Cучасная беларуская драматургія ў Польшчы: пераклады і даследаванні

• Authors: Siergiej Kowalow

Title variants

PL

Współczesny dramat białoruski w Polsce: przekłady i opracowania

EN

Modern Belarusian Playwriting in Poland: Translations and Studies

• Languages of publication: RU

Abstracts

RU

В статье анализируется процесс художественного перевода и научного изучения современной белорусской драматургии в Польше. Автор статьи отмечает возросший интерес польских исследователей и переводчиков к пьесам современных белорусских драматургов. Связано это с успехами белорусской драматургии за рубежом и с развитием славистики в Польше, появлением новой генераци исследователей и переводчиков. Польские исследователи отмечают, что в результате процессов русификаци в Беларуси большинство молодых авторов пишет на русском языке, а на родном языке пишут представители среднего и старшего поколения. Большинство польских переводчиков и исследователей (Андрей Москвин, Агнешка-Любомира Петровская, Каролина Невядомская, Якуб Адамович и др.) обращают свое внимание именно на рускоязычную драматургию Беларуси, но благодаря усилиям Беаты Сивек, Малгожаты Бухалик, Агнешки Гораль польский читатель имеет возможность познакомиться и с творчеством белорусскоязычных авторов.

PL

Artykuł podejmuje analizę procesu przekładu literackiego i badań naukowych poświęconych współczesnemu dramatowi białoruskiemu w Polsce. Autor artykułu dostrzega wzmożone zainteresowanie polskich badaczy i tłumaczy sztukami współczesnych dramatopisarzy białoruskich. Jest to związane z sukcesami białoruskiej dramaturgii za granicą oraz z rozwojem slawistyki w Polsce, pojawieniem się nowej generacji badaczy i tłumaczy. Polscy badacze zauważają, że w wyniku procesu rusyfikacji na Białorusi większość młodych autorów pisze w języku rosyjskim, natomiast do ojczystego języka zwracają się przedstawiciele średniego i starszego pokolenia. Większość polskich tłumaczy i badaczy (Andriej Moskwin, Agnieszka Lubomira Piotrowska, Karolina Niewiadomska, Jakub Adamowicz i in.) koncentruje swoją uwagę właśnie na rosyjskojęzycznej dramaturgii Białorusi, ale dzięki staraniom Beaty Siwek, Małgorzaty Buchalik, Agnieszki Goral polski odbiorca ma możliwość zaznajomienia się także z twórczością autorów białoruskojęzycznych.

EN

The article analyzes the process of literary translation and the scientific study of Modern Belarusian playwriting in Poland of nowadays. The author notes the growing interest of Polish researchers and translators to the modern plays of the Belarusian writers. This fact is due to the success of Belarusian Drama Art abroad as well as with the development of Slavic studies in Poland, the advent of a new generation of researchers and translators. Polish researchers have noted that as a result of the Russification process in Belarus, the majority of young authors writes in Russian, however middle and older generations of the play writers prefer to use their native language. Most Polish translators and researchers (Andrei Moskvin, Agnieszka-Lubomira Petrovskaya, Carolina Niewiadomska et al.) are concentrated on Russian language drama in Belarus, but thanks to the efforts of Beata Siwek, Malgorzata Buhalik, Agnieszka Goral Polish readers have the opportunity to get acquainted with the works of Belarusian authors.

Keywords

RU

белорусская драматургия; современный театр; многоязычие в литературе Беларуси; историческая драма; социальная тема; национальное самосознание; космополитизм

PL

dramaturgia białoruska; teatr współczesny; wielojęzyczność w literaturze Białorusi; dramat historyczny; tematyka społeczna; świadomość narodowa; kosmopolityzm

EN

Belarusian drama; modern theater; multilingualism in the literature of Belarus; historical drama; social issue; national identity; cosmopolitanism

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2016
• Volume: 64
• Issue: 7: Słowianoznawstwo
• Pages: 179-200

