Para w pustym gnieździe – o turbulencjach relacyjnych po wyprowadzce dorosłych dzieci z domu rodzinnego

• Authors: Żadkowska Magdalena

Title variants

EN

A Couple in an Empty Nest – About Relational Turbulence After Adult Children Moving out of the Family Home

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Faza pustego gniazda, charakteryzująca się odejściem dzieci z domu rodzinnego, przynosi znaczące zmiany w relacji pary. Niniejszy artykuł zagłębia się w wieloaspektowe wymiary tego etapu życia, rzucając światło na relacyjne dostosowania doświadczane przez pary w trakcie czasu „pustoszenia gniazda”. W wyniku analizy wywiadów łączonych i indywidualnych z ponad 60 osobami będącymi w relacji od przynajmniej 20 lat, których dzieci niedawno opuściły gniazda rodzinne, demonstruję, jak zwiększenie zasobów w postaci czasu i wolności wpływa na rozpoczęcie nowego etapu życia, na komunikację i intymność. Do analizy wykorzystuję Model Turbulencji Relacyjnych (MTR). Artykuł ma poddać MTR testowi i dać odpowiedź na pytanie: jak para rodziców radzi sobie z zaistniałymi „turbulencjami”.

Keywords

PL

puste gniazdo; socjologia pary; Model Turbulencji Relacyjnych

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2024
• Issue: 3
• Pages: 32-58

