The outline of educational and vocational counselling diagnosis in schools of Tarnów County

• Authors: Ryszard Mysior

Title variants

PL

Zarys diagnozy doradztwa edukacyjno-zawodowego w szkołach powiatu tarnowskiego

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The amendment to the Education Act extended the mandatory tasks of school to the obligation of providing support in preparing students to enter the profession together with the area of future study. This article is an attempt of diagnosis of the school career counselling based on the research conducted in secondary schools and upper-secondary schools of Tarnów County. The purpose of the article, addressed mainly to the teachers, is to draw attention to the problems connected with the students school support (in the phase of career planning and further education) and effectiveness evaluation of the school career counselling in the context of students expectations. The first, theoretical part of the article presents an overview of formation of the decision making entity. In the second part of the paper, beginning with the sixth chapter, the results of research conducted in the last ten years in secondary and upper-secondary schools of Tarnów County are presented. The first secondary school studies confirmed the dramatic demand for advisory assistance, which was one of the essential prerequisites to create a network of school guidance centres at secondary schools. A recent study showed the progression of advisory activities. Also, the structure of support expected by the students has changed. Online students, unlike their older colleagues, do not expect help in planning but support in understanding their personality. At the end of the article, apart from the conclusions, a recommendation for widespread school career counselling is included.

PL

Nowelizacja Ustawy o systemie oświaty poszerzyła obowiązkowe zadania szkoły o obowiązek udzielania wsparcia w zakresie przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia. Artykuł jest próbą diagnozy szkolnego doradztwa zawodowego przeprowadzonej na podstawie badań w gimnazjach i w szkołach ponadgimnazjalnych powiatu tarnowskiego. Celem artykułu – kierowanego głównie do nauczycieli – jest zwrócenie uwagi na problemy związane z udzielaniem uczniom wsparcia przez szkoły (pojawiające się w fazie konstruowania planów zawodowych i edukacyjnych) oraz ocena skuteczności funkcjonowania szkolnego doradztwa zawodowego w kontekście oczekiwań uczniów. W pierwszej, teoretycznej części artykułu zaprezentowano w zarysie zagadnienie kształtowania się podmiotu decyzyjnego. W kolejnych przedstawiono wyniki badań prowadzonych w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych powiatu tarnowskiego w okresie ostatnich dziesięciu lat. Pierwsze badania gimnazjalistów potwierdziły zapotrzebowanie na pomoc doradczą, co stanowiło jedną z istotnych przesłanek do utworzenia sieci szkolnych ośrodków doradztwa zawodowego w szkołach ponadgimnazjalnych. Wyniki ostatnich badań wykazały progresję działań doradczych. Zmieniła się też struktura oczekiwanej pomocy ze strony uczniów. Obecni uczniowie – w przeciwieństwie do swoich starszych kolegów – nie oczekują pomocy w planowaniu, ale wsparcia w poznawaniu swojej osobowości. W zakończeniu artykułu – oprócz wniosków – zamieszczono rekomendację upowszechnienia szkolnego doradztwa zawodowego.

Keywords

EN

Inner School Vocational Guidance System; school centre of professional advisory; school carrier counsellor; job orientation process

PL

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego; szkolny ośrodek doradztwa zawodowego; szkolny doradca zawodowy; proces orientacji zawodowej

• Publisher: Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna
• Journal: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
• Year: 2013
• Issue: 2(23)
• Pages: 149-162

Dates

published

2013-12

Contributors

author

Ryszard Mysior

• Wydział Nauk Społecznych, Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie, 33-100 Tarnów, ul. Szeroka 9, tel. [phone]

References

• Bauman Z. Ponowoczesność jako źródło cierpień. Warszawa: Sic!, 2000. ISBN 83-88807-43-9.
• Czerepaniak-Walczak M. Niepokoje współczesnej młodzieży w świetle korespondencji do czasopism młodzieżowych. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 1997. ISBN 83-086994-1.
• Kargulowa A. O teorii i praktyce poradnictwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004. ISBN 83-01-14224-3.
• Kozielecki J. Koncepcje psychologiczne człowieka, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 1998. ISBN 83-86770-47-3.
• Kozielecki J. Psychologia procesów przeddecyzyjnych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969.
• Kwiatkowski S.M. “Kształcenie zawodowe – główne problemy i wyzwania: Kształcenie zawodowe. Rynek pracy. Pracodawcy”. In: Kształcenie zawodowe, rynek pracy, pracodawcy. Ed. S. M. Kwiatkowski. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych, 2000. ISBN 83-87-925-28-4.
• Lelińska K. “Charakterystyka procesu wyboru zawodu”. In: Przygotowanie uczniów do wyboru zawodu na lekcjach pracy-techniki. Ed. W. Rachalska, K. Lelińska, J. Wołejszo. Warszawa: Centrum Doskonalenia Nauczycieli im. Włodzimierza Spasowskiego, 1990.
• Leńczuk M., Szczygieł M., Chrześcijanek A., Guzik E. Doradztwo edukacyjno-zawodowe w Małopolsce. Kraków: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie, 2012. ISBN 978-83-62384-91-4.
• Łobocki M. Teoria wychowania w zarysie. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2005. ISBN 83-7308-234-4.
• Mysior R. Plany i aspiracje edukacyjne uczniów szkół gimnazjalnych Tarnowa i powiatu tarnowskiego. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2013. ISBN 978-83-7702-715-8.
• Piorunek M. Projektowanie przyszłości edukacyjno-zawodowej w okresie adolescencji. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2004. ISBN 83-232-1365-8.
• Rogers C.R. “Uczyć się, jak być wolnym”. In: Przełom w psychologii. Ed. K. Jankowski. Transl. by K. Jankowski, A. Kołyszko, P. Kołyszko. Warszawa: Czytelnik, 1978.
• Szajek S. System orientacji i poradnictwa zawodowego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989. ISBN 83-01089-73-3.
• Szymański M.J. Młodzież wobec wartości. Próba diagnozy. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych, 2000. ISBN 83-87715-75-1.
• Wojtasik B. Warsztat doradcy zawodu. Aspekty pedagogiczno-psychologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 1997. ISBN 83-01-12265-X.