Kino tworzące poezję. Przenikanie się literatury i filmu na przykładzie Truposza Jima Jarmuscha i cyklu poetyckiego Krzysztofa Kuczkowskiego

• Authors: Maciej Woźniak

Title variants

EN

Cinema Creating Poetry: Penetration of Literature and Film on the Example of Jim Jarmusch’s Dead Man and Poetic Cycle of Krzysztof Kuczkowski

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł opisuje relację łączącą film amerykańskiego reżysera Jima Jarmuscha Truposz oraz inspirowany tym filmem cykl poetycki polskiego poety Krzysztofa Kuczkowskiego. Autor wskazuje na unikatowy w polskiej literaturze przykład intersemiotycznych powiązań między dziełem literackim i filmowym, opisuje wspólnotę motywów łączącą oba utwory, a także przedstawia, w jaki sposób poezja uzupełnia i wzbogaca dzieło filmowe. W artykule omówione zostały też relacje filmu Jarmuscha i wierszy Kuczkowskiego z poezją Williama Blake’a. Przedstawione rozważania, dotyczące wzajemnego oddziaływania na siebie różnych sztuk, intertekstualności i semiotyki, prowadzą do konkluzji o nowatorskim projekcie artystycznym, który stanowi nową jakość tak w literaturze, jak i sztuce filmowej, a którego współautorami są Jarmusch i Kuczkowski.

EN

Article depicts the relation between the film Dead Man made by an American director Jim Jarmusch, and the poetic cycle written by Polish poet Krzysztof Kuczkowski, which is inspired by Jarmusch’s film. Author indicates the unique, in Polish literature, example of intersemiotic connections between literary work and film work, he depicts the communion of motives connecting both pieces and shows, how poetry completes and enriches film work. Article also depicts the relations between Jarmusch’s film, Kuczkowski’s poems, and the poetry of William Blake. Presented reflections concerning the influence of various arts, intertextuality and semiotics lead to the conclusion about an innovatory artistic project, that constitutes a new quality in literature in film. The authors of this project are Jarmusch and Kuczkowski.

Keywords

PL

film; poezja; literatura; Krzysztof Kuczkowski; Jim Jarmusch; Truposz; intertekstualność; semiotyka

EN

film; poetry; literature; Krzysztof Kuczkowski; Jim Jarmusch; Dead Man; intertextuality; semiotics

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Kulturoznawcze
• Year: 2018
• Volume: 9
• Issue: 4
• Pages: 87-103

Contributors

author

Maciej Woźniak

• Wydział Nauk Humanistycznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

References

• Dakowicz, Przemysław. „Kominiarczyka podróż w stronę światła”. Topos (2007), nr 1–2 (92–93): 176–186.
• Eco, Umberto. Pejzaż semiotyczny. Przeł. Adam Weinsberg. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1972.
• Genette, Gérard. „Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia”. W: Henryk Markiewicz (red.). Współ¬czesna teoria badań literackich za granicą. Antologia. T. 4, cz. 2, 317–366. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1992.
• Ingarden, Roman. „Formy poznawania dzieła literackiego”, Pamiętnik Literacki, 1936, z. 1: 163–192.
• Kass, Wojciech, i Krzysztof Kuczkowski. Pieśń miłości, pieśń doświadczenia. Bydgoszcz: Galeria Autorska Jana Kaji i Jacka Solińskiego, 2006.
• Kornhauser, Julian. „Moje lektury poetyckie. Cz. 3”. Kwartalnik Artystyczny: Kujawy i Po¬morze 2007, nr 4 (56): 122–132.
• Kuczkowski, Krzysztof. „Truposz i znaki na wodzie: (podróże Williama Blake’a), Topos 2007, nr 1–2 (92–93): 15–19.
• Kuczkowski, Krzysztof. Tlen. Sopot: Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, 2003.
• Kuczkowski, Krzysztof. Widok z dachu: wiersze, zapiski, dialogi. Gdańsk: Granit, 1994.
• Nowaczewski, Artur. „Kuczkowski, Jarmusch, Truposz”, [w:] idem, Konfesja i tradycja: szkice o poezji polskiej po 1989 roku, 131–139. Sopot: Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, 2013.
• Nycz, Ryszard. „Intertekstualność i jej zakresy”, w: idem, Tekstowy świat: postrukturalizm, a wiedza o literaturze, 79–109. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 1995.
• Truposz. Reż. J. Jarmusch. 12 Gauge Productions. Tłumaczenie dialogów M. Leśniewski, 1995.
• Warszawska, Kinga. Poetyckie dialogi Krzysztofa Kuczkowskiego z filmem Jima Jarmuscha „Truposz”. Praca licencjacka, prom. W. Kudyba. UKSW 2012.
• Wiącek, Elżbieta. „Adaptacja czy inspiracja?: śladami kontekstów literackich Truposza”, Kwartalnik Filmowy 21 (1999), nr 26–27: 311–320.
• Wiącek, Elżbieta. Mniej uczęszczane ścieżki do raju: o filmach Jima Jarmuscha. Kraków: „Rabid”, 2001.
• Winiarski, Jakub. „Sprawy ostateczne”. Recenzja tomu: Dajemy się jak dzieci prowadzić nicości, Biblioteka Toposu, T. 34, Wydawnictwo Bernardinum, Pelplin-Sopot 2007. Krzysztof Kuczkowski, dostęp 27.07.2018, http://kuczkowski.topos.com.pl/index.php?option=com_ content&view=article&id=159:jakub-winiarski-sprawy-ostateczne&catid=60&Itemid=121.
• Wysłouch, Seweryna. Literatura, a sztuki wizualne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.

Identifiers

DOI

10.18290/rkult.2018.9.4-6