Family ties and intergenerational relationships in European families in the twentieth century

• Authors: Marie MAREČKOVÁ

Title variants

PL

Więzy rodzinne i relacje międzypokoleniowe w rodzinach europejskich w XX wieku

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Na początku dwudziestego wieku międzypokoleniowe relacje rodzinne nadal pełniły ważną funkcję społeczną w społeczeństwach wiejskich Europy. Sytuacja rodziny czeskiej ilustruje współczesne problemy odnoszące się do więzów rodzinnych i relacji międzypokoleniowych. Problemy te pojawiły się w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Widoczne są negatywne tendencje rozwojowe, szczególnie w porównaniu z sytuacją rodziny w innych państwach europejskich. Przede wszystkim chodzi tu o starzenie się ludności i różnorodną aktywność seniorów. Luźniejsze relacje z ich rodzinami i spadek ich zaangażowania w opiekę nad wnukami oznaczają, że czescy dziadkowie plasują się obok tych w państwach bardziej społecznie rozwiniętych. Jednak w warunkach czeskich prowadzi to do dużych napięć związanych z aktywnymi rolami seniorów. Rosnąca liczba dorosłych potomków, szczególnie męskich, mieszkających z rodzicami nie mieści się w postępowych trendach społecznego i gospodarczego rozwoju. Przypomina raczej tradycje południowoeuropejskie. Preferowanie alternatywnych form kohabitacji, szczególnie przez partnerów z wykształceniem podstawowym, odkładanie w czasie narodzin pierwszego dziecka, wzrost liczby jednoosobowych gospodarstw domowych oraz, co może najważniejsze, ogromny wzrost liczby gospodarstw domowych składających się z ludzi młodych lub w średnim wieku (w wieku produkcyjnym) może, co prawda, plasować Czechy wśród państw rozwiniętych i w okolicach europejskiej średniej, jednak biorąc pod uwagę niekorzystne trendy demograficzne fundamentalna zmiana w systemie państwowego wsparcia dla małżeństw i rodzin wydaje się konieczna również w Czechach. Faktem jest, że ponad jedna trzecia rodzin z dziećmi zagrożona jest ubóstwem. Wniosek wyłaniający się z przeprowadzonych analiz wskazuje, że obecne problemy państwowej polityki społecznej i rodzinnej odbijają się na rodzinie, której wartość wzrasta i której nie mogą zastąpić instytucje państwowe. Pod koniec XX wieku rodzina ponownie staje się źródłem pewności i bezpieczeństwa materialnego, a solidarność międzypokoleniowa pozostaje ważną tradycyjną wartością.

EN

Intergenerational family relationships still performed an important social function in rural society in Europe at the beginning of the twentieth century. The situation within the Czech family illustrates the current problems in family ties and intergenerational relationships that have surfaced since the nineteen nineties. Negative developmental trends are being seen, particularly in comparison with family circumstances in other European countries, most significantly the continuing ageing of the population and the wide-ranging activities of seniors. Looser relationships with their families and a decline in their engagement in caring for their grandchildren mean that Czech grandparents tend to rank alongside more socially developed countries in this respect. Under Czech conditions, however, this can lead to great strain on the active roles played by seniors. The growing number of adult offspring, particularly men, living with their parents is a far from progressive trend in social and economic development, and corresponds more closely with southern European traditions. A preference for alternative forms of cohabitation, particularly among partners with primary education, the postponing of the birth of the first child, the growth in the number of single-person households and, perhaps most importantly, the enormous rise in the number of households comprised of young or middle-aged individuals in the economically productive age group may, it is true, rank the Czech Republic among socially developed countries and at around the European average, though in view of the unfavourable demographic trend a fundamental change in state support for marriage and the family is, however, also essential in the Czech Republic. The fact is that more than a third of families with children are threatened with poverty. The conclusion arising from the analyses performed indicates that the current problems in state social and family policy are reflected in the increasing importance of the family and the fact that it cannot be replaced by public institutions. At the end of the twentieth century, the family is again becoming the focus of certainty and material security, and intergenerational solidarity remains an important traditional value.

Keywords

PL

związki pokrewieństwa społeczeństwa wiejskie; ludzie starsi; mobilność zawodowa; rodzina nuklearna; państwo opiekuńcze; kryzys; centrum bezpieczeństwa.

EN

kinship ties,; rural societies; elderly people; professional mobility; nuclear family; welfare state; cisis,; center of security

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe EDUsfera
• Journal: Wychowanie w Rodzinie
• Year: 2014
• Volume: IX (1/2014)
• Pages: 15-21

Dates

published

2014

Contributors

author

Marie MAREČKOVÁ

• Pedagogická Fakulta Masarykovy Univerzity Brno

References

• Baroch P., Rozdrobené rodiny. Každá třetí domácnost je jednočlenná, „ČTK. Echo Media a.s.”, www.echo.24.cz. 30. 03. 2014. source: www.czso.cz/csu/redakce.nsf/i/statistiky [access: 14.09.2014].
• Facchini C. and R., Familles et personnes ágrées, une enquéte européenne, „Gérontologie et Société” 68, Scortegagna 1994, [access: 14.09.2014].
• Fojtů M., Bude tahle země pro starý? „Muni. Měsíčník Masarykovy univerzity, březen” 2014, source: www.czso.cz/csu/redakce.nsf/i/statistiky [access: 14.09.2014].
• Kertzen D.I., Barbagli M. (edd.), Family Life in the Twentieth Century, Yale University Press, New Hawen and London 2003.
• Lebdušková Z., Vysokoškolačky bez manžela. Mužům se nechce od rodičů, „ČTK. Echo Media a.s.”, www.echo.24.cz 09.04.2014, source: www.czso.cz/csu/redakce.nsf/i/statistiky [access: 14.09.2014].
• Matyášová I., Dnešním dětem zoufale scházejí babičky, „Lidové noviny” 15. a 16.02.2014, source: www.czso.cz/csu/redakce.nsf/i/statistiky [access: 14.09.2014].
• Zlámalová L., Mamánci ohrožují českou prosperitu, „ČTK. Echo Media a.s. www.echo.24.cz 10. 04. 2014. source: www.czso.cz/csu/redakce.nsf/i/statistiky [access: 14.09.2014].

Identifiers

ISSN

2082-9019

ISBN

978-83-62618-11-8

ISSN

2300-5866