PL
Przedmiotem opracowania są pozytywne aspekty funkcjonowania matek dzieci z niepełnosprawnością, nawiązujące do współczesnych tendencji badawczych wskazujących na wielorakość rodzicielskich doświadczeń przystosowawczych. W artykule zaprezentowano wyniki badań własnych, których celem było ustalenie powiązań między resilience i pozytywnymi zmianami składającymi się na potraumatyczny wzrost u matek wychowujących dzieci z niepełnosprawnością. W analizie relacji między tymi zmiennymi uwzględniono mediującą rolę przekonań na temat świata, własnej skuteczności i przyszłości oraz kompetencji temporalnych. W badaniach wzięło udział 97 matek dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, ruchową oraz zaburzeniami autystycznymi. Wykorzystano narzędzia: Inwentarz Potraumatycznego Rozwoju, Skalę Pomiaru Prężności, Kwestionariusz Nadziei Podstawowej, Skalę Uogólnionej Własnej Skuteczności, Test Orientacji Życiowej oraz Kwestionariusz Kompetencji Temporalnych. Stwierdzono pozytywny związek między resilience a wzrostem potraumatycznym. Ustalono ponadto istotny statystycznie efekt mediacyjny w przypadku przekonań na temat własnej skuteczności oraz nadziei podstawowej, a także wybranych aspektów składających się na kompetencje temporalne. Nie potwierdzono mediującej roli zmiennej optymizmu dyspozycyjnego.
EN
The study explores the positive aspects of the functioning of mothers of children with disabilities, referring to the contemporary research trends indicating the manifold parental adaptation experiences. The article presents the results of author’s own research. The aim of the study was to establish the correlations between resilience and positive changes that make up post-traumatic growth in mothers bringing up children with disabilities. The correlation analysis of these variables takes into account the mediating role of beliefs about the world, self-efficacy, the future, and temporal competences. 97 mothers of children with intellectual disabilities, motor disabilities, and autistic disorders took part in the research. The following instruments were used in the study: The Posttraumatic Development Inventory, Resilience Measurement Scale, Basic Hope Questionnaire, Generalized Self-efficacy Scale, Life Orientation Test, and Temporal Competence Questionnaire. A positive correlation was found between resilience and posttraumatic growth. Moreover, a statistically significant mediating effect has been found for beliefs about self-efficacy, basic hope, and selected aspects of temporal competences. The mediating role of the variable dispositional optimism has not been confirmed.