Contributors

author

Siergiej Kowalow

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

References

• Arcimovicz T.: Białoruski teatr współczesny — walcząc o różnorodność, [w:] Raport o stanie kultury niezależnej INGO w Białorusi, Lublin: Fundacja Kultura Enter 2011, s. 58-66.
• Borowiec A.: O prze/ykładzie „Powrotu głodomora” S. Kawaloua, „Czasopis” 2006, nr 11, s. 41-42.
• Borowiec A.: Głodomor w Lublinie, „Czasopis” 2009, nr 11, s. 45-46.
• Bortnowska K.: Białoruski postmodernizm. Liryka pokolenia Bum-Bam-Litu, Warszawa 2009.
• Cymerman J.: Głodomor, diabełki i teatr białoruski, [w:] Паміж Беларуссю і Польшчай. Драматургія Сяргея Кавалёва = Pomiędzy Białorusią a Polską. Dramaturgia Siarhieja Kawaloua,, Мінск: Кнігазбор 2009, c. 353-354.
• Jakowlewa N.: Zwierciadło Barbary, „Teatr Lalek” 2010, nr 1, s. 40-41.
• K.S.: Niezależny białoruski teatr – mit czy rzeczywistość?, [w:] Raport o stanie kultury nie¬zależnej INGO w Białorusi, Lublin: Fundacja Kultura Enter 2011, s. 67-75.
• Kawalou S.: Polsko-białoruskie kontakty teatralne, [w:] Stan i perspektywy rozwoju polsko-białoruskich kontaktów naukowych, gospodarczych i kulturalnych, Lublin: Wyd. UMCS 2005, s. 161-168.
• Kawalou S.: Współczesna dramaturgia białoruska: trudne warunki rozwoju, „Lublin: Kultura i Społeczeństwo” 2010, nr 6, s. 76-77.
• Kawalou S.: Współczesny dramat białoruski, [w:] S. Kawalou, Zmęczony diabeł. Dramaty, Lublin: Wyd. UMCS 2004, s. 7-10.
• Korzeniowska-Bihun A., Moskwin A.: Nowy dramat ukraiński, t. I: W oczekiwaniu na Majdan, Warszawa: Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego 2015.
• Kuligowska-Korzeniowska A.: Niemy poeta, czyli o dramacie i teatrze białoruskim, „Dialog” 2014, nr 1.
• Kurejczyk А.: Białoruskie wysepki wolności, „Dialog” 2005, nr 12, s. 61-69.
• Labirynt. Antologia współczesnego dramatu białoruskiego, wybór B. Siwek, Radzyń Podlaski: Radzyńskie Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych 2013.
• Lappo I.: Konfrontacje z tradycją: polska recepcja teatru białoruskiego, „Acta Albaruthenica” 5(2005), s. 78-89.
• Lappo I.: O braciach naszych mniejszych, „Akcent” 2007, nr 4, s. 166-172.
• Lappo I.: O pewnym polsko-białoruskim nieporozumieniu z rosyjskim klasykiem w tle, „Acta Albaruthenica” 7(2007), s. 319-330.
• Moskwin A.: Dramaty Kowalowa po polsku [w:] Recepcja. Transfer. Przekład, t. I, Warszawa: Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego 2005, s. 117-121.
• Moskwin A.: Nowa dramaturgia białoruska, t. I, Warszawa: „Sowa” 2011.
• Moskwin A.: Nowa dramaturgia białoruska, t. II: Życie w pułapce, Warszawa: Katedra Stu¬diów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego 2014.
• Moskwin A.: Nowa dramaturgia białoruska, t. III: Młodzi Gniewni, Warszawa: Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego 2015.
• Moskwin A.: Opera białoruska w Mińsku. Poszukiwanie własnej historii, „Ruch Muzyczny” 2009, nr 18, s. 30.
• Moskwin A.: Teatr białoruski: 1920-1930. Odrodzenie i zagłada, Warszawa: BEL Studio 2013.
• Moskwin A.: Teatr białoruski: zmierzenie się z Gombrowiczem, „Acta Albaruthenica” 7(2007), s. 232-245.
• Moskwin A.: Życie w pułapce, [w:] A. Moskwin, Nowa dramaturgia białoruska, t. II: Życie w pułapce, Warszawa: Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego 2014, s. 9-16.
