Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2014 | 52 | 1(103) | 19-42

Article title

Obszary i konteksty informatologii w epoce cyfrowej: sieci – informacja – dane – software

Content

Title variants

EN
Domains and Contexts of Information Science in the Digital Age: Networks – Information – Data – Software

Languages of publication

PL EN

Abstracts

PL
CEL / TEZA: Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy zważywszy na fakt, że ludzkie doświadczenie i praktyka niemal we wszystkich orientacjach aktywności człowieka: ekspresywnej, ludycznej, kognitywnej, komunikacyjnej, poznawczej i in. manifestują się częściowo, a w wielu przypadkach także całościowo w środowisku cyfrowym, stwarza większe szanse na integrację nauki o informacji, która te praktyki bada i czy pozwoli na stworzenie spójnej wiedzy o przyrodzie, społeczeństwie i człowieku? Nie chodzi o często wyszydzaną ogólną teorię wszystkiego, a o coś, co w myśli społecznej przynajmniej ostatnich dwu dekad funkcjonuje jako „trzecia kultura”. KONCEPCJA / METODY BADAŃ: W artykule, o profilu przede wszystkim socjologicznym, wykorzystana została metoda krytycznej, jakościowej analizy dyskursów. Wiedza o nowych, wyłaniających się kształtach społecznych i roli informacji w tym procesie, jest kreowana ciągle jeszcze raczej przez społeczne imaginaria niż empirię, której nadal jest relatywnie mało, mamy bowiem do czynienia z history in the making. Stąd ciągle niewiele jest zweryfikowanych teorii informacji, a dużo sprzecznych często opinii. W tej sytuacji opis każdego zjawiska, jeśli ma być w miarę wyczerpujący, musi się lokować w polu różnych dyskursów. WYNIKI I WNIOSKI: Artykuł precyzuje główne pojęcia związane funkcjonalnie i semantycznie z rozumieniem „informacji”. Jest to istotne, zważywszy na wielkie zmiany, jakie się dokonują w związku z przejściem od analogowości do cyfrowości. Jesteśmy świadkami wyczerpywania się dotychczasowego paradygmatu, a przynajmniej starzenia się języka, którym opisujemy informację. Świadczy o tym fakt, że na gruncie tego paradygmatu mamy więcej pytań niż odpowiedzi. Autor poddał krytycznej ocenie istniejące dyskursy oraz zgłosił własne propozycje rozumienia nowych fenomenów w sferze informacji. Problem języka jest tu istotny: nowe nazwanie tych fenomenów wpływa na nasze myślenie, a więc także nieuchronnie – na nasze działanie. Jako socjolog, autor ujmuje je w perspektywie zmiany społecznej, jaka się dokonuje na naszych oczach i której konsekwencji nie jesteśmy jeszcze w stanie intelektualnie ogarnąć. ORYGINALNOŚĆ / WARTOŚĆ POZNAWCZA: Artykuł jest próbą systematyzacji i integracji problematyki informatologicznej w czterech obszarach: Internet/sieci (ang. network science), nauka o informacji (ang. information science), nauka o danych (ang. data science) i studia nad softwarem (ang. software studies). W piśmiennictwie krajowym i zagranicznym te obszary są często badane, ale opisywane oddzielnie.
EN
PURPOSE / THESIS: This paper is an attempt to answer the question whether the fact that human experience and practice are manifested largely or fully within digital environment creates more opportunities to integrate information science that researches the afore-mentioned issue and whether it would allow the researchers to develop coherent knowledge concerning nature, society and human beings. The author does not mean the theory of „everything” but something which has been known for, at least, the last two decades as „third culture”. APPROACH / METHODS: The method employed in this, largely sociological, paper was the critical and qualitative discourse analysis. The knowledge on new surfacing social forms and the role of information in this process remains to be created by social imaginaria rather than experience that is relatively scarce as the society still deals with history in the making. As a result, verified information theories are few and discourses, often contradictory, are very common. In this case the description of each phenomenon, if it is to be exhaustive, needs to be set against various discourses. RESULTS AND CONCLUSIONS: The author defines main concepts functionally and semantically related to the way „information” is understood – an important step if one takes into consideration changes occurring in the process of analog-to-digital shift. The previous paradigm has been exhausted or, at least, the language used for the description of information has aged, which is confirmed by the fact that this paradigm currently hosts more questions than answers. The author criticizes existing discourses and proposes his own definitions of new phenomena in the information sphere. The issue of language is very significant - new names for the phenomena influence human thinking, and, inevitably, human actions. As a sociologist the author analyzes it from the perspective of social transformation witnessed by the society the impact of which cannot be recognized and understood at the moment. ORIGINALITY / VALUE: The paper is an attempt at systematizing and integrating information science issues in four areas: network science, information science, data science and software studies. In Polish and foreign literature those areas are often studied but described separately.

