Kapitałowo-własnościowe warunki tworzenia spółek pracowniczych w Polsce

• Authors: Matuszewska-Pierzynka Agnieszka

Title variants

EN

Capital-ownership forming conditions of employee-owned companies in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zasadniczym celem opracowania jest przedstawienie wyników przeprowadzonych badań empirycznych, zmierzających do oceny stopnia spełniania kapitałowo-własnościowych warunków tworzenia spółek pracowniczych, z uwzględnieniem wykorzystania przez nie możliwości odstąpienia od konieczności spełnienia tych warunków. Badania empiryczne nad kapitałowo-własnościowymi warunkami tworzenia spółek pracowniczych zostały przeprowadzone wśród podmiotów z województwa mazowieckiego, które zawarły umowy o oddanie przedsiębiorstwa państwowego do odpłatnego korzystania w latach 2000–2004 i w niezmienionej formie kontynuowały działalność gospodarczą do końca 2011 roku. Analiza stopnia spełnienia kapitałowo-własnościowych warunków przez spółki utworzone dla przejęcia w odpłatne użytkowanie przedsiębiorstw państwowych została dokonana na dzień ich rejestracji w Rejestrze Przedsiębiorców, opierając się na dokumentacji Ministerstwa Skarbu Państwa. Przeprowadzone badania empiryczne pokazują, że choć spółki pracownicze spełniały kapitałowo-własnościowe warunki umożliwiające im przejęcie przedsiębiorstwa państwowego w odpłatne korzystanie, to stopień w jakim połowa z nich przekraczała ustawowo określone wielkości minimalne dla wartości kapitału zakładowego i wielkości udziału w nim inwestorów zewnętrznych był nieznaczny. Co więcej, warto podkreślić, iż korzystanie przez badane spółki pracownicze z możliwości odstąpienia od konieczności spełnienia kapitałowo-własnościowych warunków ich tworzenia odbywało się na niewielką skalę.

EN

The essential aim of this paper is to present results of conducted research, leading to the degree assessment of meeting capital-ownership forming conditions of employee-owned companies, including usage by them of the abandonment possibility from the need to fulfill of these requirements. Empirical studies on capital-ownership forming conditions of employee-owned companies were carried out among entities from the Mazovian province which entered into the giving a state-owned enterprise to be used for a consideration agreement over the period 2000–2004 and continued business activities in the unchanged form to the end of 2011. The degree analysis of capital-ownership conditions fulfillment by companies formed for taking over state-owned enterprises into usage for a consideration was made per day of their registration in the Register of Entrepreneurs, based on documentation of the Ministry of Treasury. Conducted research shows, that although employee-owned companies meet capitalownership conditions letting them take over a state-owned enterprise into usage for a consideration, the degree in which the half of them exceeded the specified by law minima for the value of share capital and the size of the outside investors participation in it was little. Additionally, it is worthwhile emphasizing, that usage by examined employee-owned companies the abandonment possibility from the need to fulfill of their capital-ownership forming conditions took place on the small scale.

Keywords

EN

proces prywatyzacji; prywatyzacja bezpośrednia; oddanie przedsiębiorstwa; państwowego do odpłatnego korzystania; spółce; process of privatization; direct privatization; giving of a state-owned enterprise to; a company to be used for a consideration

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Year: 2015
• Volume: XCVI (96)
• Pages: 273-286

Dates

published

2015

Contributors

author

Matuszewska-Pierzynka Agnieszka

• Katedra Analizy i Strategii Przedsiębiorstwa, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki

