Ślady cenzury w „Przewodniku Bibliograficznym”. Druki do użytku służbowego i wewnętrznego (1944-1988)

• Authors: Jadwiga Sadowska

Title variants

EN

Traces of Censorship in "Przewodnik Bibliograficzny" (Polish National Bibliography). Publications for Staff and Internal Use Only (1944-1988)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Teza/cel artykułu - W artykule scharakteryzowano wydania „Przewodnika Bibliograficznego”, w których rejestrowano książki do użytku służbowego i wewnętrznego z lat 1944-1953 oraz 1968-1988, niedopuszczone przez Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk do rejestracji w bieżącej bibliografii narodowej. Metoda badań - Analiza materiału źródłowego „Przewodnika Bibliograficznego” nr 1 z 1955 r. (do użytku służbowego) oraz zeszytów „Przewodnika Bibliograficznego. Seria Uzupełniająca: Druki do Użytku Wewnętrznego” z lat 1969-1988. Analizie poddano opisy bibliograficzne z punktu widzenia tematyki, wydawców, serii wydawniczych, odbiorców książek. Wyniki i wnioski - dokumenty „do użytku wewnętrznego”/”służbowego” ze względu na tematykę traktowane były przez GUKPPiW jako podlegające tajemnicy służbowej o ograniczonej dostępności (niskie nakłady, wyłączenie z obrotu księgarskiego, na prawach rękopisu). W latach 1969-1988 wydawane były głównie przez instytucje naukowe i stanowiły od 3 do 9% rocznej produkcji wydawniczej książek w Polsce.

EN

Objective - The author discusses 1944-1953 and 1968-1988 editions of "Przewodnik Bibliograficzny" which include descriptions of books for staff and internal use only, prohibited from current national bibliography by Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (Polish Main Office of Control for Press, Publications and Public Shows). Research method - The analysis of source texts: "Przewodnik Bibliograficzny" volume 1/1955 (for staff use only) and several issues of "Przewodnik Bibliograficzny. Seria Uzupełniająca: Druki do Użytku Wewnętrznego (Polish National Bibliography. Supplement: Publications for Internal Use Only)” published from 1969 to 1988. Bibliographic descriptions were analyzed with focus on topics, series titles and recipients. Results and conclusions - Due to their topics, publications "for staff/internal use only" were treated by Polish Main Office of Control for Press, Publications and Public Shows as subject to official secrecy and restricted access (low circulation, exclusion from public bookselling, manuscript form only). In the years 1969 to 1988 they were published mostly by research institutions and made 3 to 9% of total annual book production in Poland.

Keywords

PL

Bibliografia narodowa; Cenzura; Polska; "Przewodnik Bibliograficzny"; Druki do użytku służbowego; Druki do użytku wewnętrznego

EN

National bibliography; Censorship; Poland; "Przewodnik Bibliograficzny"; Publications for staff use; Publications for internal use only

• Publisher: Polish Librarians Association, Warsaw, http://www.sbp.pl/en
• Journal: Przegląd Biblioteczny
• Year: 2013
• Volume: 81
• Issue: 3
• Pages: 289-298

Contributors

author

Jadwiga Sadowska

• Department of Information and Library Studies, Białystok University

References

• Hleb-Koszańska Helena (1967). Aktualny stan bibliografii w Polsce oraz postulaty na przyszłość. W: Druga Ogólnokrajowa Narada Bibliografów. Warszawa 20 VI 1966. Referaty i dyskusja. Warszawa: BN, s. 9-43.
• Hleb-Koszańska Helena (1954). Dziesięciolecie bibliografii polskiej 1944-1954. Zarys dziejów i kierunki rozwoju. "Przegląd Biblioteczny", z. 3, s. 213-233.
• Sadowska Jadwiga (2010). Bibliografia i polityka w Polsce w latach 1946-1990. W: Niewygodne dla władzy. Ograniczanie wolności słowa na ziemiach polskich w XIX i XX w. Pod red. D. Degen i J. Gzelli. Toruń : Wydaw. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 255-273.