Zmiana modelu biznesu wyzwaniem dla rad nadzorczych

• Authors: Barwacz Kazimierz

Title variants

EN

A change of a business model as a challenge for supervisory boards

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zaprezentowano problematykę nadzoru właścicielskiego w kontekście wyzwań stawianych przed zarządami i radą nadzorczą. Celem autora jest przedstawienie ewolucji postaw rad nadzorczych spółek sektora komunalnego w kontekście konieczności zmiany modelu biznesu. Materiał empiryczny do analizy uzyskano na podstawie wywiadów przeprowadzonych z przewodniczącymi rad nadzorczych i prezesami zarządów spółek, które każdorazowo brały udział w badaniach w latach 2008, 2011 i 2014. Narzędziem badawczym był kwestionariusz wywiadu, a w metodyce badawczej wykorzystano elementy badań longitudinalnych, rzadko stosowanych w Polsce w naukach ekonomicznych, ale adekwatnych do uzyskania odpowiedzi na postawione problemy badawcze. Część końcowa zawiera wyniki badań ukazujące wzrost znaczenia mechanizmu nadzorczego dotyczącego sposobu pracy rady nadzorczej oraz czynniki mające największy wpływ na ten mechanizm. Konkluzją niniejszego artykułu jest imperatyw podjęcia badań nad zmianą sposobu pracy rady nadzorczej i jej współpracy z zarządem. Podkreślono znaczenie modelu biznesu w warunkach konkurencyjności tych przedsiębiorstw.

EN

The article presents the problems of the owner’s supervision in the context of challenges posed to management boards and the supervisory board. The aim of the article is to present the evolution of the attitudes of supervisory boards of the utilities sector companies, in the context of the need for a change of a business model. The empirical material for the analysis was obtained based on the interviews conducted with chairmen of supervisory boards and presidents of management boards of the companies which participated each time in the surveys in the years 2008, 2011, 2014. An interview questionnaire was a research tool, and some elements of longitudinal study were used in the research methodology. Longitudinal study is rarely applied in Poland in economic studies, but it is adequate to obtain answers to the posed research problems. The final part presents the research findings showing the growth of the importance of the supervisory mechanism concerning the method of work of the supervisory board and factors which have the greatest influence on this mechanism. A conclusion of the article is the imperative of undertaking research on the change in the manner of work of the supervisory board and its cooperation with the management board. The importance of business model in the conditions of the competitiveness of these enterprises is emphasised.

Keywords

PL

nadzór właścicielski; model biznesu; mechanizmy nadzorcze; teoria agencji; sektor komunalny

EN

owner’s supervision; business model; supervisory mechanisms; agency theory; municipal sector

• Publisher: Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna
• Journal: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
• Year: 2016
• Issue: 2(30)
• Pages: 43-55

Dates

published

2016-06

Contributors

author

Barwacz Kazimierz

• Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie. Wydział Zarządzania i Turystyki