Year

Volume

52

Issue

Pages

19-42

Physical description

Dates

received
2014-04-17
revised
2014-05-31
accepted
2014-06-02

Contributors

  • Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej w Warszawie

References

  • Asur, S., Huberman, B. (2010). Predicting the Future with Social Media [online].ArXiv [1.06.2014], http://arxiv.org/PS_cache/arxiv/pdf/1003/1003.5699v1.pdf, 29 of March
  • Baker, S. (2009). The Numerati. NewYork: Mariner Books.
  • Banaszkiewicz, K. (2011). Audiowizualność i mimetyki przestrzeni. Warszawa: Oficyna Naukowa.
  • Barábasi, A.L. (2002) Linked. The New Science of Networks. Cambridge, Mass: Perseus Press
  • Barabási, A.L. (2010). Bursts. The Hidden Pattern Behind Everything We Do. New York: Penguin Group.
  • Barabási, A.L. (2012) Thinking in network terms. A conversation with Albert-László Barabási, September 24, 2012 [online]. Edge [17.04.2014], http://edge.org/conversation/thinking-in-network-terms
  • Batelle, J. (2006). Szukaj. Jak Google i konkurencja wywołali rewolucje biznesową i kulturową. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • Baudrillard, J. (2001). Rozmowy przed końcem (wywiad Philipe Petit). Warszawa: SIC!
  • Bell, D. (1974). The Coming of the Post-Industrial Society. A Venture in Social Forecasting. London: Heinemann Pub.
  • Bell, G.; Gemmell, J. (2009). Total Recall: How the E-Memory Revolution Will Change Everything. New York: Penguin Group.
  • Bielecki, T. (2013). Czy jesteś panem siebie w internecie? [online]. Wyborcza.pl [17.04.2014], http://wyborcza.pl/1,75478,13924072,Czlowiek_musi_byc_panem_swojego_profilu.html?as=2#ixzz2UnSB9Fr1
  • Beniger, J. (1986). The Control Revolution. Technological and Economic Origins of the Information Society Cambridge: Harvard University Press.
  • Biecek, P. (2011). Bez wariancji nie da się żyć, wywiad Karola Jałochowskiego. Polityka 46, 59-61.
  • Bobryk, J. 2014. Transhumanizm, cognitive science i wyzwania dla nauk społecznych. Studia Socjologiczne 1 (w druku)
  • Bomba, R. (2011). Socjologia cyfrowa. Nowy paradygmat w naukach społecznych w gospodarce informacyjnej [online]. Radosław Bomba. Blog [24.04.2014], http://rbomba.pl/archives/1140
  • Brockman, J. (1996). Powstaje trzecia kultura. W: J. Brockman (red.), Trzecia kultura. Nauka u progu trzeciego tysiąclecia. Warszawa: Wydawnictwo CIS, 25-36.
  • Brockman, J. (2005). Nowy renesans. Granice nauki. Warszawa: Wydawnictwo CiS
  • Buchanan, M.( 2010). Social Networks. The Great Tipping Point Test. Social Scientist Magazine, 2770, 26 of July.
  • Castells, M. (2006). Społeczeństwo sieci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN .
  • Davenport, Th.; Harris, J. (2007). Competing on Analytics: The New Science of Winning. Boston: Harvard Business School Publishing.
  • Davidow, W. H. (2011). Overconnected: The Promise and Threat of the Internet. New York: Delphinium Books.
  • Davis, F. (1998). Komputer, czyli wszechświat [online]. Magazyn Sztuki, 17 [17.04.2014], http://magazynsztuki.eu/old/archiwum/post_modern/postmodern_3.htm
  • Dizard, W. P. (1982). Coming Information Age. An Overview of Technology, Economics and Politics. New York: Longman.
  • Foucault, M. (1993). Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Warszawa: Wydaw. Aletheia.
  • Gladwell, M. (2009). Punkt przełomowy. Kraków: Znak.
  • Gruber, H. E. (2011). Analiza komunikacji w nowych mediach. W: R. Wodak, M. Krzyżanowski (red.) Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, Warszawa Łośgraf, rozdz. 3, 89-122.
  • Habermas, J. (1987). The Philosophical Discourse of Modernity. Cambridge Mass: The MIT Press.
  • Idzik, P. (2013). Analiza Big Data. Badania niereaktywne w erze Internetu 2.0. W: Zwrot cyfrowy w humanistyce. Internet/Nowe Media/Kultura 2.0. Lublin: E-naukowiec, 153-168.
  • Jadacki, J. (red). 2003. Analiza pojęcia informacji. Warszawa: Semper.
