WPŁYW ŚRODOWISK UKRAIŃSKICH NA USUWANIE TRUDNOŚCI I OGRANICZEŃ W TWORZENIU SZKOLNICTWA UKRAIŃSKIEGO W LATACH 1952–1965

• Authors: Burzyńska-Wentland Lidia

Title variants

EN

THE INFLUENCE OF UKRAINIAN COMMUNITIES ON REMOVING THE DIFFICULTIES AND LIMITATIONS REGARDING THE CREATION OF UKRAINIAN EDUCATION IN THE YEARS 1952–1965

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Szkolnictwo ukraińskie będące pokłosiem polityki narodowościowej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej powstawało z wielkim trudem od 1952 roku powodując u Ukraińców poczucie lekceważenia ich potrzeb ze strony centralnych i terenowych władz oświatowych. Powodem napotykanych trudności w tworzeniu szkół, oddziałów oraz szkolnych i międzyszkolnych zespołów nauczania języka ukraińskiego był brak współpracy ze środowiskami ukraińskimi rozproszonymi na tzw. Ziemiach Odzyskanych w wyniku akcji „Wisła”, niechęć władz oświatowych oraz brak kadry pedagogicznej. Sytuacja ta zmieniła się diametralnie wraz z wyrażeniem przez władze państwowe w 1956 roku zgody na funkcjonowanie towarzystw społeczno-kulturalnych mniejszości, w tym Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego, które w krótkim czasie zbudowało swą strukturę organizacyjną z oddziałami i kołami terenowymi. Towarzystwo odegrało kluczową rolę w tworzeniu, usuwaniu trudności, poszukiwaniu nauczycieli do szkolnictwa ukraińskiego i stało się ważnym partnerem dla ministerstwa edukacji, z którego zdaniem i opiniami bardzo się liczyło.

EN

Being the aftermath of the national policy of the Polish United Workers Party, the Ukrainian education system was being created with great difficulty since 1952, awaking the feeling that the central and local authorities were neglecting the needs of Ukrainian people. These issues with creating schools, departments and school and interschool teams teaching the Ukrainian language were caused by the lack of cooperation with Ukrainian communities spread over so called Regained Lands, lack of teachers and the reluctance of authorities. This situation changed dramatically in 1956, when the government allowed the existence of socio-cultural associations of minorities. Due to this the Ukrainian SocioCultural Association was created, and in short time it introduced an organisational structure with local departments. The Association played a major role in creating the Ukrainian education, removing difficulties in its work, searching for teachers of the Ukrainian language. It also became an important partner for the Ministry of Education, which opinions were very important for the Association.

Keywords

PL

szkolnictwo ukraińskie; trudności i ograniczenia; PRL; Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne

EN

Ukrainian Education; difficulties and limitations; PRL; Ukrainian Socio-Cultural Association

• Publisher: Akademia Marynarki Wojennej (Polish Naval Academy), Gdynia, Poland
• Journal: Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW
• Year: 2020
• Issue: 4
• Pages: 41-56

Contributors

author

Burzyńska-Wentland Lidia

• Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni

References

• Archiwalia. Zespół akt Ministerstwa Oświaty. Archiwum Akt Nowych: a) sygn. 467; b) sygn. 1746; c) sygn. 1751; d) sygn. 1752; e) sygn. 1757; f) sygn. 1758; g) sygn. 1759.
• Chodubski, A. (2003). Mniejszości narodowe w pomorskiej przestrzeni regionalnej. W: Historia i literatura mniejszości narodowych i grup etnicznych na Pomorzu. Lębork.
• Drozd, R., Hałagida, I. (1999). Ukraińcy w Polsce 1944-1989. Walka o tożsamość (dokumenty i materiały). Warszawa.
• Drozd, R. (1997), Droga na Zachód. Osadnictwo ludności ukraińskiej na ziemiach zachodnich i północnych Polski w ramach akcji „Wisła”. Warszawa.
• Dz. Urz. Min. Ośw. Nr 8, poz. 69 z 1955 r.
• Dz. Urz. Min. Ośw. z 1956 r., Nr 15, §148.
• Hałagida, I. (1997). Społeczna, kulturalna i oświatowa działalność Ukraińców w województwie gdańskim po 1945 roku. W: I. Hałagida (red.). W starej i nowej ojczyźnie. Mniejszości narodowe w Gdańsku po II wojnie światowej. Gdańsk.
• Mironowicz, E. (2000). Polityka narodowości owa PRL. Białystok.
• Sakson, A. (1998). Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach 1945–1997. Poznań.

Identifiers

DOI

10.34813/29coll2020