References

• Alchian, A.A. (1950). Uncertainty, Evolution and Economic Theory. Journal of Political Economy, 58(3), 211–221.
• Barwacz, K. (2009). Efektywność mechanizmów nadzoru właścicielskiego spółek kapitałowych sektora komunalnego. Praca doktorska. Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny.
• Barwacz, K. (2011). Efficiency of the owner’s supervision in public sector enterprises in view of the new institutional economy. Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, 17(1), 29–42.
• Barwacz, K., Kozioł, L. (2014). Instrumenty rachunkowości wspomagające mechanizmy nadzorcze w specjalnych spółkach komunalnych. Studia Prawno-Ekonomiczne, 91(2), 25–39.
• Beasley, M.S., Carcello, J.V., Hermanson, D.R., Neal, T.L. (2009). The Audit Committee Oversight Process. Contemporary Accounting Research, 26(1), 65–122.
• Bédard, J., Gendron, Y. (2010). Strengthening the Financial Reporting System: Can Audit Committees Deliver? International Journal of Accounting, 14(2), 174–210.
• Brzóska, J. (2009). Model biznesowy – współczesna forma modelu organizacyjnego zarządzania przedsiębiorstwem. Organizacja i Zarządzanie: kwartalnik naukowy, 2(6), 5–23.
• Cohen, J., Krishnamoorthy, G., Wright, A. (2010). Corporate Governance in the Post-Sarbanes-Oxley Era: Auditors’ Experiences. Contemporary Accounting Research, 27(3), s. 751–786.
• Eisenhardt, K.M. (1989). Agency Theory: An Assessment and Review. Academy of Management Review, 14(1), 57–74.
• Jeżak, J. (2010). Ład korporacyjny. Doświadczenia światowe oraz kierunki rozwojowe. Warszawa: C.H. Beck. ISBN 9788325519155.
• Jeżak, J., Lachiewicz, S. (2005). Struktura i formy sprawowania władzy w polskich spółkach akcyjnych w ocenie prezesów zarządów badanych spółek. W: J. Jeżak (red.). Struktura i formy sprawowania władzy w spółkach kapitałowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 837178993.
• Johnson, M.W., Christensen, C.M., Kagermann, H. (2008). Reinventing Your Business Model. Harvard Business Review, 86(2).
• Koładkiewicz, I. (2013). Skuteczna rada nadzorcza. Perspektywa prezesów spółek – pilotaż ekspercki. Zarządzanie i Finanse, 6(6), 211–229.
• Koładkiewicz, I. (2014). Czynniki warunkujące skuteczność rad nadzorczych. Problemy Zarządzania, 12(2), 68–87.
• Kozioł, L. (2005). Mechanizmy i modele nadzoru korporacyjnego. W: E. Skrzypek (red.). Intellect 2005: kapitał intelektualny jako szansa na poprawę jakości zarządzania w warunkach globalizacji, t. 1. Lublin: Zakład Ekonomiki Jakości i Zarządzania Wiedzą UMCS. ISBN 8391473082.
• Kozioł, L. (2010a). Entrepreneur’s business models. Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, 16(2), 57–77.
• Kozioł, L. (2010b). Komponenty modelu biznesu przedsiębiorstwa. W: A. Stabryła (red.). Koncepcje zarządzania współczesnym przedsiębiorstwem. Kraków: Wyd. Mfiles. ISBN 9788393112838.
• Lis, K.A., Sterniczuk, H. (2005). Nadzór korporacyjny. Kraków: Oficyna Ekonomiczna. ISBN 8389355833.
• Nogalski, B. (2009). Rozważania o modelach biznesowych przedsiębiorstw jako ciekawym poznawczo kierunku badań problematyki zarządzania strategicznego. W: R. Krupski (red.). Zarządzanie strategiczne.
• Problemy, kierunki badań. Wałbrzych: Wałbrzyska Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości. ISBN 9788360904053.
• Peszko, A. (2006). Rada nadzorcza w procesie zarządzania przedsiębiorstwem. Warszawa: Difin. ISBN 8372516413.
• Postrach, K. (2010). Teoria agencji a teoria stewarda w nadzorze korporacyjnym. W: P. Urbanek (red.). Nadzór korporacyjny w warunkach kryzysu gospodarczego (s. 287–296). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 9788375253931.
• Rokita, J. (2005). Zarządzanie strategiczne: tworzenie i utrzymywanie przewagi konkurencyjnej. Warszawa: PWE. ISBN 8320815525.
• Rudolf, S. (2010). Nowa ekonomia instytucjonalna. Przedsiębiorstwo Przyszłości, 1, 9–11.
• Rudolf, S. (red.). (2000). Efektywność nadzoru właścicielskiego w spółkach kapitałowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 83-7171-335-5.
• Rudolf, S., Janusz, T., Stos, D., Urbanek, P. (2002). Efektywny nadzór korporacyjny. Warszawa: PWE. ISBN 8320813778.