From Satire to Tanks in the Streets. Communist Regime against ‘Solidarity Carnival’ in Poland

• Authors: Magier Dariusz

Title variants

PL

Od satyry do czołgów na ulicach. Reżim komunistyczny przeciwko „Karnawałowi Solidarności” w Polsce

RU

От сатиры до танков на улицах. Коммунистическая власть перед лицом «Карнавала солидарности» в Польше

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Since more than half a century, introducing martial law on 13 December, 1981 is a most memorable event in the collective memory of Polish people. A nation which, living in a democratic world, strived to acquire basic human rights under communist reign. A nation, against which the authorities launched a series of terrorist and propaganda actions which in turn extended the period of totalitarian regime by a decade and resulted in negative changes in the Polish society. This article focuses on multiple reasons, actual course of events and the outcome of introducing martial law in Poland by the communists according to the latest research.

PL

Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce 13 grudnia 1981 r. to jedno z najgłębiej zakorzenionych w pamięci Polaków wydarzeń z historii ostatniego półwiecza. Przeciwko narodowi, który pokojowymi metodami zbliżył się do uzyskania minimalnych w warunkach komunistycznej dyktatury praw człowieka żyjącego w demokratycznym świecie, władza zastosowała szereg terrorystyczno-propagandowych działań, które przedłużyły o dekadę istnienie totalitarnego reżimu i przyniosło wiele niekorzystnych zmian w polskim społeczeństwie. Artykuł omawia przyczyny, przebieg i efekty wprowadzenia przez władze komunistyczne stanu wojennego w Polsce w świetle najnowszych badań.

RU

Введение военного положения в Польше 13 декабря 1981 года является одним из событий, глубоко укоренившихся в памяти Поляков из истории последнего полувека. Против нации, которая мирными методами приблизилась к достижению минимальных прав человека, живущего в демократическом мире при коммунистической диктатуре, власти использовали ряд террористических и пропагандистских мер, которые продлили существование тоталитарного режима на десятилетие и принесли много неблагоприятных изменений в польском обществе. В статье рассматриваются причины, ход и последствия введения военного положения коммунистическими властями в Польше в свете последних исследований.

Keywords

EN

communism; martial law; Poland; solidarity; Solidarność

PL

komunizm; stan wojenny; Solidarność; Polska

RU

коммунизм; военное положение; солидарность; Польша

• Publisher: Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
• Journal: Wschodni Rocznik Humanistyczny
• Year: 2019
• Volume: XVI (2019)
• Issue: 4: Kampania i wybory do parlamentu europejskiego w kontekście problemów historii najnowszej
• Pages: 161-174

Dates

published

2019

Contributors

author

Magier Dariusz

• Siedlce University of Natural Sciences and Humanities

References

• Albert A., Najnowsza Historia Polski 1914-1993, Warszawa 1995.
• Borowski T., O postępowych i wstecznych tradycjach karykatury politycznej, „Przegląd Artystyczny”, nr 7/9, 1950.
• Bukowski W., Moskiewski proces. Dysydent w archiwach Kremla, Warszawa 1999.
• Dąbrowski M., Lipcowe strajki 1980 roku w północno-wschodniej Lubelszczyźnie. Radzyński Oddział NSZZ „Solidarność” na tle funkcjonowania Regionu Środkowo-Wschodniego w latach 1980-1981, in: Dariusz Magier, ed, Wobec komunizmu, Radzyń Podlaski 2006.
• Dudek A., Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988-1990, Kraków 2004.
• Kobalczyk P., PRL-owscy generałowie przed sądem, „Gazeta Polska”, nr 21, 2012, Online Referencing, https://www.gazetapolska.pl/18710-prl-owscy-generalowie-przed-sadem (2012, accessed 22 March 2019).
• Joniec G., Obraz NSZZ „Solidarność” w prasie partyjnej KW PZPR w Lublinie. Kreowanie wizerunku wroga, in Dariusz Magier, ed, 13 XII 1981. Wiedza historyczna i świadomość społeczna po 25 latach od wprowadzenia stanu wojennego, Radzyń Podlaski 2006.
• Magier D., Jak się bialskopodlaska partia komunistyczna w stanie wojennym reformowała, „Podlaski Kwartalnik Kulturalny”, nr 1, 2018.
• Machcewicz P., Walonki o antyradzieckim ostrzu, „Mówią Wieki”, nr 1, 1999.
• Paczkowski A., Wojna polsko-jaruzelska, Warszawa 2007.
• Pokorna-Ignatowicz K., Telewizja w systemie politycznym i medialnym PRL. Między polityką a widzem, Kraków 2003.
• Piątkowski S., W obliczu zagrożenia… . Pułk Samoobrony przy Komitecie Wojewódzkim PZPR w Radomiu (1981-1989), in Dariusz Magier, ed, 13 XII 1981. Wiedza historyczna i świadomość społeczna po 25 latach od wprowadzenia stanu wojennego, Radzyń Podlaski 2006.
• Polak W., Śmiech na trudne czasy: Humor i satyra niezależna w stanie wojennym i w latach następnych (13 XII 1981 – 31 XII 1989), Gdańsk 2007.
• Stola D., Finanse PZPR w jej ostatnich latach, „Więź”, nr 3, 2000.
• Ślęzak J., Karykatura polityczna w okresie stalinizmu: sztuka, propaganda, źródło historyczne – na przykładzie wybranych rysunków satyrycznych opublikowanych w „Trybunie Ludu” w latach 1949-1955, in Dariusz Magier, ed, Partia komunistyczna w Polsce – struktury, ludzie, dokumentacja, Lublin – Radzyń Podlaski 2012.
• Ruzikowski T., Przewodnia siła w stanie wojennym, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, nr 5, 2002.
• Roszkowski W., Najnowsza historia Polski 1980-2002, Warszawa 2006.
• Zaborski M., Stan wojenny – symboliczne formy pamięci, in Dariusz Magier, ed, 13 XII 1981. Wiedza historyczna i świadomość społeczna po 25 latach od wprowadzenia stanu wojennego, Radzyń Podlaski 2006.
• Witz I., Z problemów karykatury polskiej (the margin of Wystawa Karykatury Polskiej), „Przegląd Artystyczny”, nr 3, 1953.

Identifiers

DOI

10.36121/dmagier.16.2019.4.161