Susanne K. Langer koncepcja poznania muzycznego jako transformacji symbolicznej

• Authors: Maria Kubiak

Title variants

EN

Susanne K. Langer’s Conception of Music Cognition as a Symbolic Transformation

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem tego artykułu jest przedstawienie i analiza głównych poglądów Susanne K. Langer zawartych w jej książce pt. Nowy sens filozofii, a dotyczących ludzkiego poznania w ogólności, w szczególności zaś poznania muzycznego. Charakterystycznym rysem tej koncepcji wydaje się idea szerokiej racjonalności, czyli racjonalności nieograniczonej regułami jakiegokolwiek języka. Artykuł składa się z trzech części. W części pierwszej zarysowano filozoficzny kontekst rozważań epistemologiczno-estytecznych podjętych przez Langer. W części drugiej zrekonstruowano jej ogólną koncepcję poznania ludzkiego jako transformacji symbolicznej. W części trzeciej przeprowadzono analizę jej koncepcji poznania muzycznego jako szczególnego przypadku transformacji symbolicznej.

EN

The aim of this article is to reconstruct and analyze Susanne K. Langer’s conception of human cognition in general and of music cognition in particular, as exposed in her book Philosophy in a New Key. A basic idea of Langer’s investigation is a broad conception of human rationality. Due to this idea, rationality is not limited by any rules of any language. The article is composed of three sections. First, the philosophical context of Langer’s epistemological and aesthetical analysis is presented. Next, the general conception of human cognition as a symbolic transformation is reconstructed. Finally, the conception of music cognition as a special case of symbolic transformation is presented and analyzed.

Keywords

PL

formy dyskursywne; formy niedyskursywne; język; muzyka; poznanie; symbol; uczucia; znaczenie

EN

cognition; discursive forms; feelings; language; meaning; music; presentational forms; symbol

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Kulturoznawcze
• Year: 2017
• Volume: 8
• Issue: 2
• Pages: 5-27

Contributors

author

Maria Kubiak

• doktorantka Instytutu Filozofii KUL

References

• Buczyńska, Hanna. Cassirer. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1963.
• Chodkowski, Andrzej (red.). Afektów teoria. W Encyklopedia muzyki. Red. Zofia Lissa. Warszawa: PWN, 2006.
• Dahlhuas, Carl. Estetyka muzyki. Przeł. Zbigniew Skowron. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2007.
• Dahlhuas, Carl. Idea muzyki absolutnej i inne studia. Przeł. Antoni Buchner. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1988.
• Dryden, Donald. Susanne K. Langer. W Dictionary of Literary Biography. Vol. 270: American philosophers before 1950. Red. Philip Breed Dematteis i Leemon B. McHenry. Detroit: Gale Group, 2002.
• Dryden, Donald. „Whitehead’s Influence on Susanne Langer’s Conception of Living Form”. Process Studies 26 (1997), 1–2: 62–85.
• Dziemidok, Bohdan. Sztuka. Emocje. Wartości. Warszawa: Wydawnictwo Fundacji dla Instytutu Kultury, 1992.
• Fubini, Enrico. Historia estetyki muzycznej. Przeł. Zbigniew Skowron. Kraków: Musica Iagellonica, 1997.
• Guczalski, Krzysztof. Znaczenie muzyki, znaczenia w muzyce: próba ogólnej teorii na tle estetyki Susanne Langer. Kraków: Musica Iagellonica, 1999.
• Ingarden, Roman. O zagadnieniu percepcji dzieła muzycznego. W tenże. Studia z estetyki. T. 3. Warszawa: PWN, 1970.
• Ingarden, Roman. Ze studiów nad zagadnieniem formy i treści dzieła sztuki. W tenże. Studia z estetyki. T. 2. Warszawa: PWN, 1958.
• Kowalska, Małgorzata. ABC historii muzyki. Kraków: Musica Iagellonica, 2001.
• Langer, Susanne K. Feeling and Form: A Theory of Art Developed from “Philosophy in a New Key”. New York: Charles Scribner’s Sons, 1953.
• Langer, Susanne K. Nowy sens filozofii: rozważania o symbolach myśli, obrzędu i sztuki. Przeł. Alina Hanna Bogucka. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1976.
• Langer, Susanne K. Problems of Art: Ten Philosophical Lectures. New York: Charles Scribner’s Sons, 1957.
• Łobaczewska, Stefania. Beethoven. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984.
• Polony, Leszek. Symbol i muzyka. Kraków: Akademia Muzyczna w Krakowie, 2011.
• Tatarkiewicz, Władysław. Dzieje sześciu pojęć. Warszawa: PWN 2006.

Identifiers

DOI

10.18290/rkult.2017.8.2-1