Zakres autonomii Kościoła katolickiego przy obsadzaniu urzędów kościelnych w III Rzeczypospolitej Polskiej

• Authors: Stępień Jakub

Title variants

EN

The scope of autonomy of the Catholic Church while filling the ecclesiastical offices in the Third Polish Republic

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The autonomy of the Catholic Church while filling ecclesiastical offices has been one of the most important guarantees of independence from secular authority since the beginning of the Christian community. Because of the role of the Church in society, the restriction of this freedom has been the subject of constant interest of secular authorities. By influencing an ecclesiastical office secular authority gained a potential instrument for its political strengthening and actual influence on a given community. As far as possible the Church has attempted to avoid the influence of secular authorities, which had various results, depending on historical and social circumstances. The article focuses on discussing the contemporary solution adopted in the constitutional order of the Third Republic of Poland. The analysis of the relevant provisions is preceded by a description of the specific foundations of the current situation of the Church in Poland and the presentation of the issue of the ecclesiastical office according to the canon law. The last part of the considerations is supplemented with elements of legal solution from the Second Republic of Poland in order to present the evolution of views on this element of mutual relations of both the Church and the state.

Keywords

PL

autonomia; urząd kościelny; władza świecka; konkordat

EN

autonomy; ecclesiastical office; secular authority; concordat

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi/Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie
• Journal: Łódzkie Studia Teologiczne
• Year: 2019
• Volume: 28
• Issue: 3
• Pages: 195-210

Contributors

author

Stępień Jakub

• Katedra Prawa Konstytucyjnego, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego

References

• Anusz A.; Anusz A., Samotnie wśród wiernych. Kościół wobec przemian politycznych w Polsce (1944 – 1994), Warszawa: Wydawnictwo Alfa 1994.
• Banaszak M., Historia Kościoła Katolickiego, t. 2: Średniowiecze, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej 1989.
• Banaszkiewicz A., Konkordat podpisany ze Stolicą Apostolską w 1993 r. jako źródło prawa w Rzeczypospolitej Polskiej, Studia Prawa Publicznego 2015, nr 4 (12), 123–153.
• Bogacki P., Stolica Apostolska jako podmiot prawa międzynarodowego, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 2009.
• Borecki P., Geneza modelu stosunków państwo – Kościół w Konstytucji RP, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2008.
• Bursche E., Historia konkordatów, Kraków: Wydawnictwo UNIVERSITAS 1996.
• Chełstowska A., Druciarek M., Kucharczyk J., Relacje Państwo – Kościół w III RP, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych 2013.
• Deklaracja o Wolności Religijnej Dignitas humanae, tekst polski w: Sobór Watykański II. Konstytucje dekrety deklaracje, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 2012.
• Dekret o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele Christus Dominus, tekst polski, w: Sobór Watykański II. Konstytucje dekrety deklaracje, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 2012.
• Dyduch J., Góralski W., Górecki E., Krukowski J., Sitarz M., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. II/1, Księga II: Lud Boży, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 2005.
• Gerosa L., Prawo Kościoła, t. 12, tłum. z wł. I. Pękalski, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 1999.
• Górowska B., Bilateralność konkordatu. Casus umowy polskiej z 1993r., w: Bilateralizm w stosunkach państwowo-kościelnych, red. M. Bielecki, Lublin: Wydawnictwo KUL 2011, 119–144.
• Kłoczkowski J., Dzieje chrześcijaństwa polskiego, t. 2, Paryż: Wydawnictwo Nasza Rodzina 1991.
• Kodeks Prawa Kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 1984.
• Konkordat pomiędzy Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską podpisany w Rzymie dnia 10 lutego 1925r., Dz. U. 1925 nr 72, poz. 501.
• Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską podpisany w Warszawie dnia 28 lipca 1993r., Dz. U. 1998 nr 51, poz. 304.
• Kowalczyk J., Konkordat między Stolicą Apostolską 1993/1998. Układ między dwoma podmiotami prawa międzynarodowego na tle kształtowania się relacji pomiędzy Kościołem katolickim i Państwem Polskim w okresie I i II Rzeczpospolitej, w warunkach totalitaryzmu i w III Rzeczpospolitej, Płock: Płocki Instytut Wydawniczy 2013.
• Krukowski J., Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską podpisany 28 lipca 1993r. – zagadnienia prawnoustrojowe w: Nowy Konkordat a prawo polskie red. J. Krukowski, Warszawa: Wydawnictwo Civitas Christiana 1994, 17–62.
• Krukowski J., Konkordat polski. Znaczenie i realizacja, Lublin: Wydawnictwo Verba 1999.
• Krukowski J., Kościelne Prawo Publiczne. Prawo konkordatowe, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2013.
• Krukowski J., Kościół i państwo. Podstawy relacji prawnych, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 2000.
• Kumor B., Historia Kościoła, t. 1: Starożytność chrześcijańska, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 2001.
• Miziński A.G., Relacje między państwem a Kościołem na Soborze Watykańskim II w: Katolickie zasady relacji Państwo – Kościół a prawo polskie, red. J. Krukowski, M. Sitarz, H. Stawniak, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2015, 43–73.
• Olszewski D., Z zagadnień religioznawstwa, Łódź: Diecezjalne Wydawnictwo Łódzkie 1988.
• Olszówka M., Ustawy Wyznaniowe. Art. 25 ust. 5 Konstytucji RP – Próba interpretacji, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2010.
• Pawluk T., Prawo Kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, t. I: Zagadnienia wstępne i normy ogólne, Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne 1985.
• Pietrzak M., Prawo wyznaniowe, Wydawnictwo, Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis 2010.
• Sawicki J., Historia stosunku Kościoła do państwa, Warszawa: Wydawnictwo IV Akademickiej Spółdzielni Wydawniczej 1947.
• Stanisz P., Konstytucyjne zasady określające relacje państwa z kościołami i innymi związkami wyznaniowymi: autonomia i niezależność oraz współdziałanie w: Katolickie zasady relacji Państwo – Kościół a prawo polskie, red. J. Krukowski, M. Sitarz, H. Stawniak, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2015, 159 – 204.
• Szołtysik P., Wzajemne relacje między Kościołem a państwem w nauczaniu społecznym Kościoła, Katowice: Księgarnia św. Jacka, Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego 2004.
• Sztafrowski E., Podręcznik Prawa Kanonicznego, t. 1, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej 1985.
• Trzeciak B., Klauzule odsyłające w konkordatach z Hiszpanią i Polską, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2007.
• Tunia A., Recepcja Prawa wewnętrznego związków wyznaniowych w prawie polskim , Lublin: Wydawnictwo KUL 2015.
• Walkusz J., Kościół w kręgu historii i polityki. Rys historiograficzny, Lublin: Wydawnictwo KUL 2017.
• Zieliński Z., Historia Kościoła. Odbicie rzeczywistości Bożej w świecie, Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej 2005.

Identifiers

ISSN

1231-1634