  • Jenkins, H. (2006). Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, Warszawa: Wydaw. Akademickie i Profesjonalne.
  • Kaczmarek, J. (2013). Affective conception of information and affect representaion in information systems. Zagadnienia informacji Naukowej. Studia Informacyjne, 51(2), 64-77.
  • Kerckhove, D., de (2009a). Przeciw Architekturze (architektura inteligencji). W: M. Derda-Nowakowski i A. Maj (red.) Kody McLuhana. Topografia nowych mediów, Katowice: Wydawnictwo Naukowe ExMachina, 37-44.
  • Kerckhove, D., de (2009b). Przyszłość 2030. W: M. Derda-Nowakowski i A. Maj (red.) Kody McLuhana. Topografia nowych mediów, Katowice: Wydawnictwo Naukowe ExMachina, 81-90.
  • Kaniewski, Ł. (2014). Drugie dno Internetu. Focus 1(220), 25-30.
  • Kroker, A.; Weinstein, M. (1994). Data Trash: The Theory of the Virtual Class. New York: St. Martin Press.
  • Krzysztofek, K. (2009). Zdekodowane kody. W: A. Maj, M. Derda-Nowakowski (red.) Kody McLuhana. Topografia nowych mediów. Katowice: Wydawnictwo Naukowe ExMachina, 9-36.
  • Krzysztofek, K. (2010). Paratekst jako postfabrykat kultury. W: A. Gwóźdź (red.) Pogranicza audiowizualności. Parateksty kina, telewizji i nowych mediów Kraków: Universitas, 13-44.
  • Krzysztofek, K. (2011) Będziemy żyć pod cyfrowym niebem (rozmowa przeprowadzona przez R. Bombę). Kultura i Historia, 19 [24.04.2014], http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/ archives/2400
  • Lem, S.(1999). Bomba megabitowa. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
  • Manovich, L. (2013). Software Takes Command. New York: Bloomsbury Publishing.
  • May, T. (2009). The New Know: Innovation Powered by Analytics, New Jersey: Wiley and SAS Business Series
  • Mayer-Schoenberger, V. (2011), Delete: The Virtue of Forgetting in the Digital Age. Princeton; Oxford: Princeton University Press.
  • Mayer-Schoenberger, V., Cukier, K. (2013). Big Data. A Revolution that will Transform how we live, work and Think. Hartcourt: Eamon Dolan, Houghton Mifflin Harcourt.
  • Muraszkiewicz, M. (2014). Essay on information overload. Zagadnienia Informacji Naukowej. Studia Informacyjne, 52(1), 7-18.
  • Postman, N. (2004). Technopol. Triumf techniki nad kulturą. Warszawa: Wydaw. MUZA.
  • Price, G.; Sherman, C.; Sullivan, D. (2001). The Invisible Web: Uncovering Information Sources Search Engines Can't See. Medford, NJ: Information Today.
  • Rheingold, H. (2002). Smart Mobs. The Next Social Revolution. Transforming Cultures and Communities in the Age of Instant Access. Cambridge Mass: Basic Books.
  • Rheingold, H. (2005). Narzędzia ułatwiające myślenie. Historia i przyszłość metod poszerzania możliwości umysłu. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne.
  • Rosen, J. (2010). Sieć bez przebaczenia, Gazeta Wyborcza, 7-8.08, 18-19.
  • Roszak, T. (1969). The Making of Counter Culture. Reflections on the Technocratic Society and Its Youthful Opposition. Garden City NY: Doubleday.
  • Salganik, M. J.; Watts D. J. (2009). Web-Based Experiments for the Study of Collective Social Dynamics in Cultural Markets. Topics in Cognitive Science, 1(3), 439-468.
  • Snow, Ch. P. (1961). The Two Cultures and the Scientific Revolution. New York: Cambridge University Press.
  • Surowiecki, J. (2005). The Wisdom of Crowds: Why the Many Are Smarter Than the Few and How Collective Wisdom Shapes Business, Economies, Societies and Nations. New York: Doubleday.
  • Virilio, P. (2006). Bomba informacyjna. Warszawa: Sic!
  • Weinberger, D. (2008). Everything Is Miscellaneous: The Power of the New Digital Disorder. New York: Henry Holt & Co.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISSN
0324-8194

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-91861c3f-07d8-444c-96e4-58755e91e776
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.