Stwierdzenie nieważności decyzji o wpisie do rejestru zabytków

• Authors: Brudnicki Jacek

Title variants

EN

Declaration of the invalidity of a decision on entry into the register of monuments

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W niniejszym artykule autor charakteryzuje instytucję stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej, analizując następnie wybrane wady nieważności w kontekście decyzji o wpisie do rejestru zabytków, w oparciu o wydane już w tym zakresie rozstrzygnięcia ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz z uwzględnieniem stanowisk wyrażanych w orzeczeniach sądów administracyjnych. Przeprowadzona analiza umożliwia przyjęcie, iż decyzje o wpisie do rejestru zabytków w największym stopniu obarczone są wadami nieważności polegającymi na wydaniu decyzji w sprawie poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną (art. 156 par. 1 pkt 3 k.p.a.) oraz wydaniu decyzji trwale niewykonalnej (art. 156 par. 1 pkt 5 k.p.a.). W kontekście drugiej z wyżej wymienionych wad pojawia się przy tym istotne pytanie o to, czy warunkiem wykonalności decyzji o wpisie do rejestru zabytków jest określenie granic obszaru objętego wpisem. W dwóch sprawach dotyczących stwierdzenia nieważności decyzji o wpisie do rejestru zabytków parku krajobrazowego w Faszczycach oraz decyzji o wpisie do rejestru zabytków założenia urbanistycznego Wilanowa sądy administracyjne stanęły na stanowisku, że decyzja o wpisie do rejestru zabytków, która nie precyzuje w swej treści granic terenu poddanego ochronie prawnej ani nie posiada załącznika graficznego, który precyzowałby granice tego obszaru jest decyzją niewykonalną w rozumieniu art. 156 par. 1 pkt 5 k.p.a., co stanowi podstawę do stwierdzenia jej nieważności. W ocenie autora zaprezentowane w orzecznictwie stanowisko powoduje, że byt prawny wielu decyzji o wpisie do rejestru jest zagrożony, jako że obarczone są one wadą trwałej niewykonalności. Z tego względu zasadne wydaje się wyjście naprzeciw istniejącemu już od lat problemowi wadliwości decyzji o wpisie do rejestru zabytków poprzez dokonanie ogólnej oceny skali i charakteru tego problemu, a następnie podjęcie działań prawnych służących kompleksowej sanacji zbioru decyzji dotkniętych wadami nieważności, w tym w szczególności wadą trwałej niewykonalności decyzji.

EN

In this article, the author characterises the remedy of the declaration of the invalidity of an administrative decision and subsequently gives an analysis of selected defects resulting in invalidity in respect of decisions on entry into the register of monuments, based on rulings of the Minister of Culture and National Heritage that have been issued so far and taking into account positions expressed in decisions of administrative courts. The analysis enables the assumption that defects resulting in invalidity affect decisions on entry into the register of monuments to the highest degree are defects consisting in issuing a decision in a case that has previously been settled by another final decision (art. 156 § 1 (3) of the Administrative Procedure Code) and issuing a decision that is permanently unenforceable (art. 156 § 1 (5) of the APC). As for the latter of these defects, the question that arises is whether the condition for the enforceability of a decision on making an entry into the register of monuments is the definition of the boundaries of the site covered by that entry. In two cases regarding the declaration of the invalidity of a decision on entering into the register of monuments the landscape park in � � Faszczyce and the urban layout of Wilanów, administrative courts took the position that a decision whose contents do not specify the boundaries of the site covered by legal protection and which does not include a graphical appendix specifying the boundaries of that site is an unenforceable decision within the meaning of art. 156 § 1 (5) of the APC, which provides a basis for declaring such a decision invalid. In the author’s opinion, the position adopted in judicial decisions threatens the legal existence of many decisions on entry into the register of monuments, as they are burdened with the defect of permanent unenforceability. For this reason, it seems justified to address the long-existing problem of defectiveness of decisions on entry into the register of monuments by making a general evaluation of the scale and character of that issue and subsequently taking legal steps aimed at curing comprehensively the body of decisions containing defects resulting in invalidity, including, in particular, the defect of the permanent unenforceability of a decision.

Keywords

PL

zabytek; zabytek nieruchomy; rejestr zabytków; wpis do rejestru zabytków; stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej; wady nieważności; ochrona zabytków

EN

monument; immovable monument; register of monuments; entry into the register of monuments; declaration of the invalidity of an administrative decision; defects resulting in invalidity; monument protection

• Publisher: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Journal: Ochrona Zabytków
• Year: 2016
• Issue: 2
• Pages: 69-104

Dates

published

2016

Contributors

author

Brudnicki Jacek

• prawnik, historyk sztuki, Narodowy Instytut Dziedzictwa
• lawyer, art historian, The National Heritage Board of Poland

References

• Adamiak B., Borkowski J., Krawczyk A., Prawo procesowe administracyjne, [w:] Hauser R., Niewiadomski Z., Wróbel A. (red.), System prawa administracyjnego, t. 9, Warszawa 2014.
• Adamiak B., Borkowski J., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2016 [„Legalis” – wersja elektroniczna].
• Adamiak B., Zagadnienie decyzji nieistniejących w postępowaniu administracyjnym, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, nr 1022, „Prawo” CLXVIII, 1990.
• Banaszczyk Z., Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przy wykonywaniu władzy publicznej, Warszawa 2015 [„Legalis” – wersja elektroniczna].
• Barnat T., Ostateczność i prawomocność decyzji administracyjnych a ich wykonalność, „Państwo i Prawo” 1984, z. 9.
• Borkowski J., Zmiana i uchylenie ostatecznych decyzji administracyjnych, Warszawa 1967.
• Brudnicki J., Problem wyjaśniania i prostowania treści decyzji o wpisie do rejestru zabytków w kontekście wad i uchybień tkwiących w tym rejestrze, „Kurier Konserwatorski” 2011, nr 10.
• Brudnicki J., Procedura skreślenia z rejestru zabytków – analiza obecnej regulacji wraz z propozycjami zmian, [w:] Zeidler K. (red.), Prawo ochrony zabytków, Warszawa-Gdańsk 2014.
• Drela M., Formy ochrony zabytków a wyrównanie szkody doznanej przez właściciela nieruchomości, [w:] Gardocka T., Sobczak J. (red.), Prawna ochrona zabytków, Toruń 2010.
• Gawlicki M., Rejestr zabytków w praktyce ochrony konserwatorskiej, „Ochrona Zabytków” 2008, nr 2.
• Goleniowska-Gałgan J., Instytucja nieważności decyzji administracyjnej, „Casus” 2008, nr 53.
• Hauser R., Wierzbowski M. (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2015 [„Legalis” – wersja elektroniczna].
• Kamiński M., Nieważność decyzji administracyjnej. Studium teoretyczne, Zakamycze 2006.
• Krawczyk A., Wykonalność aktu i czynności organu administracji publicznej, Warszawa 2013.
• Śladkowska E., Wydanie decyzji administracyjnej bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2013.
• Zalasińska K., Zeidler K., Wykład prawa ochrony zabytków, Warszawa-Gdańsk 2015.

Identifiers

ISSN

0029-8247