Międzynarodowe organizacje standaryzacyjne i normalizacyjne w zakresie bibliotekarstwa

• Authors: Matysek Anna

Title variants

EN

International Standard Organizations in Librarianship

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie międzynarodowych organizacji publikujących normy i standardy dla bibliotek. Na wstępie wyjaśniono różnice między standaryzacją a normalizacją oraz standardem i normą. Omówiono początki standaryzacji międzynarodowej, pierwsze działania w zakresie ujednolicania działalności bibliotecznej. Szczegółowo przeanalizowano strukturę, obszary tematyczne i zakres działań podejmowanych w ramach Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej ISO oraz Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotekarskich IFLA. Wspomniano o innych organizacjach standaryzujących wybrane aspekty działalności bibliotecznej.

EN

The aim of the article is to present international organizations publishing de iure standards and de facto standards for libraries. The differences between formal standardization and informal standardization as well as the differences between de iure standards and de facto standards are explained. The origins of international standardization and first activities in unifiying library work are discussed. The structure, areas and scope of activities undertaken within the International Organization for Standardization (ISO) and the International Federation of Library Associations and Institutions (IFLA) are analyzed in detail. Other organizations involved in standardizing some aspects of library work are mentioned.

Keywords

PL

IFLA; ISO; Normalizacja; Organizacja standaryzacyjna; Standaryzacja

EN

IFLA; ISO; Normalization; Standard Organization; Standardization

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media
• Year: 2016
• Issue: 1(20)
• Pages: 7-22

Contributors

author

Matysek Anna

• Zakład Zarządzania Informacją Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytet Śląski w Katowicach

