PRZESTRZENIE UTRACONE, NIEWYGODNE, NIEDOSTRZEGANE PIĘKNO

• Authors: Kosiacka-Beck Ewa

Title variants

EN

Lost Spaces, Incorect and Unricognised Beauty

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Otaczające nas krajobrazy ulegają ciągłym zmianom, w wyniku naturalnych procesów (dnia i nocy, pejzaż zimowy i letni, krajobraz po burzy) lub ludzkiej działalności (miast i wsi czy krajobraz poprzemysłowy, pofabryczny, pokopalniany). W ciągłym procesie przemian zaczynamy otaczać się coraz częściej przestrzeniami opisywanymi jako niczyje, niewarte i straszne. Takie przestrzenie interpretowane często jako utracone, to obszary o podrzędnej jakości, niejasnym modelu użytkowania, miejsca chaosu i degradacji tradycyjnych wartości przestrzeni. Pojawiają się wszędzie tam, gdzie podział własności jest mało czytelny lub pomiędzy przestrzeniami pewnych kontroli. Przestrzenie zawsze do kogoś przynależą, są własnością prywatna lub wspólną. Rozważania dotyczą miejsc interpretowanych nie jako statyczny obszar, a element ciągłego i postępującego procesu transformacji, ulegającego niekończącym się dynamicznym zmianom. Wynikiem jest trwała relacja i zależności przestrzeni z człowiekiem odbiorcą. Miejsca ulegają ewolucji, która uwzględnia zmienne potrzeby, ograniczenia i możliwości użytkowników. W treści rozważań mowa jest o miejscach scalanych, dzielonych, inspirujących i chimerycznych. Przytaczane są także przykłady miejsc utraconych i oswojonych przez człowieka.

EN

The surrounding landscapes are constantly changing as a result of natural processes (day and night, winter and summer landscape, stormy landscape) or human activities (cities and rural areas, post-industrial, post-industrial, post-industrial landscapes). In the constant process of transformation we begin to encircle more and more spaces, described as nobody, worthless and terrible. Such spaces often interpreted are as lost or areas of subordinate quality, obscure model of use as chaos place and degradation of traditional values of space. They appear everywhere where the division of property is not easily readable or between spaces of certain controls. Between private and shared property. Like a common person and nobody, neglected. Owner appears in theory in papers but not here. He does not care. Lost spaces are unnoticed. In many cases uncomfortable in others underestimated. The space abandoned by man or created for its needed, aesthetic reception or individual sensations. On the other hand the space that affects man on his attitude, thinking and acting. Since they accompany us every day, becoming an element of reality, we should interpret them, bring natural meaning to rediscover the purpose of their existence. Topics and causes of the origin or process of transformation of such places – lost places is a lot. The essence remains their value they present which is worth to keeping during the design activities. Their authenticity and peculiarity. The diversity and potential and manner of shaping such places, their complexity and the phenomenon hidden in their atmosphere have been the subject of the following considerations. Considerations over an interpreted place are not as static but as an element of the continuous and progressive process of transformation. Subject to endless dynamic changes, permanent relations and dependence on the recipient. Sites evolving evolution which account changing needs, constraints and capabilities of users. Places which are merged, shared, inspirational and chimeric. Places lost and tamed by man.

Keywords

PL

miejsce; przestrzeń; utrata; oswajanie; tożsamość; duch miejsca

EN

place; space; loss; taming; identity; ghost place

• Publisher: Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
• Journal: Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
• Year: 2017
• Issue: 57(6) Architektura
• Pages: 29-41

Contributors

author

Kosiacka-Beck Ewa

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

References

• Augé M. (2012), Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Borysewicz P. (2008), Miejsca Trzecie, „Autoportret”, nr 2.
• Czaja D. (2013), Inne przestrzenie, inne miejsca. Mapy i terytoria, Wydawnictwo Czarne, Warszawa.
• Grésillon L. (2010), Sentir Paris. Bien-être et materialité des lieux, Quae, Paris.
• Jałowiecki B. (2010), Społeczne wytwarzanie przestrzeni, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Jałowiecki B. (2011), Miejsce, przestrzeń, obszar, „Przegląd Socjologiczny”, tom LX/2-3.
• Kosiacka-Beck E. (2016), Przestrzenie przenikania. Przenikanie przestrzeni, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego”, nr 32.
• Królikowski J. (2012), Sakralne widzenie krajobrazu, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego”, nr 15.
• Królikowski J., Rykała E. (2016), Kontemplacja krajobrazu jako źródło inspiracji twórczości artystycznej, „Prace Komisjii Krajobrazu Kulturowego”, nr 34/16.
• Królikowski J. (2011), Chrześcijańska interpretacja ducha miejsca, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego”, nr 15/21.
• Norberg Schultz Ch. (1980), Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture, Rizzoli, London.
• Oldenburg R. (1989), The Great Good Place. Cafés, coffee shops, bookstores, bars, hair salons, and other hangouts at the heart of a community, Marlowe & Company, New York.
• Rutkowska K. (2011), Duchowy wymiar miasta, „Pismo Arche”, nr 01(21).
• Rutkowski R. (2008), Niełatwa, „Autoportret”, nr 2.
• Smagacz M. (2008), Miejsca nie miejsca. Strategie oswajania, „Autoportret”, nr 2.
• Spruch A. (2008), O miejscach, nie-miejscach i oswajaniu, „Witryna”, nr 28(244), http://witryna.czasopism.pl/pl/gazeta/1131/1330/1733/ [dostęp: 26.07.2017].
• Strojnik A., Szalińska D. (2016), Stracone przestrzenie współczesnych miast. Teoria Rogera Trancika, prezentacja multimedialna [dostęp: 10.06.2016].
• Trancik R. (1986), Finding Lost Space. Theories of Urban Design, Van Nostrand Reinhold Company, New York.
• Wąsik D. (2008), W szczelinach rzeczywistości. Niczyje Tokio, „Autoportret”, nr 2.
• Yi Fu T. (1987), Przestrzeń i miejsce, PIW, Warszawa.
• Zumpthof P. (2010), Myślenie architekturą, Krater, Kraków.
• (www1) https://archirama.muratorplus.pl/encyklopedia-architektury/placemaking,62_3542.html [dostęp: 15.07.2017].
• (www2) http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Ochrona_Zabytkow/Ochrona_Zabytkow-r1998-t51-n1_(200)/Ochrona_Zabytkow-r1998-t51-n1_(200)-s4-13/Ochrona_Zabytkow-r1998-t51-n1_(200)-s4-13.pdf [dostęp: 15.07.2017].
• (www3) http://www.cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element...c77e.../Bohdan_Jalowiecki.pdf [dostęp: 26.07.2017].
• (www4) http://mba2017.sarp.krakow.pl/ [dostęp: 15.07.2017].
• (www5) http://www.morizon.pl/blog/nowy-urbanizm-jak-ksztaltuje-wspolczesne-miasta/ [dostęp:15.07.2017].
• (www6) http://witryna.czasopism.pl/pl/gazeta/1131/1330/1733/ [dostęp: 15.07.2017].