Komunikacja małżeńska kluczem wychowania do dialogu – sprawozdanie z badań

• Authors: Sylwia Biel

Title variants

EN

Marital communication as a key to education for dialogue – research report

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Rozumienie funkcjonowania rodziny zależy w dużej mierze od znajomości zmian, jakie zachodzą w diadzie małżeńskiej. Przemiany te widoczne są najbardziej na poziomie komunikacyjnym. Na jakość komunikacji małżeńskiej wpływa wiele czynników, m.in. etap życia małżeńsko-rodzinnego, na jakim znajduje się para. Inaczej będzie wyglądało porozumiewanie się małżonków zaraz po ślubie, inaczej z dziećmi małymi, jeszcze inaczej z nastolatkami i po opuszczeniu przez nich domu rodzinnego. Przeprowadzone na potrzeby niniejszej pracy badania miały na celu pokazanie jakości komunikacji małżeńskiej (złożonej z trzech wymiarów: wsparcia, zaangażowania i deprecjacji) na poszczególnych etapach życia małżeńsko-rodzinnego. Na podstawie dostępnej literatury przedmiotu wyodrębniono sześć następujących faz życia rodziny: małżeństwo bez dzieci, małżeństwo z małymi dziećmi i dziećmi w wieku przedszkolnym, małżeństwo z dziećmi w wieku szkolnym, małżeństwo z nastolatkami, małżeństwo z dziećmi opuszczającymi dom oraz małżeństwo dojrzałe. Badania potwierdziły założenie, że komunikacja małżeńska w trakcie trwania związku zmienia się, a jej jakość się pogarsza. W początkowych fazach małżonkowie osiągają dobre wyniki we wszystkich trzech wymiarach komunikacyjnych: wykazują wysoki poziom wsparcia i zaangażowania, przy niskim poziomie deprecjacji. Z czasem proporcje odwracają się – obniża się jakość wsparcia i zaangażowania, a wzrasta deprecjacja. Znajomość przemian komunikacyjnych w związku małżeńskim może pozwolić wychowawcy przedszkolnemu na lepsze rozumienie problemów zachodzących w rodzinie na poszczególnych etapach jej życia, zwiększając tym samym możliwości pomocy w przeżywanych trudnościach.

EN

The issue of marital communication is a key factor in understanding the changes taking place in the marital dyad, and thus the entire family system, which is an integral structure. The quality of the relationship linking the spouses affects the correct (or incorrect) relationships between all members of the family. Therefore, the functioning of the family depends largely on the quality of marital communication. the life cycle, communication – being a dynamic phenomenon – is constantly changing. Spouses communicate in different ways at the beginning of their community – they support each other, show affections – and differently at the end, when their children have left home to start their own family. Their communication – their content and methods of disclosure – is not random or fixed, but varies with the family life cycle, giving a specificity of marital communication – depending on the stage at which the pair are located. The present study attempts to realize the changes taking place in the communication of marriage in the different phases of its life and development. Comparing relationships at different stages (marriage without children, marriage with young children and preschool children, marriage with children of school age, marriage with adolescent children [teenagers], marriage with grown children leaving home and marriage mature, whose children have left home) includes the three dimensions of communication – support, commitment and depreciation. Research shows that marital communication changes on following stages of marital life – with the passage of time – it is deteriorating. Spouses are less open to each other and do not show the feelings as easily as at the beginning of a relationship. The problems which are brought by family life, having children, result in the spouses not devoting sufficient attention to themselves and to a lesser extent are not willing to help and support each other. Moreover growing conflicts and indifference compound the quality of communication. The assumption that the quality of communication at different stages of the spouses of married life changes, oscillates (in the initial stages is good, then gets worse, then again its value increases), which was a starting point for research, has been partly proven, because if the first stages of marital life indicate a very good communication between spouses and later the communication is deteriorating, the last stages do not bring improvement.

