Godność rodziny u Jana Pawła II na kanwie interpretacji Pieśni nad Pieśniami

• Authors: Natalia Maria Ruman

Title variants

EN

The Dignity of the Family in the Thoughts of John Paul II and the Interpretation “The Song of Songs”

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

1. Współczesne, młode pokolenie staje się przedmiotem przeobrażeń społecznych i kulturowych. Staje ono przed koniecznością wyboru określonych wartości i ukształtowania własnej tożsamości Młody człowiek musi zmierzyć się z ideową pustką i kryzysem kulturowym naszych czasów, trudnością z ustaleniem sensu zachodzących zjawisk i własnej egzystencji. Wychowanie podporządkowano ideologii neutralności światopoglądowej, która sprowadza się do propagowania sceptycyzmu i relatywizmu poznawczego i moralnego. Zrezygnowano natomiast ze świadomego określania celów wychowania i poczucia odpowiedzialności za jego wyniki. Wspólnym mianownikiem niekorzystnych przemian społecznych jest „kryzys prawdy”, objawiający się on jako kryzys takich m.in. pojęć jak: miłość, wolność, bezinteresowny dar, osoba. Skutkuje to odrzuceniem rygorów logiki, a nawet zdrowego rozsądku w formułowaniu teorii, sądów i opinii również w sferze życia małżeńsko-rodzinnego, deprecjonując tradycyjne formy małżeństwa, rodziny i zacierając właściwy sens tych pojęć i eliminując ze świadomości społecznej nadprzyrodzony wymiar tych odwiecznych wspólnot – jako miejsca świętego, Kościoła domowego. 2. Młodzież potrzebuje wzoru życia. Nauczanie papieskie pomoże młodym ludziom wyjaśnić istotę pojęcia „miłość”, ukazać drogę rozwoju miłości i jej odmian. Papież Jan Paweł II analizował zagadnienie miłości na przykładzie Pieśni nad pieśniami. Jego katechezy, oparte na Biblii i liturgii, ukazały głębię oraz piękno relacji mężczyzny i kobiety, męża i żony. Należy na nowo odkrywać i powracać do najważniejszych myśli Jana Pawła II, który nauczał, przypominał o godności i świętości małżeństwa oraz rodziny. Przekazywać wartości, normy i wzory zachowań społecznych, moralnych i religijnych, nauczając o miłości, o odpowiedzialnym rodzicielstwie, o świętości życia i o godności człowieka. Aby młodzi ludzie mieli świadomość nadprzyrodzonego wymiaru swego życia, że to, co robią, ma swój głębszy sens i skutek duchowy. 3. Przykładowy wybór zasadniczych twierdzeń teologicznych na temat miłości, godności człowieka, małżeństwa i rodziny może zaowocować zrozumieniem i właściwym przeżyciem rzeczywistości miłości, sakramentu małżeństwa oraz procesu tworzenia chrześcijańskiej rodziny. Sięganie do Biblii, do nauki Kościoła, zwłaszcza nauczania Jana Pawła II, właściwie ukierunkuje i uwrażliwi młodych ludzi na dawanie świadectwa życia chrześcijańskiego. 4. Nauka Jana Pawła II o godności człowieka, małżeństwa i rodziny, powinna uzdalniać człowieka do takiego życia, by ćwicząc się w wierze, nadziei i miłości, umieścił on Boga w centrum swego życia.

EN

1. The contemporary younger generation becomes a subject of social and cultural transformations. It comes across the necessity of choosing particular values and shaping their own identity. A young man must meet with ideological emptiness and cultural crisis of these days, with the difficulty of establishing a sense of the current phenomena and one’s own existence. A persons’ upbringing has been subordinated to the ideology promoting the neutrality of views, which means bringing forward cognitive and moral scepticism and relativism. At the same time, conscious defining goals of education and the sense of responsibility for its results has been given up. The common denominator of these adverse social changes is the/a "crisis of truth", which is manifested as a/the crisis of the categories like, e.g.: love, freedom, free gift, a person. It results in rejecting the requirements of logic and even of common sense in formulating any theory or judgements and opinions also with regard to the marital-family life, in depreciating traditional form of marriage and family, blurring the proper meaning of these categories and eliminating from the social awareness the supernatural dimension of the everlasting communities - as the holy place, the home Church. 2. Young people need the/a pattern of life. The Pope's teaching will help the young people to understand the meaning of the concept of "love", to show the path of maturing of love and its variations. Pope John Paul II examined the question of love on the example of the Song of Songs. His monumental catechesis, based on the Bible and liturgy, reveal the depth and beauty of the relationship between man and woman, husband and wife. It is necessary to return to and rediscover the main thought of John Paul II, who kept teaching and reminding of the dignity and holiness of marriage and family. How to transmit values, norms and patterns of social, moral and religious, teaching about love, responsible parenthood, holiness of life and human dignity. So young people were aware of supernatural dimension of their life and that what they do has a deeper meaning and spiritual effect. 3. A sample selection of basic theological statements about love, human dignity, marriage and family may lead to understanding and proper experience of the reality of love, marriage and the process of building the Christian family. Drawing from the Bible, the Church's teaching, especially the teaching of John Paul II, may properly direct and sensitize young people to bear witness to the Christian life. 4. John Paul II's teaching on human dignity, marriage and the family, should enable a person to live in such a way that by excercising faith, hope and love one will place God at the center of one’s life.