Contributors

author

Żadkowska Magdalena

• Uniwersytet Gdański

References

• Aeby, G., Gauthier, J-A. (2021). The Contribution of the Life-Course Perspective to the Study of Family Relationships: Advances, Challenges, and Limitations. W: A.M. Castrén, V. Cesnuityte, I. Crespi, J. A. Gauthier, R. Gouveia, C. Martin, A. Moreno Mínguez, K. Suwada (red.), The Palgrave Handbook of Family Sociology in Europe (s. 557-574), Palgrave Macmillan.
• Anderson, S. A., Russell, C. S., Schumm, W. R. (1983). Perceived marital quality and family life-cycle categories: A further analysis. Journal of Marriage and the Family, 45, 127–139.
• Barszcz, P. (2019). Zjawisko gniazdownictwa w krajach Unii Europejskiej – skala, przyczyny, skutki. Casus Polski. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 69, 35–51. https://doi.org/10.18778/0208-600X.69.03
• Berger, P., Kellner, H. (1964). Marriage and the Construction of Reality: An Exercise in the Microsociology of Knowledge. Diogenes, 12(46), 1–24.
• Bouchard, G. (2014). How Do Parents React When Their Children Leave Home? An Integrative Review. Journal of Adult Development, 21, 69–79. https://doi.org/10.1007/s10804-013-9180-8
• Bouchard, G., McNair, J. L. (2016). Dyadic Examination of the Influence of Family Relationships on Life Satisfaction at the Empty-Nest Stage. Journal of Adult Development, 23(3), 174–182. https://doi.org/10.1007/s10804-016-9233-x
• Braun, V., Clarke, V., Gray, D. (2017). Collecting qualitative data: A practical guide to textual, media and virtual techniques. Cambridge University Press.
• Braun, V., Clarke, V. (2021). One size fits all? What counts as quality practice in (reflexive) thematic analysis? Qualitative Research in Psychology, 18(3), 328–352.
• Brisini, K. St. C., Taylor, S. H. (2023). The Spillover of Parenting Stress onto Marital Qualities and Communication During Parenting Disagreements: A Relational Turbulence Theory Perspective. Journal of Family Communication. https://doi.org/10.1080/15267431.2023.2264264
• Brubaker, T. H. (1985). Later life families. Sage.
• Cooney, T. M. (2022). Introduction to Special Issue on „Divorce and the Life Course”. Social Sciences, 11(202), 1–4. https://doi.org/10.3390/socsci11050202
• Craig, P. L., Truswell, A. S. (1988). Dynamics of food habits of newly married couples: food-related activities and attitudes towards food. Journal of Human Nutrition and Dietetics, 1, 409–419. https://doi.org/10.1111/j.1365-277X.1988.tb00214.x
• Crowley, B. J., Hayslip, B. J., Hobdy, J. (2003). Psychological hardiness and adjustment to life events in adulthood. Journal of Adult Development, 10, 237–248.
• Dennerstein, L., Dudley, E., Guthrie, J. (2002). Empty nest or revolving door: A prospective study of women’s quality of life in midlife during the phase of children leaving and re-entering the home. Psychological Medicine, 32, 545–550.
• Dewilde, C. (2003). A life-course perspective on social exclusion and poverty. The British Journal of Sociology, 54(1), 109–28. https://doi.org/10.1080/0007131032000045923
• Dowgiałło, B., Giraud, C., Herzberg-Kurasz, M. (2024). Navigating emotional terrain: women’s experiences of loss and gain. W: M. Żadkowska, M. Skowrońska, C. Giraud, F. Schmidt (red.), Reconfiguring relations in the empty nest: those who leave and those who stay (s. 291–308). https://doi.org/10.1007/978-3-031-50403-7_13
• Duvall, E. M. (1971). Family development. Lippincott.
• Elder, G. H. (1985). Perspectives on the life course. W: G.H. Elder, Life Course Dynamics: Trajectories and Transitions (1st edition, s. 23–49). Cornell University Press.
• Elder, G. H. Jr. (1995). The Life Course Paradigm: Social Change and Individual Development. W: P. Moen, G. H. Jr. Elder, K. Luscher (red.), Examining Lives in Context: Perspectives on the Ecology of Human Development (s. 101–139). American Psychological Association.
• Erikson, J. J., Martinengo, G., Hill, E. J. (2010). Putting work and family experiences in context: differences by family life stage. Human Relations, 63, 955–979.
• Feeney, J., Peterson, C., Noller, P. (1994). Equity and marital satisfaction over the family life cycle. Personal Relationships, 1(1), 83–99. https://doi.org/10.1111/j.1475-6811.1994.tb00056.x
• Finch, J. (2007). Displaying Families. Sociology, 41, 65–81.
• Gabb, J. (2008). Researching intimacy in families. Palgrave Macmillan.
• Gabb, J., Fink. J. (2018). Couple relationships in the 21st century. Palgrave Macmillan.
• Gajewska, M., Herzberg-Kurasz, M., Żadkowska, M., Kostecka, M., Dowgiałło, B. (2023). Room of her own: remaking empty nest and creating herspaces in practices of Polish mothers whose children left home. European Journal of Women’s Studies, 30, 7–21. https://doi.org/10.1177/13505068221110336
