Prawo do niewiedzy a autonomia

• Authors: Olga Dryla

Title variants

EN

The right to ignorance and autonomy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tematem artykułu jest pytanie, czy będąca podmiotem autonomicznym jednostka ma prawo do niewiedzy o własnym stanie zdrowia. Punkt odniesienia dla prowadzonych rozważań stanowi klasyczny artykuł J. Harrisa i K. Keywood pt. Ignorance, Information and Autonomy i zawarte w nim stanowisko, zgodnie z którym rzekome prawo do niewiedzy jest sprzeczne z autonomią. Autorka koncentruje się na krytycznej analizie przyjętej przez wspomnianych autorów koncepcji autonomii, która prowadzi ją do wniosku, że tak rozumiana autonomia (1) nie może zostać uznana za nadrzędną wartość etyki medycznej oraz (2) wyklucza podejmowane przez jej zwolenników próby ugruntowania prawa do niewiedzy w innych wartościach. W końcowych partiach tekstu autorka stara się uzasadnić tezę, iż odpowiednio sformułowana koncepcja autonomii pozwala stwierdzić, że pacjent, jako podmiot autonomiczny, pośród innych praw ma także prawo do niewiedzy o własnym stanie zdrowia.

EN

The article explores the problem of whether a person as an autonomous individual has the right not to know about the state of their health. The point of reference is the classic article by John Harris and Kirsty Keywood, “Ignorance, Information and Autonomy”, in which they claim that the alleged right to ignorance is incompatible with autonomy. The author undertakes a critical analysis of the concept of autonomy adopted by these authors, which leads them to conclude (1) that such autonomy cannot be regarded as the supreme value of medical ethics, and (2) that it excludes attempts undertaken by its proponents to ground the right to ignorance in other values. The author argues that a properly formulated the concept of autonomy allows one to conclude that the patient, as an autonomous individual has the right not to know about their health.

Keywords

PL

etyka medyczna; prawo do niewiedzy; autonomia; J. Harris; K. Keywood

EN

Medical ethics; the right to ignorance; autonomy; John Harris; Kirsty Keywood

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2012
• Issue: 32
• Pages: 19-36

Contributors

author

Olga Dryla

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Beauchamp, Childress [1996] – Tom L. Beauchamp, James F. Childress, Zasady etyki medycznej, tłum. W. Jałcórzyński, Książka i Wiedza, Warszawa 1996.
• Harris, Keywood [2001] – J. Harris, K. Keywood, Ignorance, Information and Autonomy, “Theoretical Medicine” (22) 2001, s. 415-436.
• Laurie [1999] – G.T. Laurie, In Defence of Ignorance: Genetic Information and the Right not to Know, “European Journal of Health Law” 6 (1999), s. 119-132.
• Rhodes [1998] – R. Rhodes, Genetic Links, Family Ties, and Social Bonds: Rights and Responsibilities in the Face of Genetic Knowledge, “Journal of Medicine and Philosophy”, 23(1) 1998, s. 10-30.
• Rhodes [2000] – R. Rhodes, Autonomy, Respect, and Genetic Information Policy: A Reply to Tuija Takala and Matti Häyry, “Journal of Medicine and Philosophy”, 25(1) 2000, s. 114-120.
• Takala [1999] – T. Takala, The Right to Genetic Ignorance Confirmed, “Bioethics”, 13(3/4) 1999, s. 289-293.
• Takala [2001] – T. Takala, Genetic Ignorance and Reasonable Paternalism, “Theoretical Medicine” (22) 2001, s. 485-491.
• Takala, Häyry [2000] – T. Takala, M. Häyry, Genetic Ignorance, Moral Obligation and Social Duties, “Journal of Medicine and Philosophy”, 25 (1) 2000, s. 107-113.
• Wilson [2005] – J. Wilson, To Know or not to Know? Genetic Ignorance, Autonomy and Paternalism, “Bioethics” 19(5-6) 2005, s. 493-504.

Identifiers

DOI

10.13153/diam.32.2012.475