Keywords

PL

Jan Paweł II; pojęcie miłości; Pieśń nad pieśniami; godność człowieka; communio personarum – duchowa przestrzeń przymierza małżeńskiego; świętość rodziny; wartość życia; wychowanie; katechizacja

EN

Pope John Paul II; the concept of love; The Song of Songs; human dignity; communio personarum - spiritual space of marital covenant; the holiness of family; the value of life; education; catechesis

• Publisher: Fundacja Naukowa Katolików “Eschaton”
• Journal: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
• Year: 2013
• Issue: 3(3)
• Pages: 103-124

Dates

published

2013-07-01-2013-09-30

Contributors

author

Natalia Maria Ruman

• Cieszyn

References

• Bibliografia / Bibliography (Literature):
• Adamczyk D., Wychowanie do budowania kultury chrześcijańskiej, „Communio”, red.K.Dynarski, r.25: 2005, nr 4, s. 127-138.
• Bagrowicz J., Rola rodziny w religijno-moralnej edukacji młodzieży, „Ateneum kapłańskie. Athenaem priest”, r.101: 2007, z. 4 (584), t. 148, s. 222-238.
• Chrostowski W., Rzeczywistość i symbolika kobiety w Biblii, „Pastores”, red. J.Augustyn, r. 5: 2002, nr 1 (14), s. 9-20.
• Chyrowicz B., Zamiar i skutki: filozoficzna analiza zasady podwójnego skutku, Wyd. TN KUL, Lublin 1997, ss. 259.
• Cormier P., Problem osoby, tłum. M.Majzner, „Kolekcja Communio”, red. K.Dynarski, r. 20: 2000, nr 13, s. 341-353.
• Dybowska E., Oblicze współczesnej rodziny polskiej, „Problemy Rodziny. Family Problems”, oprac. A.Radwańska, r.43: 2003, nr 3, s. 35-42.
• Dziekoński S., Formacja chrześcijańska w rodzinie w nauczaniu Kościoła, Wyd. Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2006, ss. 619.
• Elliott M.T., Pieśń nad Pieśniami, [w:] Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego. Komentarz katolicki i ekumeniczny na XXI wiek, W.F.Farmer (red.), wydanie polskie W.Chrostowski (red.), Werbinum, Warszawa 2001, s. 789-781. (ss. 1875).
• Episkopat Belgii, Małżeństwo dziś, tłum. A.Frej, „Pastores”, red. J.Augustyn, r. 3: 2000, nr 4 (9), s. 127-129.
• Filek O., Dojrzewanie oblubieńczej miłości Bożej na przykładzie sł. B. S. Emilii Podoskiej, norbertanki (1845-1889), „Analecta Cracoviensia” red. J.M.Dyduch, L.Kamykowski, r. 30-31: 1998-1999, s. 145-159.
• Gadacz T., Wychowanie jako spotkanie osób, „Znak”, red. J. Radkowski, r. 43: 1991, nr 1 (406), s. 57-66.
• Galarowicz J., Człowiek jest osobą. Podstawy antropologii filozoficznej Karola Wojtyły, Wyd. Antyk, Kęty 2000, ss. 311.
• Grabowski M., Lekcja o zakochaniu – Jan Paweł II komentuje Pieśń nad pieśniami, „Paedagogia Christiana”, red. J.Bagrowicz, r. 4: 2000, nr 1 (5), s. 23-34.
• Guardini R., Bóg daleki, Bóg bliski, tłum. J.Koźbiał, „W drodze”, Poznań 1991, ss.307.
• Hildebrand D., Serce. Rozważania o uczuciowości ludzkiej i uczuciowości Boga – Człowieka, tłum. J.Koźbiał, „W drodze”, Poznań 1985, ss.198.
• Jan Paweł II, List do Rodzin Gratissimam Sane Ojca Świętego Jana Pawła II. Z okazji Roku Rodziny 1994 (nr 14). http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/gratissimam.html [dostęp 20.12.2012]
• Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiasta stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeństwa, Citta del Vaticano 1986, ss. 406.
• Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Sakrament, [w:] O Jana Pawła II teologii ciała, T.Styczeń SDS (red.), Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1998, ss. 75.