• Rusiecka N.: Polsko-białoruski dialog we współczesnym dramacie białoruskim (na przy¬kładzie twórczości Sergieja Kowalowa, [w:] Kulturowe konteksty dramatu współczesnego, red. M. Bartosiak, M. Leyko, Kraków: Księgarnia Akademicka 2008, s. 127-139.
• Rusiecka N.: Utwory Franciszki Urszuli Radziwiłłowej na współczesnej scenie teatralnej, [w:] Гістарычная спадчына Радзівілаў = Dziedzictwo kulturowe Radziwiłłów, Нясвіж–Мінск: „Медысонт” 2013, с. 138-148.
• Siwek B.: „Nocą, kiedy jest jasno” Alesia Astaszonka w kontekście dramaturgii europejskiej XX wieku, [w:] Między Wschodem a Zachodem. Z dziejów kultury pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego, red. W. Kołbuk, A. Nowacki, L. Puszak, Lublin: Wyd. KUL 2010, s. 315-324.
• Siwek B.: Człowiek w świecie absurdu. O dramacie „Labirynt” Mikoły Arachouskiego, [w:] W kręgu wartości: Bóg, człowiek, świat w kulturze i literaturach wschodniosłowiańskich, red. A. Woźniak, W. Kowalczyk, Lublin: Wyd. KUL 2010, s. 251-257.
• Siwek B.: O dramatycznym poemacie Raisy Baravikowej Barbara Radziwiłł, „Acta Alba¬ruthenica” 2009, nr 9, s. 168-174.
• Siwek B.: Przedmowa, [w:] Labirynt. Antologia współczesnego dramatu białoruskiego, wybór B. Siwek, Radzyń Podlaski: Radzyńskie Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych 2013, s. 5-11.
• Siwek B.: Rzeczywistość w świetle groteski. O dramatach absurdu Ihara Sidaruka, [w:] Epoka a literatura i język w Słowiańszczyźnie Wschodniej, red. A. Ksenicz, Zielona Góra 2013, s. 277-287.
• Siwek B.: W kręgu problematyki „Zmęczonego diabła” Siarhieja Kavalowa, [w:] Droga ku wzajemności. Tom jubileuszowy dedykowany Profesorowi Aleksandrowi Barszczewskiemu, red. M. Cimoszuk, M. Chaustowicz, Warszawa: Katedra Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego 2006, s. 248-256.
• Siwek B.: Wolność ukrzyżowana. Rzecz o białoruskim dramacie i teatrze, Lublin: Wyd. KUL 2011.
• Une moisson en hiver. Panorama des ѐcritures thѐȃtrales contemporaines de Biѐlorussie, sous la direktiom de Larissa Guillemet et de Virginie Symaniec, Paris: Maison d’Europe et d’Orient 2011.
• Żuk G.: Apetyt na większego głodomora, [w:] Паміж Беларуссю і Польшчай. Драматургія Сяргея Кавалёва = Pomiędzy Białorusią a Polską. Dramaturgia Siarhieja Kawaloua, Мінск: Кнігазбор 2009, s. 347-352.
• Гулина А.: „It's Only Rock' n' Roll” – роль музыки в пьесах Тома Стоппарда Rock 'n' Roll и Поколение Jeans Николая Халезина, [y:] Przestrzeń kulturowa Słowian, Lublin: Wyd. KUL 2015.
• Гулина А.: Драматургия Николая Халезина: политика в театральной маске, „Studia Białorutenistyczne” 8(2014), s. 125-135.
• Гулина А.: Национальная самоидентификация в современной русскоязычной драма¬тургии Беларуси и Украины, „Białorutenistyka Białostocka” 5(2013), s. 297-308.
• Кавалёў C.: Драматургія пакалення “Бум-Бам-Літ”, „Studia Białorutenistyczne” 7(2013), s. 165-176.
• Кавалёў С.: Сучасная беларуская драматургія з перспектывы “тэорыі поля”, [y:] С. Ка¬валёў, Пачвара ў рэліктавым лесе. Літаратура, тэатр, крытыка, выд. “Галіяфы”, Мінск 2013, с. 38-66.
• Сборник современной рускоязычной драматургии Беларуси, сост. С.Я. Гончарова-Грабовская, Минск: „Беларусь” 2010.
• Смольская К.: Маладая генерацыя ў беларускім тэатры і драматургіі: пошук новага зместу і сродкаў сцэнічнай выразнасці, „Studia Białorutenistyczne” 6(2012), s. 191-214.

Identifiers

DOI

10.18290/rh.2016.64.7-12