Keywords

PL

komunikacja małżeńska; cykl życia małżeńsko—rodzinnego; wymiary komunikacyjne; wychowanie do dialogu.

EN

marital communication; family life cycle; education for dialogue; dimensions of communication.

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie, Instytut Nauk o Wychowaniu, ul. Kopernika 26, 31-501 Krakow, Poland
• Journal: Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
• Year: 2013
• Issue: 3(29)
• Pages: 33-56

Dates

published

2013

Contributors

author

Sylwia Biel

References

• Adamski F., Duchowość życia małżeńsko-rodzinnego, [w:] Miłość, małżeństwo, rodzina, red. F. Adamski, WAM, Kraków 1981.
• Baniak J., Znaczenie dialogu w małżeństwie, „Małżeństwo i Rodzina”, 9(2004)1.
• Braun-Gałkowska M., Miłość aktywna, PAX, Warszawa 1980.
• Braun-Gałkowska M., Psychologia domowa. Małżeństwo, dzieci, rodzina, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 1987.
• Cader S., Wychowawczy wymiar dialogu małżeńskiego, „Pedagogika Rodziny: opieka i wychowanie we współczesnej rodzinie”, 2(2007), nr 1.
• Celmer Z., Małżeństwo, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1989.
• Czekalski R., Katecheza komunikacją wiary, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2006.
• Dobek-Ostrowska B., Podstawy komunikowania społecznego, Astrum, Wrocław 2004.
• Domachowski W., Interakcyjny model funkcjonowania społecznego, [w:] Społeczna psychologia kliniczna, red. H. Sęk, PWN, Warszawa 1998.
• indywidualny, [w:] Rodzina a rozwój człowieka dorosłego, red. B. Harwas- Napierała, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2003.
• Frydrychowicz S., Proces mówienia, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1999.
• Grygielski M., Style komunikacji rodzicielskiej a identyfikacja dzieci z rodzicami, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1999.
• Harwas-Napierała B., Komunikacja interpersonalna i jej kształtowanie jako istotny wymiar jakości życia rodziny, [w:] Jakość życia rodzinnego.
• Wybrane zagadnienia, red. T. Rostowska, Wyższa Szkoła Informatyki, Łódź 2006.
• Harwas-Napierała B., Komunikacja interpersonalna w rodzinie, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2006.
• Harwas-Napierała, Zmiany komunikacji w poszczególnych fazach małżeństwa, „Psychologia Rozwojowa”, 11(2006)4.
• Namysłowska I., Terapia rodzin, Springer PWN, Warszawa 2000.
• Ostoja-Zawadzka K., Cykl życia rodzinnego, [w:] Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, red. B. de Barbaro, Collegium Medicum UJ, Kraków 1997.
• Plopa M., Psychologia rodziny: teoria i badania, Wydawnictwo Elbląskiej Uczelni Humanistyczno-Ekonomicznej, Elbląg 2004.
• Plopa M., Więzi w małżeństwie i rodzinie: metody badań, Impuls, Kraków 2005.
• Reber A. S., Dictionary of psychology, Penguin Books, London 1985.
• Ryś M., Psychologia małżeńska w zarysie, CMPPP MEN, Warszawa 1999.
• Stewart J., Komunikacja interpersonalna: kontakt między osobami, [w:] Mosty zamiast murów, red. J. Stewart, PWN, Warszawa 2000.
• Trokan J., Stages of the marital and family Life Cycle: Marital Miracles, “Pastoral Psychology”, 46(1998)4.
• Tyszka Z., Socjologia rodziny, PWN, Warszawa 1974.
• Wojciszke B., Psychologia miłości. Intymność, namiętność, zobowiązanie, GWP, Gdańsk 2010.
• Ziemska M., Rodzina a osobowość, PAX, Warszawa 1975.
• Ziemska M., Zmiany w relacjach małżeńskich w cyklu życia rodziny, [w:] Rodzina współczesna, red. M. Ziemska, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001.