Kształcenie religijne w interesie publicznym. Perspektywa pedagogiki ogólnej

• Authors: Stępkowski Dariusz

Title variants

EN

Religious education in public interest. A perspective of philosophy of education

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule rozważono kształcenie religijne jako formę kształcenia ogólnego i jego miejsce w systemie oświaty publicznej z perspektywy pedagogiki ogólnej. Artykuł składa się z czterech części. Najpierw autor przedstawił trzy przykłady obrazujące podejście pedagogów akademickich do religii i kształcenia religijnego, które zostały zaczerpnięte z powojennych dziejów pedagogiki w Polsce. W drugiej części zaprezentował ideę powszechnej edukacji ogólnokształcącej i wyjaśnił interes publiczny związany z koncepcją kształcenia ogólnego. Na tym tle w kolejnej części zademonstrował proces historyczny, który doprowadził do zmarginalizowania problematyki kształcenia ogólnego we współczesnej polskiej pedagogice ogólnej. Na zakończenie sformułował wobec pedagogiki ogólnej trzy dezyderaty wynikające z uznania kształcenia religijnego jako formy kształcenia ogólnego.

Keywords

PL

pedagogika ogólna; interes publiczny; kształcenie ogólne; kształcenie religijne; szkoła ogólnodostępna

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
• Journal: Przegląd Pedagogiczny
• Year: 2018
• Issue: 2
• Pages: 103-119

Contributors

author

Stępkowski Dariusz

• Wydział Nauk Pedagogicznych Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Babicki Z., Stępkowski D. (2016). Wprowadzenie. Rozważanie wokół pedagogiki, obecności i duchowości. W: Z. Babicki, D. Stępkowski (red.), Pedagogika wobec duchowości – duchowość wobec pedagogiki (s. 7-14). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Bagrowicz J., Horowski J. (red.) (2012). Edukacyjny potencjał religii. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Benner D. (2015). Pedagogika ogólna. Wprowadzenie do myślenia i działania pedagogicznego w ujęciu systematycznym i historyczno-problemowym. Przeł. D. Stępkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Bereźnicki F. (2011). Podstawy kształcenia ogólnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Bogaj A. (2000). Kształcenie ogólne. Między tradycją a ponowoczesnością. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
• Danysz A. (1918). O kształceniu. Lwów: Wydawnictwo Macierzy Polskiej.
• Danysz A. (1925). O wychowaniu. Lwów-Warszawa: Książnica-Atlas.
• Folkierska A. (1990). Pytanie o pedagogikę. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Folkierska A. (1994). Pedagogika a polityka. Kwartalnik Pedagogiczny, 39(4), 3-28.
• Folkierska A. (2005). Sergiusz Hessen – pedagog odpowiedzialny. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Gop A. (2016). Etyka integralna Kena Wilbera. Zarys idei i jej pedagogiczne implikacje. Forum Pedagogiczne, 2/1, 267-279.
• Habermas J. (1977). Technika i nauka jako „ideologia”. W: J. Szacki (red.), Czy kryzys w socjologii? (s. 342-395). Warszawa: Czytelnik.
• Hejnicka-Bezwińska T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Hessen S. (1997). O sprzecznościach i jedności wychowania. Warszawa: Wydawnictwo Żak.
• Kielar M.B. (2017). Duchowość według AQAL. Przyczynek do edukacji integralnej. W: B. Przyborowska, P. Błajet, I. Murawska, E. Aksamit (red.), Kategoria integralności w edukacji (s. 223-246). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Korczak A. (2017). Pięć powodów, aby wycofać katechezę ze szkół. Zaczerpnięte: 4 grudnia 2017. Strona internetowa http://mediumpubliczne.pl/2017/02/piec-powodow-aby-wycofac-katecheze-ze-szkol/
• Krukowski J., Sobczyk P., Poniatowski M. (red.) (2014). Religia i etyka w edukacji publicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Kwaśnica R. (2007). Dwie racjonalności. Od filozofii sensu ku pedagogice ogólnej. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji.
• Linde M.S.B. (1951). Słownik języka polskiego, t. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Marek Z. (2014). Religia – pomoc czy zagrożenie dla edukacji? Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Masschelein, J., Simons, M. (2013). In Defence of the School. A Public Issue. Leuven: E-ducation, Culture & Society Publishers.
• Milerski B. (2011). Hermeneutyka pedagogiczna. Perspektywy pedagogiki religii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe ChAT.
• Mysłakowski Z. (1948). Spór kompetencyjny o wychowanie. Nowa Szkoła, 5-6, 1-20.
• Mysłakowski Z. (1961). Kształcenie i doświadczenie. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
• Okoń W. (1967). Podstawy wykształcenia ogólnego. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Okoń W. (1970). O postępie pedagogicznym. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Porwolik J. (2017). Lekcje religii w szkole – żenada, bezsilność, średniowiecze. Gazeta Wyborcza, 27.04.2017. Zaczerpnięte 4 grudnia 2017. Strona internetowa http://wyborcza.pl/7,95891,21668783,lekcje-religii-w-szkole-zenada-bezsilnosc-sredniowiecze.html?disableRedirects=true
• Półturzycki J. (2003). Kształcenie ogólne. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Rayzacher-Majewska A., Bednarczyk R. (red.) (2016). Nauczanie religii w szkole w latach 1990-2015 wobec zadań katechezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Rutkowski J. (2012). Zmierzch kształcenia? Wybrane implikacje pedagogiczne filozofii Leo Straussa i Erica Voegelina. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Sadłoń W. (2016). Edukacja religijna w kontekście przemian religijności. Dwie perspektywy badawcze. Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne, 17, 58-66.
• Stępkowski D. (2010a). Pedagogika ogólna i religia. (Re)konstrukcja zapomnianego wątku na podstawie teorii Johanna F. Herbarta i Friedricha D.E. Schleiermachera. Warszawa: Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego.
• Stępkowski D. (2010b). Pedagogika i religia u Sergiusza Hessena. Seminare. Poszukiwania Naukowe, 28, 183-199.
• Stępkowski D. (2010c). Ukształcalność jako zasada działania edukacyjnego. W sprawie zapomnianej kategorii Herbarta i jej współczesnej reinterpretacji. W: M. Kowalski, A. Pawlak, A. Jamuła-Jurczak (red.), Przestrzeń edukacyjna – dylematy, doświadczenia i oczekiwania społeczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Suchodolski B. (1959a). Przedmowa. W: B. Suchodolski (red.), Zarys pedagogiki, t. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Suchodolski B. (1959b). Pedagogika jako nauka. W: B. Suchodolski (red.), Zarys pedagogiki, t. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Suchodolski B. (1961). O program świeckiego wychowania moralnego. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Suchodolski B. (1970). Trzy pedagogiki. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Sztaba M. (2015). Pedagogia osoby wobec zagadnienia duchowości. Forum Pedagogiczne, 2, 41-62.
• Śliwerski B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Śliwerski B. (2015). Edukacja (w) polityce. Polityka (w) edukacji. Inspiracje do badań polityki oświatowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Walczak A., Mikołajewicz W. (2017). Wprowadzenie. W: A. Walczak, W. Mikołajewicz (red.), Mistrzostwo duchowe (s. 7-12). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Zając M. (2013). Ewaluacja w nauczaniu religii. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Zając M. (red.) (2015). XXV lat nauczania religii w polskiej szkole. Między nadzieją a rzeczywistością. Lublin: Wydawnictwo Natan.
• Zamojski P. (2010). Pytanie o cel kształcenia – zaproszenie do debaty. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.