Samorząd miejski Krakowa i Lwowa w okresie autonomii galicyjskiej

• Authors: Dominika Hołuj

Title variants

EN

Cracow and Lviv Municipal Governments during Galician Autonomy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule dokonano analizy funkcjonowania nowoczesnych samorządów lokalnych w największych miastach Galicji – Lwowie i Krakowie w okresie autonomii galicyjskiej. Zwrócono uwagę na strukturę ich zadań (wydatków) oraz dokonano analizy źródeł kształtujących stronę dochodową budżetu. Wskazane zostały najważniejsze aktywności władz lokalnych mające na celu rozwój infrastruktury miejskiej zgodnie ze standardami nowoczesności przełomu XIX i XX w. Ze względu na szczególne okoliczności dziejowe zwrócono także uwagę na te zadania samorządów miejskich, które związane były z zachowaniem dziedzictwa kulturowego w trudnym dla narodu polskiego okresie rozbiorów. W analizie posłużono się w dużej mierze materiałami źródłowymi i opracowaniami, które powstawały w okresie autonomii galicyjskiej, rozszerzając informacje w nich zawarte o wybrane pozycje współczesnej literatury tematu.

EN

In the paper, the author analyses the functioning of modern municipal government in Lviv and Cracow, Galicia’s largest cities during the Galician autonomy. The paper describes the structure of municipal tasks (expenses) and analyses the sources of the income side of the budget. The author identifies the major steps the local authorities took to develop the urban infrastructure in line with modern standards of the late nineteenth and early twentieth centuries. Due to the particular historical circumstances, the author also draws attention to municipality tasks that involved the preservation of cultural heritage in a difficult period for partitioned Poland. The analysis is largely based on materials and publications created during the Galician autonomy, though it is in places supplemented by information from contemporary sources.

Keywords

PL

samorząd miejski; autonomia galicyjska; Kraków; Lwów

EN

municipal government; Galician autonomy; Cracow; Lviv

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Journal: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Year: 2013
• Issue: 917
• Pages: 89-108

Contributors

author

Dominika Hołuj

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Historii Gospodarczej i Społecznej, ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków, Poland

References

• Bieniarzówna J., Małecki J.M. [1979], Dzieje Krakowa, t. 3, Kraków w latach 1796–1918, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Broński K. [2000], Rola samorządu w rozwoju prowincjonalnych miast galicyjskich w dobie autonomicznej, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 548, Kraków.
• Broński K. [2002], Polskie metropolie w procesie przemian – przegląd badań i potrzeby, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 587, Kraków.
• Broński K. [2003], Rozwój gospodarczy większych miast galicyjskich w okresie autonomii, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Cepnik H., Kozicki H. [1929], Scena lwowska (1870–1929), Nakładem Gminy Miasta Lwowa, Lwów.
• Dietl J. [1871], Projekt uporządkowania miasta Krakowa w ogólnych zarysach skreślony przez Prezydenta Miasta, Drukarnia „Czasu”, Kraków.
• Dziadzio A. [2001], Monarchia konstytucyjna w Austrii (1867–1914). Władza – obywatel – prawo, Księgarnia Akademicka, Kraków.
• Grodziski S. [1994], Zarys ustroju politycznego Galicji [w:] Galicja i jej dziedzictwo. Historia i polityka, t. 1, red. W. Bonusiak, J. Buszko, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów.
• Hoszowski S. [1935], Ekonomiczny rozwój Lwowa w latach 1772–1914, Izba Przemysłowo-Handlowa, Lwów.
• Małecki J.M. [2011], Mieszkają w prawdziwym raju (Możliwości badania jakości życia w Krakowie i we Lwowie w okresie autonomii galicyjskiej), Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Folia 104, Kraków.
• Miasto Lwów w okresie samorządu. 1870–1895 [1896], Nakładem Gminy Stołecznego Królewskiego Miasta Lwowa, Lwów.
• Muzeum Narodowe im. Króla Jana III. Przewodnik tymczasowy [1908], Nakładem Gminy Królewskiego-Stołecznego Miasta Lwowa, Lwów.
• Nauka administracji według wykładów Dra T. Pilata [1880], Biblioteka Słuchaczy Prawa, Lwów.
• Pagaczewski J. [1904], Muzeum Narodowe w Krakowie w dwudziestą rocznicę otwarcia, Drukarnia „Czasu”, Kraków.
• Papée F. [1924], Historia miasta Lwowa w zarysie, Książnica Polska, Lwów–Warszawa (wersja zdigitalizowana) (http://www.lwow.com.pl/historia/papee3.html#24) (dostęp: 5.11.2012).
• Purchla J. [1993], Teatr i jego architekt, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków.
• Rocznik Statystyki Galicji. Rok V [1898], Krajowe Biuro Statystyczne, Lwów.
• Rola inżynierii miejskiej w rozwoju Krakowa [2003], t. 21, red. J.M. Małecki, TMHiZK, Kraków.
• Statut królewskiego stołecznego miasta Lwowa (Dz.U. i Rozp. Kraj., cz. XXII nr 79 z 13 kwietnia 1866 r.).
• Statut tymczasowy królewskiego stołecznego miasta Krakowa (Dz.U. i Rozp. Kraj., cz. III, nr 7 z 13 kwietnia 1866 r.).
• Statystyka miasta Krakowa [1912], Zeszyt XII, Nakładem Gminy Miasta Krakowa, Kraków.
• Strasburger E. [1913], Gospodarka naszych wielkich miast. Warszawa, Łódź, Kraków, Lwów, Poznań, Gebethner, Kraków.
• Szymański K. [1912], Tramwaje we Lwowie, „Kurier Galicyjski”, nr 10 (158) (wersja elektroniczna: http://www.kuriergalicyjski.com/index.php/2012-02-03-12-29-43/podzaborami/821-tramwaje-we-lwowie?Show all=&start=1) (dostęp: 23.08.2012).
• Wiadomości statystyczne o stosunkach krajowych [1878], red. T. Pilat, r. IV, Krajowe Biuro Statystyczne, Lwów.
• Wiadomości statystyczne o stosunkach krajowych [1912], red. T. Pilat, t. XXIV, z. II, Krajowe Biuro Statystyczne, Lwów.
• Winiarski B. [1915], Ustrój prawno-polityczny Galicyi. Materyały do sprawy polskiej, Gebethner i Wolff, Warszawa–Lublin–Łódź.
• Wójcik S. [1999], Samorząd terytorialny w Polsce w XX wieku. Myśl samorządowa, historia i współczesność, KUL, Lublin.