• Gajewska, M., de Singly, F., Żadkowska, M., Giraud, C., Kostecka, M., David-Goretta, S. (2024). Animals in the empty nest: recomposition of family roles. W: M. Żadkowska, M. Skowrońska, C. Giraud, F. Schmidt (red.), Reconfiguring relations in the empty nest: those who leave and those who stay (s. 159–177). https://doi.org/10.1007/978-3-031-50403-7_8
• Gądecki, J., Jewdokimow, M., Żadkowska, M. (2018). New technologies and family life in the context of work at home. The strategies of work-life balance. Studia Humanistyczne AGH, 17, 77–89. https://doi.org/10.7494/human.2018.17.4.77
• Giraud, C., Kossakowski, R., Żadkowska, M., Dowgiałło, B. (2024). The empty nest as a phase of fatherhood. W: M. Żadkowska, M. Skowrońska, C. Giraud, F. Schmidt (red.), Reconfiguring relations in the empty nest: those who leave and those who stay (s. 65–89). https://doi.org/10.1007/978-3-031-50403-7_4
• Herzberg-Kurasz, M. (2023). Motherhood in the empty nest – a lack of social recognition? Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, 62, 1–23. https://doi.org/10.31971/pps/173555
• Herzberg-Kurasz, M., Giraud ,Ch., Gajewska, M. (2024). Reconfiguration of the mother’s role after the departure of the children. W: M. Żadkowska, M. Skowrońska, C. Giraud, F. Schmidt (red.), Reconfiguring relations in the empty nest: those who leave and those who stay (s. 159–177). https://doi.org/10.1007/978-3-031-50403-7_8
• Glenn, N. D. (1990). Quantitative Research on Marital Quality in the 1980s: A Critical Review, Journal of Marriage and Family, 52(4), 818–831.
• Glenn, N. D. (2003). Distinguishing Age, Period, and Cohort Effects. W: Mortimer, J.T., Shanahan, M. J. (red.), Handbook of the Life Course. Handbooks of Sociology and Social Research. Springer. https://doi.org/10.1007/978-0-306-48247-2_21
• Gorchoff, S. M., John, O. P, Helson, R. (2008). Contextualizing change in marital satisfaction during middle age: an 18-year longitudinal study. Psychological Science, 19(11), 1194–1200. https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.2008.02222.x
• Harper, J. M., Schaalje, B. G., Sandberg, J. G. (2000). Daily hassles, intimacy, and marital quality in later life marriages. American Journal of Family Therapy, 28(1), 1–18. https://doi.org/10.1080/019261800261770
• Heiman, J. R., Long, J. S., Smith, S. N., Fisher, W. A., Sand, M. S., Rosen, R. C. (2011). Sexual Satisfaction and Relationship Happiness in Midlife and Older Couples in Five Countries. Archives of Sexual Behavior, 40(4), 741–753. https://doi.org/10.1007/s10508-010-9703-3
• Karney, B. R., Bradbury, T. N. (2020). Research on marital satisfaction and stability in the 2010s: challenging conventional wisdom. Journal of Marriage and Family, 82(1), 100–116. https://doi.org/10.1111/jomf.12635
• Kaufmann, J.-C. (1992). La Trame conjugale: analyse du couple par son linge. Editions Nathan.
• Kaufmann, J.-C. (1993). Sociologie du coupe, wyd. 4, Presses Universitaires de France.
• Kaufmann, J.-C. (1996). L’entretien compréhensif. Editions Nathan.
• Kaufmann, J.-C. (1997). Le coeur à l’ouvrage. Theorie de l’action ménagère. Editions Nathan.
• Kaufmann, J.-C. (2004). Ego. Socjologia jednostki. (Tłum. K.Wakar). Oficyna Naukowa.
• Kemmer, D., Anderson, A. S., Marshall, D.W. (2002). Living Together and Eating Together: Changes in Food Choice and Eating Habits during the Transition from Single to Married/Cohabiting. The Sociological Review, 46(1), 48–72. https://doi.org/10.1111/1467-954X.00089
• Knobloch, L. K., Solomon, D. H. (1999). Measuring the sources and content of relational uncertainty. Communication Studies, 50, 261–278.
• Knobloch, L. K., Carpenter-Theune, K. E. (2004). Topic avoidance in developing romantic relationships: Associations with intimacy and relational uncertainty. Communication Research, 31, 173–205. https://doi.org/10.1177/0093650203261516
• Knobloch, L. K., Theiss, J. A. (2012). Experiences of U.S. military couples during the post-deployment transition: Applying the relational turbulence model. Journal of Social and Personal Relationships, 29, 423–450.
• Koppetsch, C., Burkart, G. (1999). Die Illusion der Emanzipation: zur Wirksamkeit latenter Geschlechtsnormen im Milieuvergleich. UVK.
• Kostecka, M., Żadkowska, M., Dowgiałło, B., David-Goretta, S. (2024). Without children at home: transition to herplaces and hisplaces. W: M. Żadkowska, M. Skowrońska, C. Giraud, F. Schmidt (red.), Reconfiguring relations in the empty nest: those who leave and those who stay (s. 265–289). https://doi.org/10.1007/978-3-031-50403-7_12
• Kossakowski, R., Kosakowska-Berezecka, N., David-Goretta, S. (2024). Struggling with limitations, creating new possibilities: perspective of men experiencing the empty nest. W: M. Żadkowska, M. Skowrońska, C. Giraud, F. Schmidt (red.), Reconfiguring relations in the empty nest: those who leave and those who stay (s. 309–325). https://doi.org/10.1007/978-3-031-50403-7_14
• Kreider, R.M. (2005). Number, timing, and duration of marriages and divorces: 2001. Current Population Reports, 70–97. US Census Bureau.
• Krzaklewska, E. (2017). W stronę międzypokoleniowej współpracy? – wyprowadzenie się z domu rodzinnego z perspektywy dorosłych dzieci i ich rodziców. Societas/Communitas, 24(2), 159–176.
• Kulik, L., Shilo-Levin, S., Liberman, G. (2010). Work family role conflict and well-being among women and men. Career Assessment, 24(4), 651–668.
• Kwak, A., Rosochacka-Gmitrzak, M., Bieńko, M. (2017). Wciąż jeszcze w gnieździe rodzinnym? Socjologiczne spojrzenie na młodych dorosłych. Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
• Lenz, K. (2009). Soziologie der Zweierbeziehung: Eine Einführung. Springer-Verlag.
• Liberska, H. (2014). Rozwój rodziny i rozwój w rodzinie. W: I. Janicka, H. Liberska (red.), Psychologia rodziny, (s. 221–240). Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Marshall, D.W., Anderson, A.S. (2002). Proper meals in transition: young married couples on the nature of eating together. Appetite, 39(3), 193–206.
• Mitchell, B.A. (2016). Happily ever after? Marital satisfaction during the middle adulthood years. Couple relationships in the middle and later years: their nature, complexity, and role in health and illness. American Psychological Association, 17–36.
• Mitchell, B. A., Lovegreen, L. D. (2009). The Empty Nest Syndrome in Midlife Families: A Multimethod Exploration of Parental Gender Differences and Cultural Dynamics. Journal of Family Issues, 30(12), 1651–1670. https://doi.org/10.1177/0192513X09339020
• Mizielińska, J. (2017). Odmienne czy zwyczajne? Rodziny z wyboru w Polsce. WN PWN.
• Mizielińska, J., Stasińska, A., Żadkowska, M., Halawa, M. (2018). Dylematy etyczne w badaniu pary intymnej. Doświadczenia z pracy badawczej. Studia Socjologiczne, 3(230), 71–100. https://doi.org/10.24425/122473
• Morgan, D. (2011a). Locating „Family Practices”. Sociological Research Online, 16(4), 1–9.
• Morgan, D. (2011b). Rethinking Family Practices. Palgrave Macmillan.
• Nagy, M. E., Theiss, J. A. (2013). Applying the Relational Turbulence Model to the Empty-Nest Transition: Sources of Relationship Change, Relational Uncertainty, and Interference from Partners. Journal of Family Communication, 13(4), 280–300. https://doi.org/10.1080/15267431.2013.823430
• Olcoń-Kubicka, M., Halawa, M. (2018). Making a living: how middle-class couples in Warsaw start and practice a household. Kultura i Społeczeństwo, 62(4), 91–111.
• Paprzycka, E., Mianowska, E. (2019). Płeć i związki intymne – strukturalne uwarunkowania trwałości pary intymnej. Dyskursy Młodych Andragogów/Adult Education Discourses, 20. https://doi.org/10.34768/dma.vi20.38
• Pernau, M. (2014). Space and Emotion: Building to Feel. History Compass, 12(7), 541–549. https://doi.org/10.1111/hic3.12170
• Przybył, I. (2017). Historie przedślubne. Przemiany obyczajowości i instytucji zaręczyn. Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Pustułka, P., Sarnowska, J., Buler, M. (2022). Resources and pace of leaving home among young adults in Poland. Journal of Youth Studies, 25(7), 946–962. https://doi.org/10.1080/13676261.2021.1925638
• Radina, M. E., Hennon, C. B., Gibbons, H. M. (2008). Divorce and mid- and later life families: A phenomenological analysis with implications for family life educators. Journal of Divorce & Remarriage, 49, 142–170.
• Rancew-Sikora, D., Skowrońska, M. (2022). Adult children move out: family and reflections on parental self-sacrifice at the moment of transition. Sociological Research Online, 28, 403–421. https://doi.org/10.1177/13607804211065050
• Rancew-Sikora, D., Żadkowska, M. (2023). The mother of all worries: formulations of parents’ gender in their talk about the transition to the empty nest phase. Journal of Pragmatics, 213, 67–79. https://doi.org/10.1016/j.pragma.2023.06.003
• Randhawa, M., Kaur, J. (2021). Acknowledging Empty Nest Syndrome: Eastern and Western Perspective. Mind and Society, 10(03-04), 38–42.
• Reckwitz, A. (2012). Affective spaces: a praxeological outlook. Rethinking History, 16(2), 241–258. https://doi.org/10.1080/13642529.2012.681193
• Reckwitz, A. (2002). Toward a Theory of Social Practices: A Development in Culturalist Theorizing. European Journal of Social Theory, 5(2), 243–263.
• Schatzki, T. R. (1996). Social Practices: A Wittgensteinian Approach to Human Activity and the Social. Cambridge University Press.
• Schatzki, T. R., Knorr-Cetina, K., Savigny, E. von. (2001). The Practice Turn in Contemporary Theory. Psychology Press.
• Schmidt, F. (2016). Materializacja pary: napięcia w procesie budowania domowej codzienności we dwoje. W: M. Łukasiuk, M., Jewdokimow (red.), Socjologia zamieszkiwania: narracje, dyfuzje, interwencje (s. 153–172). Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Schmidt, F., Mizielińska, J., Stasińska, A., Olcoń-Kubicka, M., Żadkowska, M., Jasińska, J., Halawa, M. (2018). W stronę socjologii pary: propozycja paradygmatu teoretyczno-badawczego. Studia Socjologiczne, 3(230), 11–39. https://doi.org/10.24425/122471
• Schmidt, F., Skowrońska, M., Żadkowska, M., Giraud, C. (2024). Redefining a couple’s relationship in the empty nest: the new honeymoon. W: M. Żadkowska, M. Skowrońska, C. Giraud, F. Schmidt (red.), Reconfiguring relations in the empty nest: those who leave and those who stay (s. 181–208). https://doi.org/10.1007/978-3-031-50403-7_9
• Shove, E. (2003). Comfort, Cleanliness and Convenience: The Social Organization of Normality. Berg.
• Sikorska, M. (2019). Praktyki rodzinne i rodzicielskie we współczesnej Polsce - rekonstrukcja codzienności. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Singly, de F. (1996). Le soi, le couple et la famille, Essais et recherches. Sociologie du travail, 39 (1), 123–125.
• Singly, de F. (2005). Libres ensemble: l’individualisme dans la vie commune. Nathan.
• Skowrońska, M., Schmidt, F. (2023). Teorie praktyk a praktyka badawcza: potencjał i ryzyka na przykładzie studiów nad rodziną. Studia Socjologiczne, 251(4), 69–95. https://doi.org/10.24425/sts.2023.148175
• Skowrońska, M., Schmidt, F., Giraud, C., Żadkowska, M. (2024). Redefining a couple’s relationship in the empty nest: together apart. W: M. Żadkowska, M. Skowrońska, C. Giraud, F. Schmidt (red.), Reconfiguring relations in the empty nest: those who leave and those who stay (s. 209–238). https://doi.org/10.1007/978-3-031-50403-7_10
• Smart, C. (2007). Personal Life: New Directions in Sociological Thinking. Polity Press.
• Solomon, D. H., Knobloch, L. K. (2001). Relationships uncertainty, partner interference, and intimacy within dating relationships. Journal of Social and Personal Relationships, 18, 804–820.
• Solomon, D. H., Theiss, J. A. (2008). A longitudinal test of the relational turbulence model of romantic relationship development. Personal Relationships, 15, 339–357.
• Solomon, D. H., Weber, K. M., Steuber, K. R. (2010). Turbulence in relational transitions. W: S. W. Smith, S. R. Wilson (red.), New directions in interpersonal communication research (s. 115–134). CA: Sage.
• Solomon, D. H., Knobloch, L. K., Theiss, J. A., McLaren, R. M. (2016). Relational turbulence theory: Explaining variation in subjective experiences and communication within romantic relationships. Human Communication Research, 42, 507–532. https://doi.org/10.1111/hcre.12091
• Stasińska, A. (2018). Socjologia pary. Praktyki intymne w związkach nieheteroseksualnych. Nomos.
• Steuber, K. R., Solomon, D. H. (2008). Relational uncertainty, partner interference, and infertility: A qualitative study of discourse within online forums. Journal of Social and Personal Relationships, 25, 831–855.
• Szlendak, T. (2010). Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Trost, J. (1993). Family from a Dyadic Perspective. Journal of Family Issues, 14 (1), 92–104.
• Weber, K. M., Solomon, D. H. (2008). Locating relationship and communication issues among stressors associated with breast cancer. Health Communication, 23, 548–559.
• White, L. K., Edwards, J. N. (1990). Emptying the Nest and Parental Well-Being: An Analysis of National Panel Data. American Sociological Review, 55, 235–242.
• Woroniecka, G. (2014). „Ja” czy „my” w przestrzeni? Doświadczenia i klasyfikacje w sytuacjach współzamieszkiwania. W: M. Łukasiuk, M. Jewdokimow (red.), Socjologia zamieszkiwania (s. 37–62). Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa.
• Żadkowska, M. (2016). Para w praniu: codzienność, partnerstwo, obowiązki domowe. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Żadkowska, M., Giraud, C. (2024). Recoupling transitions in the empty nest: women’s perspective. W: M. Żadkowska, M. Skowrońska, C. Giraud, F. Schmidt (red.), Reconfiguring relations in the empty nest: those who leave and those who stay (s. 239–261). https://doi.org/10.1007/978-3-031-50403-7_11
• Żadkowska, M., Herzberg-Kurasz, M. (2022). „Boomeranging covidowy” – o powrotach dorosłych dzieci do domów. Perspektywa rodziców. Przegląd Socjologii Jakościowej, 18, 40–61. https://doi.org/10.18778/1733-8069.18.1.03
• Żadkowska, M., Olcoń-Kubicka, M., Gądecki, J., Mizielińska, J., Stasińska, A., Schmidt, F., Halawa, M. (2018). Metodologiczne aspekty jakościowych badań par – synteza doświadczeń terenowych. Studia Socjologiczne, 3(230), 41–69. https://doi.org/10.24425/122472
• Żadkowska, M., Skowrońska, M., Giraud, C., Schmidt, F. (2024). Reconfiguring relations in the empty nest: those who leave and those who stay. Palgrave Macmillan. https://doi.org/10.1007/978-3-031-50403-7

Identifiers

DOI

doi: 10.24425/sts.2024.151933