Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania sportu osób niesłyszących w Szczecinie w latach 1960-2016

• Authors: Ryszard Stefanik , Kamila Borkowska

Title variants

EN

Social and Economic Determinants of Sports of Deaf People in Szczecin in the Years 1960-2016

RU

Социальные и экономические обусловленности спорта глухих в Щецине в 1960-2016 гг.

• Languages of publication: PL EN RU

Abstracts

PL

Wraz z rozwojem teoretycznych podstaw nowożytnego sportu rosło zainteresowanie jego rolą w aktywizacji środowisk osób niepełnosprawnych. Organizacja zawodów mistrzowskich dla tych grup, w tym igrzysk paraolimpijskich, przyśpieszyła proces społecznej akceptacji oraz kształtowania organizacyjnego. W publikacji przedstawiono uwarunkowania rozwoju sportu głuchych od 1960 roku, tj. od momentu powstania pierwszego Klubu Sportowego Głuchych w tym mieście. Stowarzyszenie od samego początku współpracowało z zakładem wychowawczym dla dzieci niedosłyszących, w którym wychowanie fizyczne i sport były elementem rehabilitacji i kompensacji nabytych wad w rozwoju. W tym środowisku uprawiano pływanie, lekkoatletykę, siatkówkę, koszykówkę, strzelectwo sportowe, tenis stołowy, akrobatykę oraz brano udział w turniejach szachowych. Popularna była także turystyka. W 2001 roku powstał w Szczecinie Uczniowski Klub Sportowy „Wiosło”, a w 2012 roku Szczeciński Klub Sportowy Głuchych „Korona”. Obecnie do propagowanych w tym środowisku dyscyplin sportu należą: piłka nożna, siatkówka, koszykówka, bowling, żeglarstwo oraz wioślarstwo. W pracy ukazano zdrowotne i społeczne korzyści wynikające z uprawiania sportu przez osoby niedosłyszące. Wskazano także na zakres podejmowanej aktywności i możliwe ograniczenia. W badaniach zastosowano metodę dedukcyjno-indukcyjną, analizę materiałów archiwalnych, prasowych oraz dostępnych opracowań, w tym stron internetowych.

EN

Along with the development of theoretical bases of modern sports, interest in its role in activating disabled people’s environments was increasing. Organisation of championships for these groups, including Paralympic Games, has sped the process of social acceptance and organisational forming. The paper “Social and Economic Determinants of Sports of Deaf People in Szczecin in the Years 1960-2016” presents the conditions of development of sports of deaf people since 1960, i.e. since the moment of establishing of first Deaf People Sports Club in this city. The association from the very beginning co-operated with deaf children educational institution where physical education and sports were elements of rehabilitation and compensation of acquired defects of development. Swimming, athletics, volleyball, basketball, football, sport shooting, table tennis, acrobatics, and taking part in chess tournaments were sports played in this social group. Tourism was also popular. Pupils Sports Club “Wiosło” (Paddle) in 2001 and in 2012 Szczecin’s Sports Club of Deaf People “Korona” (Crown) were established in Szczecin. Currently promoted in this social environment are such sport disciplines as football, volleyball, basketball, bowling, sailing, and rowing. Health and social benefits being the results of playing sports by deaf people were shown in the paper. The range of the activities and possible limitations were also shown. The deductive-inductive method of analysis of archives, press and available studies, also those from web sites, were used in the research.

RU

Наряду с развитием теоретических основ современного спорта рос интерес к его роли в активизировании среды инвалидов. Организация чемпионатов для этих групп, в том числе параолимпийских игр, ускорила процесс социального одобрения и организационного формирования. В статье представили обусловленности развития спорта глухих начиная с 1960 г., т.е. с момента возникновения первого спортивного клуба глухих в этом городе. Общество с самого начала сотрудничало с воспитательным заведением для детей с дефектом слуха, где физкультура и спорт были элементом реабилитации и компенсации полученных дефектов в развитии. В этой среде занимались плаванием, легкой атлетикой, волейболом, баскетболом, спортивной стрельбой, настольным теннисом, акробатикой, а также принимали участие в шах- матных турнирах. Популярным был также туризм. В 2001 г. в Щецине возник ученический спортивный клуб «Весло», а в 2012 г. – Щецинский спортивный клуб глухих «Корона». Сегодня к числу пропагандируемых дисциплин спорта относятся: футбол, волейбол, баскетбол, боулинг, парусный спорт и гребля. В статье указали оздоровительные и общественные выгоды, вытекающие из занятия спортом лицами с дефектом слуха. Указаны тоже диапазон их активности и возможные ограничения. В обследованиях применили дедуктивно-индуктивный метод, анализ архивальных материалов, пресс-материалов, а также доступных разработок, в том числе вебсайтов.

