Interdyscyplinarność nauk o jakości

• Authors: Tadeusz Borys

Title variants

EN

Interdisciplinarity of the science of quality

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem tego artykułu jest ukazanie kategorii jakości w jej wymiarze uniwersalnym oraz w podstawowych eksplikacjach jakości dziedzinowych (specjalistycznych), a zwłaszcza w naukach filozoficznych, ekonomicznych, technicznych i socjologicznych poprzez próbę odpowiedzi na następujące pytania: czy dostatecznie rozpoznany jest ogólny sens jakości jako kategorii przeciwstawnej ilości i jako podstawy interdyscyplinarności nauk o jakości?; czy wszystkie dziedziny nauk wyraźnie ujawniają aspekty jakościowe swoich przedmiotów badań?. Podkreślono znaczenie uniwersalnej definicj i jakości jako podstawy ogólnej, interdyscyplinarnej teorii jakości oraz znaczenie pionierskich prac Romualda Kolmana z pierwszej połowy lat 70., w których stworzony został zarys merytoryczny kwalitologii jako nauki o jakości. Płynące z tych prac inspiracje przyczyniły się wyodrębnienia w ramach ogólnej teorii jakości dwóch podstawowych działów: kwalitonomii jako opisowego działu teorii jakości oraz kwalimetrii jako formalnego działu teorii jakości, zajmującego się wykorzystaniem metod numerycznych (matematyczno-statystycznych) w tej teorii. Kwalitologia jako teoria określonej kategorii, tzn. teoria jakoś ci, jest jednak nadal w stadium kształtowania swoich ogólnych podstaw teoretycznych. W artykule postawiona jest teza, że dynamika rozwoju kwalitologii dziedzinowych czy branżowych jest w ostatnich latach zdecydowanie wyższa niż kwalitologii ogólnej. Tezę tę zweryfikowano na przykładzie interdyscyplinarności kwalitologii obiektów użytkowych.

Keywords

PL

jakość; interdyscyplinarność; natura obiektu; kwalimetria

• Publisher: Wydział Zarządzania - Uniwersytet Gdański
• Journal: Zarządzanie i Finanse
• Year: 2012
• Volume: 3
• Issue: 1
• Pages: 7-23

Contributors

author

Tadeusz Borys

• Prof. dr hab., Katedra Zarządzania Jakością i Środowiskiem, Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki w Jeleniej Górze, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

References

• Borys T. (1984), Kategoria jakości w statystycznej analizie porównawczej, „Prace Naukowe we Wrocławiu – seria: Monografie i opracowania, nr 23”, nr 284.
• Borys T. (1991), Kwalimetria – teoria i zastosowania, Wyd. AE, Kraków.
• Borys T., Rogala P. (2011), Doskonalenia sformalizowanych systemów zarządzania, Wyd. Difin, Warszawa.
• Doskonalenie sformalizowanych systemów zarządzania (2011), T. Borys, P. Rogala (red.), Wyd. Difin, Warszawa.
• Grudowski P. (2003), Jakość, środowisko i bhp w systemach zarządzania, Wyd. AJG, Bydgoszcz.
• Grudowski P. (2007), Podejście procesowe w systemach zarządzania jakością w małych i średnich przedsiębiorstwach, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Haffer R. (2011), Samoocena i pomiar wyników działalności w systemach zarządzania przedsiębiorstw. W poszukiwaniu doskonałości biznesowej, WN Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Hamrol A., Mantura W. (2005), Zarządzanie jakością. Teoria i praktyka, WN PWN, Warszawa–Poznań.
• Kolman R. (1971a), Elementy kwalitologii, „Problemy Jakości”, nr 6.
• Kolman R. (1971b), Kwalitologia – nauka o jakości, „Mechanik” nr 8-9.
• Kolman R. (1973), Ilościowe określanie jakości, PWE, Warszawa.
• Kukuła K. (1998), Elementy statystyki w zadaniach, WN PWN, Warszawa.
• Kulczycka J. (2011), Ekoefektywność projektów inwestycyjnych z wykorzystaniem koncepcji życia produktu, Wyd. IGSMiE PAN, Kraków.
• Lisiecka K. (1999), Koszty zapewnienia jakości a ekonomika jakości, „Problemy Jakości”, nr 2.
• Lisińska-Kuśnierz M. (1999), Towaroznawcze aspekty ochrony jakości wyrobów w systemach logistycznych, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie – seria: Monografie”, nr 137.
• Ostasiewicz S., Rusnak Z., Siedlecka U. (1995), Statystyka – elementy teorii i zadania, Wyd. AE, Wrocław.
• Rozwój – godność człowieka – gospodarowanie – poszanowanie przyrody. Księga Pamiątkowa prof. Franciszka Pionka (2007), PWE, Warszawa.
• Skrzypek E. (2000), Jakość i efektywność, Wyd. UMCS, Lublin.
• Systemy zarządzania jakością i środowiskiem (2012), T. Borys, P. Rogala (red), Wyd. UE, Wrocław.
• Szczepańska K. (2009), Metody i techniki TQM, Wyd. ALFA-WERO, Warszawa.
• Szczepańska K. (2011), Zarządzanie jakością. W dążeniu do doskonałości, Wyd. CH. Beck, Warszawa.
• Sindelar V. (1976), Nowe funkcje metrologii w ocenie jakości, „Problemy Jakości” nr 2.
• Urbaniak M. (2004), Zarządzanie jakością. Teoria i praktyka, Wyd. Difin, Warszawa.
• Wiśniewska M. (2005), Od gospodarstwa do stołu. Organizacja i zarządzanie jakością oraz bezpieczeństwem produktu żywnościowego, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk