W kręgu literatury żołnierskiej. Strategie pisania o wojnie w pamiętnikach żołnierzy II wojny światowej

• Authors: Kuczek Magdalena

Title variants

EN

The soldiers' literary circle. Strategies of writing about the war in World War II soldiers' diaries

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wspomnienia żołnierskie, często pisane z „pierwszej linii frontu”, są stałym elementem polskiej literatury wojennej. Sposób przedstawiania wydarzeń wojennych z punktu widzenia piszących żołnierzy znacznie różni się od tego prezentowanego przez innych pisarzy. Działania zbrojne są ich codziennością, a zapis wydarzeń niesie ze sobą obietnicę ukazania realnych przeżyć żołnierskich. Pozwala na to przyjęcie przez autorów jednej z trzech strategii pisania o wojnie: kronikarskiej, propagatorskiej bądź reporterskiej. Charakterystyczne dla tych pamiętników jest także łączenie dwóch przeciwstawnych sposobów opisu wojny: ułańskiego westernu i wojny jako rzezi.

EN

Soldiers' memoirs, often written from the front line, are a constant feature of Polish war literature. The events of war, written from the soldiers’ point of view, are presented in different way than those that were written by writers with no experience of war. Armed conflict was their daily experience, and their diaries impart a real sense of what it is to be a soldier. Soldiers had three possible strategies in writing about war - chronicler, propagator, or reporter. Often they linked two opposing perspectives of war - nobility and slaughter.

Keywords

PL

wojna; pamiętnik; naoczne świadectwo; tradycja; historia; II wojna światowa; literatura żołnierska

EN

war; diary; history; tradition; testimony; War World II; soldiers’ literature

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2015
• Issue: 5
• Pages: 508-516

Dates

published

2015

Contributors

author

Kuczek Magdalena

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków

References

• BIBLIOGRAFIA
• [1] Błażejewicz Z., W walce z wrogiem Rzeczpospolitej. Partyzanckie wspomnienia z Wileńszczyzny i Podlesia, oprac. J. Gillern, Rzeszów 2003.
• [2] Karski J., Tajne państwo. Opowieść o polskim podziemiu, oprac. W. Piasecki, Warszawa 2000.
• [3] Nałkowska Z., Dzienniki 1939–1944, oprac. H. Kirchner, Warszawa 1996.
• [4] Nowak-Jeziorański J., Kurier z Warszawy, Kraków 1993.
• [5] Widloch W., Inną drogą, Komorów, 2015.
• [6] Badoń G., Doświadczenie przestrzeni i czasu w polskich dziennikach wojennych, [w:] Faron B. (red.), „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis” 2006.
• [7] Burkot S., „Jaskółczy niepokój” – Podróżopisarstwo romantyczne [w:] Burkot S., Polskie podróżopisarstwo romantyczne, Warszawa 1988.
• [8] Janion M., Wojna jako forma [w:] Janion M., Płacz generała. Eseje o wojnie, Warszawa 1998.
• [9] Lejeune P., Pakt autobiograficzny [w:] Lubas-Bartoszyńska R. (red.), Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, tłum. W. Grajewski, Kraków 2001, s. 35.
• [10] Lubaszewska A., Egzekucja i zdrowa śmierć. Polska topika bohaterskiej śmierci, „Ruch Literacki” 1991, z. 3.
• [11] Prószyńska A., W kręgu problematyki heroizmu, czyli trzy strategie literatury legionowej [w:] Olszewska M., Zacharska J. (red.), Literatura wobec I wojny światowej, Warszawa 2000.
• [12] Rozmus J., Wobec tradycji i nowoczesności. Pierwsza wojna światowa w „Dzienniku z kampanii rosyjskiej 1914-1916” Augusta Krasickiego i pamiętniku Władysława Orkana „Drogą czwartaków. Od Ostrowca na Litwę (1915)” [w:] K. Karolczak (red.), Pamiętniki, dzienniki i relacje jako źródła do badań historycznych (XVIII-XX wiek), Kraków 2011.
• [13] Sławiński J. (red.), Słownik terminów literackich, Wrocław 2008.
• NETOGRAFIA
• [14] Latawiec K., Dramatyczne i teatralne reprezentacje przeżycia historii [online:] http://www.latawiec.krakow.pl/pliki/dramatyczne_i_teatralne.pdf, 16.12.2014.

Identifiers

ISSN

2299-2014

DOI

10.15503/onis2015.508.516