopography of the Later Roman Empire, t. II: AD 395–527, Cambridge 1980.
• Mathisen R.W., Barbarian and Bishops and the Churches „in Barbaricis Gentyibus” During Late Antiquity, Spec 72 (1997), nr 3, s. 664–697.
• Meli M., La genesi del motivo dell’Esilio, „Romanobarbarica” 11 (1991), s. 297–314.
• Montesano M., Cristianizzazione e lotta al paganesimo nell’età di papa Simmaco, w: G. Mele, N. Spaccapelo (red.), Il papato di san Simmaco (498–514). Atti del Convegno Iternazionale di studi, Oristano 19–21 novembre 1998, Cagliari 2000, s. 360–369.
• Moorhead J., The Decii under Theoderic, „Zeitschrift für Alte Geschichte”, 33 (1984), nr 1, s. 107–115.
• Moorhead J., Theoderic in Italy, Oxford 1992.
• Moorhead J., Theoderic, Zeno and Odovaker, ByZ 77 (1984), s. 261–266.
• Ożóg M., Arianizm Teoderyka Wielkiego, w: F. Drączkowski, J. Pałucki, P. Szczur i in. (red.), Ortodoksja, herezja, schizma w Kościele starożytnym, Lublin 2012, s. 105–121.
• Ożóg M., Inter duas potestates. Polityka religijna Teoderyka Wielkiego, Kraków 2012.
• Ożóg M., Pietras H., Il battesimo di Clodoveo e le sue possibili ripercussioni in Italia alla luce del Liber Pontificalis, ossia della chiesa romana di S. Martino ai Monti, Gr 93 (2015), nr 1, s. 157–174.
• Ożóg M., Veritas imaginum. Wizerunek władzy Teodoryka Wielkiego na przykładzie wybranych „numizmatów”, „Perspektywy Kultury” 5 (2011), nr 2, s. 43–58.
• Rouche M., Clovis, Paris 1996.
• Schmidt L., Die Ostgermanen, München 1933.
• Shanzer D., Two Clocks and a Wedding; Theodoric’s Diplomatic Relations with the Burgundians, „Romanobarbarica” 14 (1996–1997), s. 225–255.
• Sivan H., The making of an arian goth: Ulfila reconsidered, RBen 105 (1995), s. 280–292.
• Teillet S., Des Goths à le nation gothique. Les origines de l’idèe de nation en Occident du Ve au VIIe siècle, Paris 1984.
• Vaccari P., Concetto ed ordinamento dello stato in Italia sotto il governo dei Goti, „Settimane di studio del centro Italiano di studi sull’alto medioevo” 3 (1956), s. 585–594.
• Wilczyński M., Germanie w służbie zachodniorzymskiej w V w. n.e. Studium historyczno-prosopograficzne, Kraków 2001.

Identifiers

DOI

10.25167/RTSO/37(2017)2/141-156