„Demony” Malinowskiego, czyli o czarownikach i wiedźmach z obszaru Nowej Gwinei

• Authors: Kozakowski Kamil

Title variants

EN

Malinowski’s bestiary, or a story about sorcerers and witches from New Guinea

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Strach jest uczuciem towarzyszącym człowiekowi zawsze, niezależnie od epoki oraz kultury, w której żyje. W swojej pracy chciałbym, opierając się na badaniach Bronisława Malinowskiego, przeanalizować czego i kogo boją się tubylcy z obszaru Nowej Gwinei oraz jak budowane są lęki wyspiarzy. W swoich rozważaniach skupię się w sposób szczególny na dwóch istotach, czarownikach bara’u i czarownicach mulukwausi, albowiem poza straszeniem tubylców pełnią oni również ważne funkcje społeczne w swoich wspólnotach. Zbadanie demonologii obszaru Nowej Gwinei będzie dla mnie również punktem wyjścia do zderzenia kultury wyspiarzy z kulturą europejską, w celu wyciągnięcia pewnych inwariantów, wspólnych kulturze pojmowanej w sposób atrybutywny prawideł i mechanizmów dotyczących strachu. Inspiracją metodologiczną dla tej pracy jest strukturalizm w rozumieniu Claude’a Lévi-Straussa.

EN

Fear is ever-present in man’s history feeling, regardless of their époque or culture. In my paper I would like to examine what and whom the natives of the New Guinea fear as well as how the fears of the Islanders are constructed, basing my reflection upon Bronislaw Malinowski’s research. In my research I will focus particularly on two beings, sorcerers bara’u and witches mulukwausi, for they perform important civil functions in their communities. Researching upon New Guinea’s demonology will be a step further in my attempt to compare the Islander’s culture and the European culture, in order to bring out some invariant rules and mechanisms concerning fear, mutual to attributive culture. This paper has been inspired by Claude Lévi-Strauss’ structuralism.

Keywords

PL

strach; strukturalizm; bestiariusz; Bronisław Malinowski; Laboratorium Kultury

EN

fear; structuralism; bestiary; Bronislaw Malinowski; Laboratorium Kultury

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Laboratorium Kultury
• Year: 2013
• Volume: 2
• Pages: 216-232

Dates

published

2013

Contributors

author

Kozakowski Kamil

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Filologiczny, Instytut Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych, Zakład Teorii i Historii Kultury

References

• Baschwitz K., Czarownice. Dzieje procesów o czary, przeł. T. Zabłudowski, PWN, Warszawa 1971.
• Cervantes M. de, Don Kichot z La Manchy, przeł. W. Zakrzewski, fundacja Nowoczesna Polska, wydanie elektroniczne.
• Chmielowski B., Nowe Ateny…, http://literat.ug.edu.pl/ateny/0013.htm, 19.12.2012 (oparte na wydaniu: B Chmielowski, Nowe Ateny…, wyb. i oprac. M. i J. Lipscy, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1968).
• Gerstmann S., Orlikowska H., Stachnikówna I., Z badań nad psychologią strachu, PWN, Poznań 1957.
• Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, red. nauk. J. Łanowski, Ossolineum, Warszawa 1987.
• Malinowski B., Argonauci Zachodniego Pacyfiku. Relacje o poczynaniach i przygodach krajowców z Nowej Gwinei, przeł. B. Olszewska-Dyoniziak, S. Szynkiewicz, przekł. opracował i posł. opatrzył A. Waligórski, PWN, Warszawa 1981.
• Malinowski B., Tubylcy Mailu oraz inne szkice o kulturze Australii i wysp Pacyfiku, przeł. J. Barański, A. Bydłoń, PWN, Warszawa 2003.
• Stomma L., Słońce rodzi się 13 grudnia,Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1981.
• Szrejter A., Demonologia germańska. Duchy, demony i czarownice, Maszoperia Literacka, Gdańsk 2011.
• Tatarkiewicz W., O szczęściu, PWN, Warszawa 1990.
• Thurston R., Polowania na czarownice,przeł. J. Kierul, PIW, Warszawa 2008.
• Tomiccy J. i R., Drzewo życia. Ludowa wizja świata i człowieka,Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1975.