Psychospołeczne czynniki zadłużenia

• Authors: Marcin Koziński

Title variants

EN

THE PSYCHOSOCIAL FACTORS OF THE CONSUMER DEBT

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest przeglądem badań przedstawiającym aktualny stan wiedzy na temat psychologii długu. Autor przytacza wyniki badań dotyczących tematu zadłużania się, próbuje nakreślić charakterystykę psychologiczną typowego dłużnika oraz rozpoznać najważniejsze przyczyny powstawania długu. Wyniki międzynarodowych badań, na które powołuje się autor, podkreślają wagę psychospołecznych czynników powiązanych z powstawaniem zadłużenia, a są to m.in.: nierealistyczny optymizm, impulsywność, krótki horyzont czasowy czy też brak samokontroli. Niekontrolowane zadłużanie się gospodarstw domowych wydaje się poważnym problemem społecznym, co może owocować w przyszłości falą bankructw konsumenckich. Wydaje się zasadne podjęcie kroków prewencyjnych, aby uchronić gospodarstwa domowe przed popadnięciem w pułapkę zadłużenia.

EN

The article is a review of the contemporary research into the psychology of debt. It addresses the issues of indebtedness, reason of being a debtor and attempts to outline the psychological characteristics of a typical debtor. International studies point to many psychosocial factors associated with the formation of a debt. These include among others: unrealistic optimism, impulsivity, a short time horizon, or lack of self control. Moreover, uncontrolled borrowing seems to be a serious social problem which can result in a future wave of consumer bankruptcies. It seems reasonable to take preventive steps to protect households from falling into the debt trap.

Keywords

PL

DŁUG; OSZCZĘDZANIE; ZADŁUŻENIE; PSYCHOLOGIA DŁUGU; PSYCHOLOGIA EKONOMICZNA

EN

DEBT; INDEBTEDNESS; SAVING, PSYCHOLOGY OF DEBT; ECONOMIC PSYCHOLOGY

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Opuscula Sociologica
• Year: 2012
• Issue: 2(2)