• Jan Paweł II, Przemówienie do młodzieży akademickiej zgromadzonej przed kościołem św.Anny (Warszawa 3.06.1979), [w:] Jan Paweł II. Pielgrzymki do ojczyzny 1979, 1983, 1991, 1995, 1997. Przemówienia, homilie, Wyd. Znak, Kraków 1997, ss.1256.
• Jan Paweł II, „Tryptyk rzymski”. Medytacje nad Księgą Rodzaju, Wyd. św.Stanisława BM, Kraków 2003, ss. 40.
• Kaczmarek W., Przeniknąć człowieka. Osoba i Słowo w dramaturgii K. Wojtyły, „Zeszyty Naukowe KUL”, red. H.Witczyk, r. 47: 2004, nr 3, s. 30-41.
• Karwacki R., Communio eklezjalna jako misterium osobowej jedności z Trójcą Świętą, „Collectanea Theologica”, red. W.Chrostowski, r. 73: 2003, nr 4, s. 53-74.
• Kawula S., Brągiel J., Pedagogika rodziny: obszary i panorama problematyki, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 1998, ss. 470.
• Knotz K., Akt małżeński. Szansa spotkania z Bogiem i współmałżonkiem, Wyd. „M”, Kraków 2001, ss. 350.
• Kownacka S. J., Wychowanie patriotyczne w nauczaniu Jana Pawła II podczas pielgrzymek do Ojczyzny, „Studia Theologica Varsoviensia”, red. S.Mędala, r.35: 1997, nr 1, s. 217-244.
• Krajewski K., Antropologia i etyka życia, „Ethos”, red. T.Styczeń, r. 16: 2003, nr 1-2 (61-62), s. 29-39.
• Krąpiec M.A., Sens kultury chrześcijańskiej, Fundacja Servire Veritati, Instytut Edukacji Narodowej, Lublin 2004, ss. 89.
• Kudasiewicz J., Pieśń nad pieśniami w Jana Pawła II teologii ciała, „Ethos”, red. T.Styczeń, r. 20: 2007, nr 3-4 (79-80), s. 165-179.
• Kunowski S., System chrześcijański wychowania, [w:] Pedagogika katolicka. Zagadnienia wybrane, A.Rynio (red.), Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej KUL, Stalowa Wola, 1999, s. 45-57.
• Luter A., Papież na ekranie, „Akcent”, red. M.Adamczyk-Grabowska, r. 29: 2008, nr 3(113), s. 187-193.
• Mariański J., Między sekularyzacją i ewangelizacją. Wartości prorodzinne w świadomości młodzieży szkół średnich, KUL, Lublin 2003, ss. 555.
• Mazanka P., Źródła sekularyzacji i sekularyzmu w kulturze europejskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2003, ss. 383.
• Merdas A., Piękno kształtem jest miłości, „Ethos”, red. T.Styczeń, r.16: 2003, nr 3-4 (63-64).
• Micherdziński M., O możliwości trynitarnej interpretacji formuły ustanowienia przymierza małżeńskiego Rdz 2,24, „Ruch Biblijny i Liturgiczny. Biblical and Liturgical Movement”, red. J.Chmiel, r. 54: 2001, nr 3, s. 213-222.
• Misiurek J., Świętość życia małżeńskiego, „Ateneum Kapłańskie. Athenaeum Priest”, red. W.Karasiński, r. 149: 2007, z. 2 (588), s. 266-277.
• Mizińska J., Postęp i okrucieństwo, [w:] Humanizm ekologiczny, S. Kycia (red.), Politechnika Lubelska, Lublin 1993, t. 2, s. 153-167.
• Nadolski B., Lectio divina, „Ruch Biblijny i Liturgiczny. Biblical and Liturgical Movement”, red. J. Chmiel, r. 54: 2001, nr 1, s. 47-50.
• Ormanty S., Fenomen biblijnego spojrzenia na człowieka, „Collectanea Theologica”, red. W. Chrostowski, r. 73: 2003, nr 3, s. 41-50.
• Pawłowski Z, Biblijna agape. Język miłości i jego funkcja w kształtowaniu społecznego wymiaru doświadczenia Boga, „Ethos”, red. A.M.Wierzbicki, r. 11: 1998, nr 3 (43), s.45-57.
• Perszon J., Rodzina – zagrożona nadzieja. Refleksje w oparciu o nauczanie Jana Pawła II, „Ateneum Kapłańskie. Athenaeum Priest”, red. W.Karasiński, r.148: 2006, z.2 (582), t.146, s. 6-20.
• Piątek J., Kulturotwórcze elementy antropologii, [w:] Kultura a nasze istnienie, J.Łukomski (red.), Wydawnictwo Jedność, Kielce 1999, s. 55-67.
