Medieval glass vessels from the necropolis's excavations of the XI-XIII cent. on the territory of the St. Sophia Cathedral in Kyiv: restoration researches

• Authors: Korniienko Viacheslav , Strykhar Maksym

Title variants

PL

Średniowieczne naczynia szklane odkryte na cmentarzu z XI_XIII wieku na terenie katedry św. Zofii w Kijowie: badania konserwatorskie

• Languages of publication: EN

Abstracts

PL

Przeprowadzone przez autorów artykułu badania konserwatorskie i restauratorskie pozwoliły przywrócić pełną formę pięciu szklanym pucharom odkrytym podczas badań archeologicznych na terenie Narodowego Rezerwatu „Sofia Kijowska” w 2014 roku. Przeprowadzone analizy chemiczne pozwoliły ustalić, że cztery z nich należą do grupy wyrobów z cienkiego żółtawego przezroczystego szkła krzemowo-ołowiano-potasowego, a jeden — do wyrobów ze szkła ołowiowego. Umożliwi to w przyszłości dokładnie ustalić miejsce i czas produkcji tych naczyń oraz określić, w jaki sposób trafiły do Kijowa. Wszystkie pięć pucharów znaleziono w miejscach pochówku, na wysokości nóg zmarłych. Daje to podstawy do powiązania kontekstu archeologicznego z chrześcijańskim rytuałem pogrzebowym, podczas którego naczynia z olejem umieszczano w trumnie u stóp zmarłych. W tym celu nie używano specjalnych przyborów, lecz wykorzystywano te stosowane w życiu codziennym, na co wskazują odkrycia podobnych przedmiotów podczas wykopalisk w świątyniach lub budynkach mieszkalnych w różnych miejscach Rusi-Ukrainy. Jednocześnie możemy przyjąć, że takie naczynia występowały w skandynawskiej praktyce rytualnej we wcześniejszym czasie, gdy pito z nich wino rytualne, a następnie były one rozbijane i zostawały umieszczone w grobie. Takie powiązanie może wyjaśniać obecność szklanych pucharów w grobach na terytorium dziedzińca sofijskiego, których części nie są zdeponowanymi w całości naczyniami, odkrywanymi w postaci ułamków zalegających tuż obok siebie, lecz stłuczką rozmieszczoną swobodnie w obrębie jam grobowych.

Keywords

EN

Sophia of Kyiv; restoration; archaeological glass; glass funnel beakers; burials

PL

Sobór Mądrości Bożej; Sobór Sofijski; renowacja; szkło w archeologii; szklane puchary lejkowate; pochówki

• Publisher: Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
• Journal: Studia Lednickie
• Year: 2018
• Volume: 17
• Pages: 141-160

Dates

published

2018

Contributors

author

Korniienko Viacheslav

• St. Sophia of Kyiv National Conservation Area

author

Strykhar Maksym

• St. Sophia of Kyiv National Conservation Area

References

• Arwidsson G. 1984. Birka II:1, Systematische Analysen der Gräberfunde, Stockholm, online: http://www.fj oelskylda.de/realia/glas.html [access: May 2018].
• Bobrovsky Т.А., Kozyuba В.K., Tymoshenko М.Е. 2015. Naukovy zvit pro rezultaty arkheologichnykh doslidzhen u sadybi Sophieyvskoho soboru v Kiyevi 2014 r. [Naukovy arkhiv Natsionalnoho zapovidnyka “Sophiya Kyivska”].
• Harden D.B. 1978. Anglo-Saxon and later medieval glass in Britain: some recent developments, „Medieval Archaeology”, vol. 22, р. 1–24.
• Hunter J.R. 1977. Scandinavian glass vessels of the first Millennium AD: a typological and physical examination, doctoral theses, Durham University, online: http://etheses.dur.ac.uk/10471/ [access: May 2018].
• Karger M.K. 1961. Drevny Kiyev. Ocherki po istorii materialnoy kultury drevnerusskogo goroda, t. 2: Pamyatniki kiyevskogo zodchestva Х–ХІІІ vv., Moskva–Leningrad.
• Kiprian, Mitropolit. 1880. Otvety mitropolite Kipriana igumenu Afanasiyu, Russkaya istoricheskaya biblioteka, t. 6, Sankt-Peterburg.
• Krueger I., Wedepohl K.H. 2003. Composition and shapes of glass of the early medieval period (8th to 10th century AD) in Central Europe [in:] Echanges of commerce du verre dans le monde antique (Actes du colloque international de l’AFAV, Aix-en Provence et Marseille, 7–9 juin 2001), éd. D. Foy, M.D. Nenna, Montagnac, р. 93–100, online: http://artefacts.mom.fr/Publis/Krueger_Wedepohl_2003.pdf [access: May 2018].
• Mileiev D. 1910. Archeologicheskiye issledovaniya v Kiyevskoi gubernii (svod gazetnykh izvesty), Izvestiya imperatorskoy archeologicheskoy komissii, Pribavleniyek vypusku 34-mu (khronika i bibliographiya, vypusk 17), Sankt-Peterburg, p. 171–174.
• Panova T.D. 1987. Srednevekovy pogrebalny obryad po materialam nekropolya Arkhangelskogo sobora Moskovskogo Kremlya, „Sovetskaya arkheologiya”, No 4, p. 110–122.
• Poche A. 2001. Die Glasfunde des frühmittelalterlichen Handelsplatzes von Groß Strömkendorf bei Wismar Dissertation zur Erlangung des Doktorgrades der Philosophischen Fakultät der Christian-Albrechts-Universität zu Kiel, Kiel, online: https://d-nb.info/969953267/34 [access: May 2018].
• Schapova Y.L. 1972. Steklo Kiyevskoy Rusi, Moskva.
• Simpson Z. 2005. Vikingi. Byt, religiya, kultura, Moskva, online: http://historylib.org/historybooks/ZHaklin--Simpson_Vikingi--Byt--religiya--kultura/10 [access: May 2018].
• Stolyarova E.H. 1997. Proiskhozhdeniye i khronologiya steklyannyh izdely Moskvy ХII–XIV vv., „Rossiyskaya arkheologiya”, No 4, p. 92–106.
• Strykhar M. 2016. Restavratsiya ta doslidzhennya sklyanoi posudyny ХІ–ХІІ st. z rozkopok na podvirye Sophii Kyivskoi u 2014 rotsi, „Vidrodzhennya pamyatok”, Chasopys naukovo-restavratsiynoyi maysterni Natsionalnoho zapovidnyka “Sophiya Kyivska”, Chyslo 1, p. 149–154.
• Veniamin, archiep. 1992. Novaya Skryzhal ili obyasneniye o tserkvi, o Liturgii i o vsekh sluzhbakh i utvaryakh tserkovnykh (reprintnoye izdaniye, Sankt-Peterburg 1853), t. 2, Moskva.
• Zhurukhina O. 2017. Davnyoruski sklyani lampy z arkheologichnykh rozkopok Kiyeva, „Opus mixtum”, № 5, p. 173–177.

Identifiers

ISSN

0860-7893