Keywords

PL

historia; kultura fizyczna; niesłyszący; Szczecin; okres po 1945 roku

EN

history; physical culture; deaf people; Szczecin; years after 1945

RU

история; физкультура; глухие; Щецин; период после 1945 г.

• Publisher: Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur
• Journal: Handel Wewnętrzny
• Year: 2017
• Issue: 4 (369) Tom I
• Pages: 401-411

Contributors

author

Ryszard Stefanik

• Uniwersytet Szczeciński

author

Kamila Borkowska

• Uniwersytet Szczeciński

References

• APSz, PWRN w Szczecinie, sygn.13297, Polski Związek Głuchych. Delegatura Okręgowa w Szczecinie- statuty, protokoły, sprawozdania, 1952-1968.
• APSz, PWRN w Szczecinie, sygn. 13298, PZG - Oddział wojewódzki w Szczecinie - protokoły, sprawozdania, składy zarządów, 1968-1976.
• APSz, PWRN, sygn. 11813, Sprawozdanie z wykonania budżetu za r. 1952.
• APSz, PWRN w Szczecinie, sygn. 11589, Działalność Wojewódzkiego Zrzeszenia Sportowego Spółdzielczości Pracy „Start” Szczecin w latach 1976-1990.
• Archiwum Państwowe w Szczeciie (APSz), Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej (PWRN) w Szczecinie, sygn. 905, Sprawozdania i informacje z działalności klubów sportowych, 1959-1962.
• Borkowska K. (2015), Działalność Szczecińskiego Klubu Sportowego Głuchych „Korona” w latach 2013-2014, praca dyplomowa w Wydziale Kultury Fizycznej i Promocji Zdrowia Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin. „Głos Szczeciński” (1947-2016).
• Grzybowski T. (2006), Piłka siatkowa w Zrzeszeniu Sportowym „Start” do 1989 roku, (za:) Jankowska A. (1998), Rozwój sportu niepełnosprawnych na terenie województwa zielonogórskiego w latach 1965-1996, (w:) Woltmann B. (red.), Z najnowszej historii kultury fizycznej w Polsce, T. III, Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej Sekcja Historii KF, Gorzów Wlkp.
• Jurewicz O., Winniczuk L. (1973), Starożytni Grecy i Rzymianie w życiu prywatnym i państwowym, PWN, Warszawa.
• „Kurier Szczeciński” (1945-2016).
• Nowak L. (red.), Z najnowszej historii kultury fizycznej w Polsce, T. VII, Zamiejscowy Wydział Kultury Fizycznej Poznańskiej AWF w Gorzowie Wlkp., Gorzów Wlkp.
• Połaniecka A., Lenik P. (2016), Sport osób niepełnosprawnych w województwie koszalińskim w latach 1975-1998, (w:) Nowak L., Jurek T. (red.), Z najnowszej historii kultury fizycznej w Polsce, T. XII (2). Kultura Fizyczna w Polsce Ludowej, Zamiejscowy Wydział Kultury Fizycznej Poznańskiej AWF w Gorzowie Wlkp., Gorzów Wlkp.
• Szafkowski Zb. (2007), 30-lecie Gorzowskiego Związku Sportu Niepełnosprawnych „Start” (1976-2006), Lubuska Rada Olimpijska, Gorzów Wlkp.
• Szafkowski Zb. (2011), 35 lat Gorzowskiego Związku Sportu Niepełnosprawnych „Start” (1976-2011), Lubuska Rada Olimpijska, Gorzów Wlkp.
• Szczepankowski B. (2000), Historia ruchu głuchoniemych, PZG, Warszawa.
• http://www.sksg.szczecin.pl [dostęp: 14.09.2016].
• http://www.slaboslyszacyszczecin.superszkolna.pl [dostęp: 12.09.2016]
• http://www.msz.org.pl [dostęp: 10.03.2015].
• http://www.pzsn.pl [dostęp: 12.03.2015].