• H. Piluś, Tomizm Karola Wojtyły. Człowiek i wartości moralne (I), „Humanitas”, red. J.Bańka, B.Burlikowski, r. 1989, t. XIII, s.189-214.
• Racław-Markowska M., Od jednorodności ku różnorodności: modernizacja rodzin w Polsce, „Problemy Rodziny. Family Issues”, opr. A.Radwańska, r. 40: 2000, nr 2-3 (230-231), s. 22-29.
• Ravasi G., Pieśń nad pieśniami... jak pieczęć na twoim sercu, przeł. K.Stopa, wyd. Salwator, Kraków 2005, ss. 207.
• Rodziński A., Kultura i chrystianizm, „Roczniki Filozoficzne. Annals of Philosophy”, red. B.Dembowski, r. 17: 1969, nr 4, s. 107-118.
• Roman A.R., Prorocka rola rodziny, tłum. G.Ostrowski, „Communio”, red. K.Dynarski, r. 23: 2003, nr 4 (136), s. 106-114.
• Rynio A., Katolicka myśl pedagogiczna. Próba syntezy, [w:] Pedagogika katolicka. Zagadnienia wybrane, A.Rynio (red.), Wyd. Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej KUL, Stalowa Wola, 1999, s. 411-417.
• Scheler M., Materialne apriori w etyce, tłum. A.Węgrzecki, „Znak”, red. H.Malewska, r. 19: 1967, nr 12(162), s. 1512-1543.
• Schmidt G., Ludzka droga ku prawdzie i miłości, „Collectanea Theologica”, red. W.Chrostowski, r. 51: 1981, nr 4, s. 199-210.
• Scola A., Czy koniec podmiotu? Czy człowiek ponownie w centrum?, tłum. P.Mikulska, „Ethos”, red. T.Styczeń, r. 19: 2006, nr 4 (76), s. 61-77.
• Slany K., Małżeństwo i rodzina w zglobalizowanym świecie, „Problemy Rodziny. Family Problems”, opr. A.Radwańska, r. 41: 2001, nr 4/5/6 (238/239/240), s. 3-10.
• Sobczyk A.J., Tajemnica Nazaretu w nauczaniu Jana Pawła II, „Ateneum Kapłańskie. Athenaeum Priest”, red. W.Karasiński, r.: 2007, z.1 (587), T. 148, s. 55-66.
• Sroczyński W., Duszpasterskie aspekty młodości, „Studia Paradyskie”, red. E.Dajczak, r.: 1993, nr 3, s. 99-106.
• Strus A., Warzecha J., Wprowadzenie w myśl i wezwanie ksiąg biblijnych. Pieśń Izraela. Pieśń nad pieśniami, Psalmy, Lamentacje, ATK, Warszawa 1983, ss.187.
• Suwiński S., Wychowanie dziecka do życia Eucharystią, „Ateneum Kapłańskie. Athenaeum Priest”, red. W.Karasiński, r. 100: 2006, z. 3 (583), T. 147, s. 61-72.
• Szkodoń J., Obrona życia nienarodzonych w świetle encykliki „Evangelium vitae”, „Analecta Cracoviensia”, red. J.M.Dyduch, L.Kamykowski, r.30-31: 1998-1999, s. 291-305.
• Szyran J., Ku miłości dojrzałej, „Collectanea Theologica”, red. W.Chrostowski, r. 73: 2003, z. 3, s. 146-156.
• Świerszcz K., Destrukcyjność laickiego wychowania w świetle współczesnych ideologii, „Communio”, red. K.Dynarski, r. 27: 2007, nr 3 (159), s. 3-16.
• Weigel G., Świadek nadziei. Biografia Jana Pawła II, tłum. D.Chylińska, Wyd. Znak, Kraków 2000, ss. 1192.
• Wilk J., Rodzina jako podstawowe środowisko wychowawcze w świetle doktryny Kościoła katolickiego, [w:] Wychowanie w rodzinie od starożytności po wiek XX: materiały z konferencji naukowej Katedry Historii Wychowania, czerwiec 1993 r., J.Jundziłł (red.), Wydawnictwo Uczelniane WSP, Bydgoszcz 1994, s. 137-141.
• Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, TN KUL, Lublin, 1960, ss. 255.
• Valverde C., Antropologia filozoficzna, tłum. G.Ostrowski, Pallotinum, Poznań 1998, ss. 367.
• Zdaniewicz W., Dziecko w nauczaniu Jana Pawła II, [w:] Dziecko, sukcesy i porażki, W.Piwowarski (red.), IBE, Warszawa-Poznań 1984, s. 181-193.
• Zmorzanka A.Z., Poezja przez życie pisana (o twórczości Karola Wojtyły – Jana Pawła II), „Akcent”, red. M.Adamczyk-Grabowska, r. 29: 2008, nr 3 (113), s. 68-70.

Identifiers

ISSN

2299-9922