Sztuka „gorszenia”, czyli o zgorszeniu jako doświadczeniu dzieła. Konteksty i uwarunkowania

• Authors: Solik Ryszard

Title variants

EN

The art of “outrage”, or an outrage as the experience of art. Contexts and determinants

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The experience a work of art may rise different reactions, especially in the sphere of postmodern artistic practice. The art not only delights, but often provokes, offends and causes scandals. That aspect of the process of experience the art is a fundamental problem of the article’s discussion. These contemplations are not delimited to works of the modern art, however it also applies to the traditional art, after all it is easy to notice that the scandal is not only associated with what is contemporary. The analysis of the problem also shows the variation of these issues and emphasizes that the experience of offence is the result of the interplay of many factors, including the practice of interpretation and contextual determinants. In other words, not only the content and form of artistic communication, but also the contextual background co-decide about work’s cultural identity and its possible realisations and, what is more, co-define the way of art’s existence for the recipient. As a result, the experience of scandal seems not to be only a feature of a product or project, but it emerges as an interpretive concretization of its presence in the area of cultural reality.

Keywords

EN

art; scandal; contexts; interpretation

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
• Year: 2012
• Issue: 4
• Pages: 25-36

Contributors

author

Solik Ryszard

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

References

• Argan G.C., Człowiek, sztuka, historia, w: Sztuka w dziejach człowieka, red. M. Hollingsworth, przeł. S. Rościcki, Wrocław 1992.
• Baudrillard J., Spisek sztuki. Iluzje i deziluzje estetyczne z dodatkiem wywiadów o Spisku sztuki, przeł. S. Królak, Warszawa 2006.
• Bochnak A., Historia sztuki nowożytnej, Warszawa–Kraków 1983.
• Bóbr M., Mistrzowie grafiki europejskiej. Od XV do XVIII wieku, Warszawa 2000.
• Bratkowski P., Prawie jak kultura, „Newsweek” 2011, nr 36.
• Bravo B., Wipszycka E., Historia starożytnych Greków, t. 1, Warszawa 1988.
• Brown C., Wypatrywanie Kleopatry, „National Geographic Polska” 2011, nr 8 (143).
• Crepon P., Religie a wojna, przeł. E. Burska, Gdańsk 1994.
• Fish S., Zwykłe okoliczności, język dosłowny, bezpośrednie akty mowy, to, co normalne, potoczne, oczywiste, zrozumiałe samo przez się i inne szczególne przypadki, przeł. M. Smoczyński, w: tegoż, Interpretacja, retoryka, polityka. Eseje wybrane, przeł. K. Arbiszewski i in., red. A. Szahaj, Kraków 2008, s. 29–58.
• Gombrich E.H., O sztuce, przeł. M. Dolińska i in., Poznań 2007.
• Gombrowicz W., Dziennik 1953–1956, Kraków 1989.
• Jameson F., Postmodernizm i społeczeństwo konsumpcyjne, przeł. P. Czapliński, w: Postmodernizm. Antologia przekładów, red. R. Nycz, Kraków 1998, s. 190–213.
• Jenks Ch., Kultura, przeł. W.J. Burszta, Poznań 1999.
• Juszczak W., Ekfraza imaginacyjna: eidolon Heleny, cz. I, http://www.gnosis.art.pl/e_gnosis/aurea_catena _gnosis/juszczak _eidolon_heleny01.htm. [23.09.2011].
• Kastory B., Dlaczego czas nie biegnie wstecz, „Newsweek” 2011, nr 36.
• Kępińska A., Sztuka w kulturze płynności, Poznań 2003.
• Kowalczyk I., Grzech pierworodny Alicji Żebrowskiej – pomiędzy sztuką a pornografią. http://free.art.pl/artmix/ archiw_2/0901ko2.html. [28.09.2011].
• Kuczyńska A., Sztuka jako filozofia w kulturze renesansu włoskiego, Warszawa 1988.
• Le Goff J., Kultura średniowiecznej Europy, przeł. H. Szumańska-Grossowa, Warszawa 1997.
• Lübbe H., Muzealizacja. O powiązaniu naszej teraźniejszości z przeszłością, przeł. E. Paczkowska-Łagowska, w: Estetyka w świecie, wybór tekstów, t. 3, red. M. Gołaszewska, Kraków 1991.
• Margolis J., Przedmowa do wydania amerykańskiego, [w:] Czym, w gruncie rzeczy, jest dzieło sztuki? Wykłady z filozofii sztuki, przeł. W. Chojna, K. Guczalski, M. Jakubczak, K. Wilkoszewska, Kraków 2004.
• Mattmüller N., Anatomiczne dzieła sztuki, „Arteon” 2001, nr 6 (14).
• Panofsky E., Neoplatoński ruch we Florencji i w północnych Włoszech, przeł. K. Kamińska, w: tegoż, Studia z historii sztuki, wybrał, oprac. i posłowiem opatrzył J. Białostocki, Warszawa 1971.
• Pasierb J., Sztuka czasów potrydenckich, w: Przełom wieków XVI i XVII w literaturze i kulturze polskiej, red. B. Otwinowska, J. Pelc, Wrocław 1984.
• Porębski M., Dzieje sztuki w zarysie, t. 3: Wiek XIX i XX, Warszawa 1988.
• Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1988.
• Szabała H., Skandal w kulturze, w: Wobec kryzysu kultury. Z filozoficznych rozważań nad kulturą współczesną, red. L. Grudziński, Gdańsk 1993.
• Środa M., W sprawie szatana…, „Wprost” 2011, nr 37 (1492).
• Uspienski L., Teologia ikony, przeł. M. Żurowska, Poznań 1993.