Dates

published

2012

Contributors

author

Marcin Koziński

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Baumeister R.F., Heatherton T.F., Tice D.M. 2000, Utrata kontroli. Jak i dlaczego tracimy zdolność samoregulacji, PARPA, Warszawa.
• Brown S., Garino G., Taylor K., Price S.W. 2005, Debt and Financial Expectations: An Individual and Household-Level Analysis, „Economic Inquiry”, nr 43.
• Bunge K. 2009, Drowning in Debt? Manage what You Owe Before You Need Saving, „The Janesville Gazette”, nr 17.
• Bywalec C. 2009, Ekonomika i fi nanse gospodarstw domowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Cole L., Sherrell D. 1995, Comparing Scales to Measure Compulsive Buying: An Exploration of Their Dimensionality, „Advances in Consumer Research”, nr 22.
• Davies E., Lea S. 1995, Student Attitudes to Student Debt, „Journal of Economic Psychology”, nr 16 (4).
• Dobosiewicz Z. 2005, Bankowość, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Domachowski W. 2008, Przewodnik po psychologii społecznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Furnham A., Argyle M. 1998, The Psychology of Money, Routledge, London.
• Hayhoe C., Leach L., Allen M., Edwards R. 2005, Credit Cards Held by College Students, „Journal of Financial Counseling and Planning”, nr 16 (1).
• Hoelzl E., Kamleitner B., Kirchler E. 2009, Experience, Prediction and Recollection of Loan Burden, „Journal of Economic Psychology”, nr 30 (3).
• Joireman J., Kees J., Sprott D. 2010, Concern with Immediate Consequences Magnifies the Impact of Compulsive Buying Tendencies on College Students’ Credit Card Debt, „Journal of Consumer Affairs”, nr 44.
• Lea S., Mewse A., Wrapson W. 2010, The Psychology of Debt in Poor Households in Britain, “Debtor World: Interdisciplinary Perspectives on an Indebted Global Society”, Oxford University Press.
• Lea S., Webley P., Levine R.M. 1993, The Economic Psychology of Consumer Debt, „Journal of Economic Psychology”, nr 14.
• Lea S., Webley P., Walker C.M. 1995, Psychological Factors in Consumer Debt: Money Management, Time Horizons and Consumer Behavior, „Journal of Economic Psychology”, nr 16.
• Legge J., Heynes A. 2009, Beyond Reasonable Debt: a Background Report on the Indebtedness of New Zealand families, „Social Policy Journal of New Zealand”, nr 35.
• Lo H., Harvey N. 2011, Shopping without Pain: Compulsive Buying and the Effects of Credit Card Availability in Europe and the Far East, „Journal of Economic Psychology”, nr 32 (1).
• Mordzon A. 2012, W pętli zadłużenia kredytowego. Przyczynek do społecznego portretu dłużników z perspektywy pokoleniowej, w: Zrozumieć społeczeństwo, zrozumieć pokolenia. Młodzież, młodość i pokoleniowość w analizach socjologicznych, cz. II, red. K. Szafraniec, M. Zielińska, „Rocznik Lubuski”, t. 37, Lubuskie Towarzystwo Naukowe, Zielona Góra.
• Norvilitis J.M., Merwin M.M., Osberg T.M., Roehling P.V., Young P., Kamas M.M. 2006, Personality Factors, Money Attitudes, Financial Knowledge, and Credit-Card Debt in College Students, „Journal of Applied Social Psychology”, nr 36.
• Norvilitis J., MacLean M. 2010, The Role of Parents in College Students’ Financial Behaviors and Attitudes, „Journal of Economic Psychology”, nr 31.
• Nenkov G.Y., Inman J.J., Hulland J. 2008, Considering the Future: The Conceptualization and Measurement of Elaboration on Potential Outcomes, „Journal of Consumer Research”, nr 35.
• Nyhus E.K., Webley P. 2001, The Role of Personality in Household Saving and Borrowing Behavior, „European Journal of Personality”, nr 15.
• Ostaszewski P. 2007, Wartość wzmocnień odroczonych i niepewnych z perspektywy analizy zachowania, PAN, Warszawa.
• Psychologia ekonomiczna 2004, red. T. Tyszka, GWP, Sopot.
• Sierpińska M., Jachna T. 2004, Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Stone B., Vasquez Maury R. 2006, Indicators of Personal Financial Debt Using a Multidisciplinary Behavioral Model, „Journal of Economic Psychology”, nr 27 (4).
• Świecka B. 2009, Niewypłacalność gospodarstw domowych. Przyczyny, skutki, przeciwdziałanie, Difin, Warszawa.
• Tatzel M. 2003, The Art of Buying: Coming to Terms with Money and Materialism, „Journal of Happiness Studies”, nr 4 (4).
• Tokunaga H.1993, The Use and Abuse of Consumer Credit: Application of Psychological Theory and Research, „Journal of Economic Psychology”, nr 14.
• Troisi J., Christopher A., Marek P. 2006, Materialism and Money Spending Disposition as Predictors of Economic and Personality Variables, „North American Journal of Psychology”, nr 8.
• Tyszka T. 2010, Decyzje: perspektywa psychologiczna i ekonomiczna, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Watson J. 1998, Materialism and Debt: a Study of Current Attitudes and Behaviors, „Advances in Consumer Research”, nr 25.
• Webley P., Nyhus E.K. 2001, Life-cycle and Dispositional Routes into Problem Debt, „British Journal of Psychology”, nr 92.
• Webley P., Nyhus E. 2006, Parents’ Infl uence on Children’s Future Orientation and Saving, „Journal of Economic Psychology”, nr 27.
• Wiener R.L., Holtje M., Winter R.J., Cantone J.A., Gross K., Block-Lieb S. 2007, Consumer Credit Card Use: the Roles of Creditor Disclosure and Anticipated Emotion, „Journal of Experimental Psychology”, nr 13.
• Wang M., Chen H., Wang L. 2008, Locus of Control and Home Mortgage Loan Behavior, „International Journal of Psychology”, nr 43.
• Wang L., Lu W., Malhotra N. 2011, Demographics, Attitude, Personality and Credit Card Features Correlate with Credit Card Debt: A View from China, „Journal of Economic Psychology”, nr 32 (1).
• Yang S., Markoczy L., Qi M. 2007, Unrealistic Optimism in Consumer Credit Card Adoption, „Journal of Economic Psychology”, nr 28.
• Biuro Informacji Gospodarczej Info Monitor SA, http://www.infodlug.pl/.
• CBOS: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2010/K_050_10.PDF.
• Raport „Nasze Długi”, http://www.naszedlugi.pl.