References

• Akty prawne:
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie warunków spłaty należności za korzystanie z przedsiębiorstwa (Dz.U. z 2004 r., nr 269, poz. 2666).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 października 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania należności za korzystanie z przedsiębiorstwa, sposobu zabezpieczenia niespłaconej części należności oraz warunków oprocentowania niespłaconej należności (Dz.U. z 1997 r., nr 130, poz. 855).
• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2000 r., nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz.U. z 2013 r., nr 0, poz. 216).
• Opracowania:
• Baehr Jerzy, Spółka z udziałem kapitałowym pracowników, Polski Dom Wydawniczy Ławica, Warszawa – Poznań 1993.
• Bojar Ewa, Sosińska-Wit Małgorzata, Leasing pracowniczy jako czynnik rozwoju przedsiębiorstwa, w: Ryszard Borowiecki (red.), Wyzwania rozwojowe a restrukturyzacja przedsiębiorstw, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, Europejska Rada Zarządzania – CECIOS, Warszawa – Kraków 1999, s. 422–428.
• Bojar Ewa, Sosińska-Wit Małgorzata, Żminda Zygmunt, Leasing pracowniczy a restrukturyzacja przedsiębiorstw, Politechnika Lubelska, Lublin 2003.
• Górka Katarzyna, Samorząd pracowniczy w procesie prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, w: Ryszard Borowiecki (red.), Kierunki przekształceń własnościowych w gospodarce. Aspekt teoretyczno-praktyczny, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa Oddział w Krakowie, Kraków 1991, s. 83–97.
• Ickiewicz Janina, Pozyskiwanie, koszt i struktura kapitału w przedsiębiorstwach, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2004.
• Jarosz Maria, Kozak Marek., Ekonomiczna i społeczna kondycja spółek pracowniczych w latach 1991–1994. Konkluzje, w: Maria Jarosz (red.), Blaski i cienie spółek pracowniczych 1991–1994, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 1995, s. 117–125.
• Jawłowski Andrzej, Prywatyzacja pracownicza. Przemiany firm i ich załóg, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2001.
• Karpińska-Mizielińska Wanda, Smuga Tadeusz, Zmiany relacji własnościowych i ich wpływ na poprawę efektywności gospodarowania w długim okresie, Instytut Rozwoju i Studiów Strategicznych, Warszawa 1997.
• Koch Andrzej, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, w: Andrzej Koch, Jacek Napierała (red.), Prawo spółek handlowych. Podręcznik akademicki, LEX a Wolters Kluwer business, Warszawa 2013, s. 258–346.
• Kozarzewski Piotr, Prywatyzacja bezpośrednia: stan prawny, w: Maria Jarosz (red.), Prywatyzacja bezpośrednia. Inwestorzy. Menedżerowie. Pracownicy, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 1998, s. 19–31.
• Kozarzewski Piotr, Woodward Richard, Secondary privatization in Poland (Part I): Evolution of ownership structure and company performance in firms privatized by employee buyouts, Raporty Case No. 47, Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa 2001.
• Krajewski Stefan, Konflikty interesów po prywatyzacji, w: Maria Jarosz (red.), Manowce polskiej prywatyzacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, s. 91–109.
• Nadratowska Anna, Wpływ poszczególnych form prywatyzacji na efektywność gospodarowania, w: Tadeusz Kierczyński (red.), Spółka akcyjna jako forma prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, „Lege Artis”, Warszawa 1990, s. 46–70.
• Ostaszewski Janusz, Cicirko Tomasz, Kreczmańska-Gigol Katarzyna, Russel Piotr, Finanse spółki akcyjnej, Difin, Warszawa 2009.
• Sajnóg Artur, Duraj Jan, Funkcja gwarancyjna kapitału zakładowego publicznych spółek giełdowych, w: Dariusz Zarzecki (red.), Zarządzanie finansami. Wycena przedsiębiorstw, zarządzanie wartością, zarządzanie ryzykiem, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 2013/761, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 60, s. 287–301.
• Sajnóg Artur, Funkcje i cele podwyższania kapitału zakładowego w spółkach akcyjnych, w: Jan Duraj (red.), Instrumenty kształtowania dochodowości i rentowności przedsiębiorstwa, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica 2013/278, s. 55–77.
• Szomburg Jan, Efekty prywatyzacji drogą leasingu, „Transformacja Gospodarki” nr 68, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 1996.
• Surdykowska Teresa, Prywatyzacja, PWN, Warszawa 1996.
• Włodyka Stanisław, Spółki w procesie komercjalizacji i prywatyzacji, w: idem (red.), Prawo spółek, Instytut Prawa Spółek i Inwestycji Zagranicznych, Kraków 1996, s. 632–665.
• Wrońska Elżbieta Maria, Strategie finansowe spółek pracowniczych, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2004.
• Zwierzyńska-Bubałło Teresa (red.), Leksykon prywatyzacji, PWE, Warszawa 1998.
• Dokumenty:
• Prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych w 1999 r., GUS, Warszawa 2000.
• Prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych w 2004 r., GUS, Warszawa 2005.
• Strony internetowe:
• SME – definition, http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/files/sme_definition/sme_ user_guide_pl.pdf, s. 14; stan na dzień 17.06.2014 r.

Identifiers

ISSN

0081-6841