On the Methodology of Practical Disciplines (Sciences) — From the Treatise »A Philosophy of Practicality«On the Methodology of Practical Disciplines (Sciences) — From the Treatise »A Philosophy of Practicality«

• Authors: Gasparski Wojciech W.

Title variants

PL

O metodologii dyscyplin (nauk) praktycznych — z traktatu »Filozofia praktyczności«

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The paper is a new edition of a Part Four of A Philosophy of Practicality. A treatise on the Philosophy of Tadeusz Kotarbiński (1st edition: Helsinki 1992). The text is devoted to the methodology of practical sciences and terminological issues, including the very notion of practical disciplines (or sciences/arts), the concepts of design (project) and design-making, and the specificity of scientific statements in this research area. The subject of the discussion is, in particular, Kotarbiński’s concepts presented in the chapter „Practical knowledge” (Part V, Chapter 5) of the opus Gnosiology.

PL

Tekst stanowi nowe wydanie czwartej części traktatu A Philosophy of Practicality. A Treatise on the Philosophy of Tadeusz Kotarbiński (1. publ.: Helsinki, 1992, w ramach serii „Acta Philosophica Fennica”). Poświęcony jest metodologii nauk praktycznych oraz zagadnieniom terminologicznym, w tym pojęciu dyscyplin praktycznych (lub nauk/umiejętności), pojęciom projektu i projektowania oraz specyfice zdań naukowych formułowanych w ramach dyscyplin praktycznych. Omawiane i rozwijane są w szczególności koncepcje Kotarbińskiego przedstawione w rozdziale „Wiedza praktyczna” (cz. V, rozdz. 5) dzieła Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk (w przekł ang.: Gnosiology). Traktat Wojciecha Gasparskiego ukazał się również w języku polskim w książce: Filozofia praktyczności. Traktat o filozofii Tadeusza Kotarbińskiego oraz similaria, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN 2021 (część czwarta: s. 101–114).

Keywords

EN

practical sciences; practical disciplines; practical arts; methodology; practical knowledge; design-making; philosophy of practicality; scientific practical statements; Tadeusz Kotarbiński; „Gnosiology”

PL

nauki praktyczne; dyscypliny praktyczne; umiejętności praktyczne; metodologia; wiedza praktyczna; projektowanie; filozofia praktyczności; naukowe zdania praktyczne; Tadeusz Kotarbiński; „Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk”

• Publisher: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk / Akademia Leona Koźmińskiego
• Journal: Prakseologia
• Year: 2021-2022
• Issue: 163/164
• Pages: 17-36

Contributors

author

Gasparski Wojciech W.

