Wokół opowieści Jerzego Wiatra o życiu własnym i socjologii w Polsce socjalizmu realnego

• Authors: Sułek Antoni

Title variants

EN

On Jerzy Wiatr’s Account of His Own Life and of the Sociology in Poland under Real Socialism

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Szkic związany jest z książką, w której Jerzy J. Wiatr, odpowiadając na pytania Pawła Kozłowskiego, opowiada o swoim życiu i socjologii w Polsce okresu socjalizmu realnego (1944–1989). Wykorzystując podane w książce informacje i wyrażone opinie, szkic pokazuje, jakie zagadnienia z historii socjologii i socjologii nauki można podjąć pod jej wpływem lub badać na podstawie jej treści. Należą do nich: typy karier naukowych w socjologii, rola mistrzów i szkół naukowych, autobiografie socjologów, polityczne zaangażowanie socjologii i jego dylematy.

EN

The essay is devoted to the book, in which Jerzy J. Wiatr speaks about his life and the sociology in Poland during the period of real socialism (1944–1989), responding to Paweł Kozłowski’s questions. Departing from the information that the book delivers as well as the opinions expressed therein, this essay indicates a selection of issues in the history of sociology and the sociology of science, which the book may encourage to address or which can be studied on the basis of its content. These include: the types of scholarly careers in sociology, the role of academic authoritative figures and schools, the autobiographies of sociologists, as well as the political engagement of sociology and its dilemmas.

Keywords

PL

historia socjologii w Polsce; autobiografie socjologów; socjologia zaangażowana

EN

history of sociology in Poland; autobiographies of sociologists; engaged sociology

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2023
• Issue: 1(248)
• Pages: 175-186

Contributors

author

Sułek Antoni

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Socjologii, emeritus

References

• Chałubiński, Mirosław. 1991. Polityka i socjologia. Studium koncepcji Juliana Hochfelda. Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii UW.
• Dahrendorf, Ralf. 2003. Ponad granicami: wspomnienia. Przekład Małgorzata Łukasiewicz. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Greenwald, Anthony G. 1980. The Totalitarian Ego. Fabrication and Revision of Personal History. American Psychologist, 35, 7: 603–618.
• Hochfeld, Julian. 1962. Sociology and the Public in the Present-day Poland. W: Transactions of Fifth World Congress of Sociology, Washington D.C., 2–8 September 1962, ss. 131–143; https://www.isa-sociology.org/en/conferences/world-congress/washingtondc-1962 [dostęp 15 XII 2022].
• Hoess, Andreas. 2021. The Liquefaction of Memory: An Intellectual History and Critique of Zygmunt Bauman’s Diffusionist Social Theory. Global Intellectual History, 6, 2: 190–214.
• Karpiński, Jakub. 1988. Taternictwo nizinne. Paryż: Instytut Literacki.
• Kilias, Jarosław. 2017. Głos w dyskusji nt. spuścizny Juliana Hochfelda. Studia Socjologiczno-Polityczne. Seria Nowa, nr 1: Dziedzictwo Juliana Hochfelda i Zygmunta Baumana, 43–44.
• Kovács, Éva. 2002. What’s New in East-Central European Sociology? Regio – Minorities, Politics, Societies, 5, 1: 89–111.
• Kraśko, Nina. 1996. Instytucjonalizacja socjologii w Polsce 1920-1970. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Łukasiewicz, Piotr. 1991. Socjologia ograniczona. Krytyka, 32/35: 47–50.
• Motrenko, Jakub Bazyli. 2021. Przełom antypozytywistyczny w polskiej socjologii. Analiza kręgu myślowego Stefana Nowaka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Nowak, Stefan. 1970. Stanisław Ossowski 1897–1963. Posłowie do: Stanisław Ossowski, Dzieła. T. 6. Warszawa: PWN, 433–465.
• Ossowski, Stanisław. 2019–2022. Dzienniki 1905–1963. T. 1–3. Oprac. Róża Sułek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Pakulski, Jan. 1986. Leaders of the Solidarity Movement: A Sociological Portrait. Sociology, 20, 1: 64–81.
• Raciborski, Jacek. 2012. Marksizm w warszawskiej socjologii uniwersyteckiej: rozkwit i zmierzch. W: A. Sułek (oprac.). Socjologia na Uniwersytecie Warszawskim. Fragmenty historii. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 240–261.
• Rakowski, Mieczysław F., red. 2000. Polska pod rządami PZPR. Warszawa: Profi.
• Rychard, Andrzej. 1992. Krytyczna socjologia instytucji realnego socjalizmu a poznawcze wyzwania transformacji: ile kontynuacji a ile rewizji? Studia Socjologiczne, 1–2: 18–23.
• Sułek, Antoni. 2015. O socjologię zaangażowaną – na rzecz społeczeństwa. W: M. Lewicki i in. (red.). Socjologia uspołecznienia. Księga dedykowana Profesor Mirosławie Marody. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 21–38.
• Sułek, Antoni. 2020a. Historia socjologii na Uniwersytecie Warszawskim – od Szkoły Głównej do naszych dni. W: Monumenta Universitatis Varsoviensis 1816–2016: Nauki społeczne na Uniwersytecie Warszawskim. Warszawa: Wydawnictwa UW, 305–385.
• Sułek, Antoni, red. 2020b. Spotkania z Ossowskim. Seria: W kręgu Stanisława Ossowskiego, 5. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Synak, Brunon, 2010. Moja kaszubska stegna. Pelplin: Bernardinum.
• Szczepański, Jan. 2009–2013. Dzienniki z lat 1935–1968. T. 1–2. Oprac. Daniel Kadłubiec. Ustroń: Galeria i Wydawnictwo „Na Gojach”.
• Weber, Max. [1919] 1998. Polityka jako zawód i jako powołanie. Oprac. Zdzisław Krasnodębski. Przekład Andrzej Kopacki, Paweł Dybel. Kraków: Znak; Warszawa: Fundacja Batorego.
• Wiatr, Jerzy J. 1965. Socjologia zaangażowana: szkice o socjologii i polityce. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Wiatr, Jerzy J. 1967. The Hegemonic Party System in Poland. W: J. J. Wiatr (red.). Studies in Polish Political System. Wrocław: Ossolineum, 108–123.
• Wiatr, Jerzy J. 2008, 2012. Życie w ciekawych czasach. Warszawa: Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji.
• Wnuk-Lipiński, Edmund. 2015. Światy równoległe. Autobiografia subiektywna w sensie ścisłym. Warszawa: Pruszyński i S-ka.

Identifiers

DOI

10.24425/sts.2023.144838