References

• [1] Aalders H.: Standaryzacja przez współpracę. W: Systemy informacji przestrzennej. VI konferencja naukowo-techniczna, Warszawa 18–19 czerwca 1996. Warszawa 1996, s. 353–364. ISBN 83-86980-16-8.
• [2] About the IFLA Committee on Standards [online]. [Data dostępu: 10.07.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ifla.org/aboutthe-committee-on-standards.
• [3] Augustyniak A.: Międzynarodowa Federacja Informacji i Dokumentacji. „Przegląd Biblioteczny” 2004, nr 1/2, s. 3–21.
• [4] Belleflamme P.: Coordination on formal vs. de facto standards. A dynamic approach. “European Journal of Political Economy” 2002, No. 18, s. 153–176.
• [5] Coyle K.: Libraries and Standards. “The Journal of Academic Librarianship” Vol. 31, No. 4 (2005), s. 373–376.
• [6] Current IFLA Standards [online]. [Data dostępu: 10.07.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ifla.org/node/8750.
• [7] DCMI Home. Dublin Core Metadata Initiative (DCMI) [online]. [Data dostępu: 10.07.2015]. Dostępny w World Wide Web:http://dublincore.org/.
• [8] De Vries H.J.: IT Standards Typology. In: Advanced topics in information technology standards and standardization research. Ed. K. Jakobs. London 2006, s. 1–26. ISBN 1-59140-938-1. ISBN 1-59140-939-X.
• [9] De Vries J.L.: The history of the International Federation of Library Associations. From its creation to the Second World War, 1927–1940. Leiden 1976 [online]. [Data dostępu: 10.07.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ifla.org/files/assets/hq/history/history-of-ifla-1927-1940_de-vries_1976.pdf.
• [10] Dembowska M.: Dokumentacja i informacja naukowa. Warszawa 1965.
• [11] EDItEUR – About [online]. [Data dostępu: 30.11.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.editeur.org/2/About/.
• [12] EDItEUR – ONIX [online]. [Data dostępu: 30.11.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.editeur.org/8/ONIX/.
• [13] EDItEUR – Thema [online]. [Data dostępu: 30.11.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.editeur.org/151/Thema/.
• [14] Górny M.: Standaryzacja i unifikacja – kłopot czy korzyści? W: Polskie biblioteki akademickie w Unii Europejskiej. Łódź, 23–25 czerwca 2004 r. [online]. S. 13–19. [Data dostępu: 30.11.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://bg.p.lodz.pl/konferencja2004/pelne_teksty/gorny.pdf.
• [15] Grycz J.: Komisja normalizacyjna w zakresie bibliotekarstwa, książki i czasopiśmiennictwa. „Przegląd Biblioteczny” R. 11, nr 4 (1937), s. 330–333.
• [16] Grycz J.: Posiedzenie w sprawach normalizacji. „Przegląd Biblioteczny” R. 12, nr 4 (1938), s. 319–322.
• [17] Haynes D., Hopkinson A.: Librarians need standards. “Library and Information Update” 2006, No. 11, s. 31–33.
• [18] ISO in figures (2014) [online]. [Data dostępu: 10.07.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.iso.org/iso/annual_report_2014_iso_in_fi gures_en_ld-2.pdf.
• [19] ISO/TC 46 Information and documentation [online]. [Data dostępu: 10.07.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.iso.org/iso/home/standards_development/list_of_iso_technical_committees/iso_technical_committee.htm?commid=48750.
• [20] Klenczon W.: Krajobraz po normalizacji? „Biuletyn EBIB” [online]. 2015, nr 7. [Data dostępu: 30.11.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://open.ebib.pl/ojs/index.php/ebib/article/view/383/547. ISSN 1507-7187.
• [21] Kolasa W.M.: Biblioteki cyfrowe na świecie – powstanie i rozwój. W: Biblioteki cyfrowe. Pod red. M. Janiak, M. Krakowskiej i M. Próchnickiej. Warszawa 2012, s. 66–95. ISBN 978-83-61464-70-9.
• [22] List of ICT Consortia – Raising Standards [online]. [Data dostępu: 10.07.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.raisingstandards.10.07.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.raisingstandards. eu/new-page-1/.
• [23] Lloyd G.A.: Standarizing in documentation. “The Journal of Documentation” 1959, No. 4, s. 208–225.
• [24] Łunarski J.: Normalizacja i standaryzacja. Rzeszów 2014. ISBN 978-83‑7199-918-6.
• [25] Metadata Encoding and Transmission Standard (METS) Official Web Site [online]. [Data dostępu: 30.11.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.loc.gov/standards/mets/.www.loc.gov/standards/mets/.
• [26] Mirowski S.: Tablice chronologiczne normalizacji. „Normalizacja” 1963, nr 7, s. 315–318.
• [27] More about IFLA [online]. [Data dostępu: 10.07.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ifla.org/about/more.
• [28] Network Development and MARC Standards Office [online]. [Data dostępu: 30.11.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.loc.gov/marc/ndmso.html.
• [29] Pacek J.: Bibliografia w zmieniającym się środowisku informacyjnym. Warszawa 2010. ISBN 978-83-61464-44-0.
• [30] PN-EN 45020:2009 Normalizacja i dziedziny związane – Terminologia ogólna.
• [31] Ratajewski J.: Wprowadzenie do bibliotekoznawstwa czyli wiedza o bibliotece w różnych dawkach. Warszawa 2002. ISBN 83-87629-78-2.
• [32] Rowińska M.: NUKAT. Z zasady trzymamy się zasad. „Biuletyn EBIB” [online]. 2015, nr 7. [Data dostępu: 30.11.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://open.ebib.pl/ojs/index.php/ebib/article/view/382/555. ISSN 1507-7187.
• [33] Standards – W3C [online]. [Data dostępu: 10.07.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.w3.org/standards/.
• [34] Standardy biblioteczne. Praktyka, teoria, projekty. Pod red. M. Wojciechowskiej. Gdańsk 2010. ISBN 978-83-61079-08-8.
• [35] Śnieżko L.: Jak wam się podoba? Czyli pierwsza odsłona następcy MARC-a. „Tytuł Ujednolicony” [online]. 2013, nr 9, s. 6–7. [Data dostępu: 30.11.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://issuu.com./nukat/docs/tu_9_2013.
• [36] Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej” 2002, nr 169, poz. 1386.
• [37] What is an IFLA Standard? [online]. [Data dostępu: 10.07.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ifla.org/node/8721.
• [38] Wołosz J.: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich a standardy biblioteczne. W: Biblioteki publiczne wobec Unii Europejskiej [online]. [Data dostępu: 10.07.2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.biblioteka.koszal in.pl/pzb/images/stories/pzb/2002/wolosz.doc.
• [39] Wołoszyn W.: O definicjach normy i normalizacji. „Normalizacja” 1956, nr 6, s. 332–338.