References

• Gasparski W.W. 1992, A Philosophy of Practicality. A Treatise on the Philosophy of Tadeusz Kotarbiński (Acta Philosophica Fennica, 53), Helsinki: Societas Philosophica Fennica.
• Gasparski W.W. 2002, On the Concept of Practicality [Part One of the Treatise] [see:] Rayan, Nasher, Gasparski (eds.) 2002: 61–70
• Alexandre V. (ed.) 2000, The Roots of Praxiology. French Action Theory from Bourdeau and Espinas to Present Days, in cooperation with W.W. Gasparski (Praxiology [= Praxiology: the International Annual of Practical Philosophy and Methodology], 7), New Brunswick (NJ): Transaction Publishers.
• Auspitz J.L. 1988, On Coherence of Praxiology and Ethics in the Philosophy of Tadeusz Kotarbiński, „Prakseologia” 101 (1987–1988): 71–92.
• Bourdeau L. 1882, Theorie des sciences. Plan de science integrale, Paris: Germer Bailliére (translation of the fragment: Praxiology as the Science of Functions, trans. by G. Chevallier [see:] Alexandre (ed.) 2000: 21–43).
• Bunge M. 1967, Scientific Research, voll. I.–II., Heidelberg: Springer 1967.
• Bunge M. 1985, Treatise on Basic Philosophy, Vol. 7, Dordrecht: D. Reidel, 1985.
• Bunge M. 1989, Treatise on Basic Philosophy, t. Ethics: The Good and the Right, Dordrecht: D. Reidel
• Espinas A. 1890, Les origines de la technologies, „Revue Philosophique de la France et de l’Étranger” 30: 295–314 (translation of excerpts: The origins of technology, trans. by C. Wintrebert, [see:] Alexandre (ed.) 2000: 45–91).
• Gasparski W.W., Pszczołowski T. (eds.) 1983. Praxiological Studies. Polish Contributions to the Science of Efficient Action (Theory and Decision Library, 34), Dordrecht: D. Reidel.
• Gasparski W.W. 1987, Praxiology, in: M.G. Singh (ed.), Systems & Control Encyclopedia: Theory, Technology, Applications, Oxford: Pergamon Press: 3860‒3865.
• Gliszczyńska X. 1962, Klasyfikacja genetyczna błędu praktycznego [Generic Classification of a Practical Error], „Materiały Prakseologiczne” 4: 140 f.
• Kaufmann A. 1968, The Science of Decision-making: An Introduction to Praxiology, London: Weidenfeld & Nicolson, London; excerpts publ. in: Alexandre (ed.) 2000: 183–197.
• Kotarbiński T. 1913, Teoretyk i praktyk wobec przyszłości: Notatka metodologiczna [A Theoretician and a Practician Towards the Future: a Methodological Note], [see:] Kotarbiński 1957: 169–177.
• Kotarbiński T. 1952, Humanistystyka bez hipostaz. Próba eliminacji hipostaz ze świata pojęć nauk humanistycznych, „Myśl Filozoficzna” 3 (1952/1): 257–270; publ. also as: The Humanities Without Hypostases. An Attempt to Eliminate Hypostatses From the Domain of the Humanities, in the Supplement to Gnosiology, [see:] Kotarbiński 1966: 481–491.
• Kotarbiński T. 1957, Wybór pism [Selected works], t. I, Myśli o działaniu [Reflections on action], Warszawa: PWN.
• Kotarbiński T. 1958, Wybór pism [Selected works], t. II, Myśli o myśleniu [Reflections on thinking], Warszawa: PWN.
• Kotarbiński T. 1950, Z dziejów klasyfikacji nauk, „Życie Nauki” (republ. in: Kotarbiński 1958: 360–391); publ. as: From the History of Science Classification, in the Supplement to Gnosiology, [see:] Kotarbiński 1966: 465–480.
• Kotarbiński T. 1958, Refleksje o nauce, „Kultura i Społeczeństwo” 2, 1; publ. As Reflections on Science in the Supplement to Gnosiology, [see:] Kotarbiński 1966: 455–464.
• Kotarbiński T. 1960, Rodzaje zdań praktycznych i sposoby ich uzasadniania [Praxiological Sentences and How They are Proved], republ. as Appendix in: Kotarbiński 19691: 336–354.
• Kotarbiński T. 1961, [Review of the book] (in Polish): G. Hostelet, »L’investigation scientifique des faits d’activité humaine avec application aux sciences et aux techniques sociales« (1960), „Studia Filozoficzne”, 1961/2: 173–179.
• Kotarbinski T. 1964, Practical error, „Danish Yearbook of Philosophy” 1: 65–71; originally published as: Błąd praktyczny, „Studia Filozoficzne”, 1963/2 (republ. as Appendix in: Kotarbiński 19691: 336–354).
• Kotarbiński T. 1995 = Kotarbiński’s Praxiology, ed. by P. Dudley, with Foreword by W.W. Gasparski, Hull: Centre for Systems Studies Press; originally published as Traktat o dobrej robocie (1955) (the 4th Polish edition [Kotarbiński 19691] include other papers as Appendixes).
• Kotarbiński T. 1965, Praxiology and Economics, [off print from:] On Political Economy and Econometrics: Essays in Honour of Oskar Lange, Oxford–Warszawa: Pergamon Press & PWN: 303–312; published in Polish as: Prakseologia i ekonomia, as Appendix in: Kotarbiński 19691: 378–393.
• Kotarbiński T. 1966, Gnosiology: the Scientific Approach to the Theory of Knowledge, trans. by O. Wojtasiewicz, trans. reviewed and ed. by G. Bidwell and C. Pinder, Oxford–Wrocław: Pergamon Press–Ossolineum, 1966: originally published as: Elementy teorii poznania logiki formalnej i metodologii nauk, Lwów: Ossolineum, 1929.
• Kotarbiński T. 1967, Zdania praktyczne a zdania teoretyczne [Practical Statements and Theoretical Statements], „Prakseologia” 28: 9–20,
• Kotarbiński 1968, La philosophie de la technique de Dupréel, „Revue Internationale de Philosophie” (= Eugene DUPRÉEL /1879-1967/ Colloque de Bruxelles 1968), 22, no 83/84 (1968/1-2): 156–166.
• Kotarbiński T. 19691, Traktat o dobrej robocie, Wrocław: Ossolineum (1st edition: 1955)31; for the English trans. [see:] Kotarbiński 1995.
• Kotarbiński T. 19692, Zagadnienia metodologii nauk praktycznych [Issues of the Methodology of Practical Sciences], „Zagadnienia Naukoznawstwa” 5, 19 (1969/3): 3–17.
• Kotarbiński T. 1971, The Methodology of Practical Arts: Concepts and Issues, „Metaphilosophy”, 2, no 2.
• Kotarbiński T. 1972, Pojęcia i zagadnienia metodologii ogólnej i metodologii nauk praktycznych [Notions and Issues of General Methodology and Methodology of Practical Sciences], „Studia Filozoficzne”, 74 (1972/1).
• Kotarbiński T. 2002, The ABC of Practicality, trans. by A. Szpaderski, [see:] Rayn, Nasher, Gasparski (eds.) 2002: 25–59; originally published as Abecadło praktyczności, [Foreword] by K. Szaniawski, Warszawa: Omega –Wiedza Powszechna 1972.
• Krzeczkowski K. 1936. O stanowisko nauk praktycznych [For the Position of Practical Sciences], „Nauka Polska”, 21: 45–74.
• Nagel E., Suppes P., Tarski A. (eds.) 1962, Logic, Methodology, and Philosophy of Science, Stanford: Stanford University Press: 211–223.
• Rayan L.V. (CSV), Nasher F.B., Gasparski W.W. (eds.) 2002, Praxiology and Pragmatism (Praxio logy, 10), New Brunswick (NJ).
• Stonert H. 1976, Problematyka badań prakseologicznych, „Prakseologia” 59 (1976/3): 5–30.
• Stonert H. 1983, Making Use of Science in Actions (A Study in Methodology and Praxiology), [see:] Gasparski, Pszczołowski (eds.) 1983: 231–263.
• Simon H. 1969. The sciences of the artificial, Cambridge: MIT Press.
• Zieleniewski J. 1983, The Theory of Organization and Management, [see:] Gasparski, Pszczołowski (eds.) 1983: 347–360.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.7206/prak.0079-4872_2015_160_41