Mistycyzm miłości w De virginitate św. Grzegorza z Nyssy

• Authors: Agnieszka Wyrąbkiewicz

Title variants

EN

The Mysticism of Love in De Virginitate of st. Gregory of Nyssa

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Pierwotny Kościół wschodni zachowywał dużą ostrożność w stosowaniu greckich klasycznych terminów określających miłość. W artykule prezentowana jest przełamująca tę tendencję koncepcja ekstatycznego, żarliwego erosa w pierwszym spisanym traktacie św. Grzegorza z Nyssy – De virginitate. Autorka pragnie przybliżyć różnorodność typów miłości oraz jej podstawową rolę w życiu dziewiczym. Widząc w upodobnieniu do Boga cel wszelkich wysiłków człowieka, Nysseńczyk akcentuje wzrastającą wraz z miłością cnotę czystości, dzięki której dusza-oblubienica odzwierciedla w sobie relacje wewnątrztrynitarne. Dzięki miłości człowiek wznosi swą naturę, przybierając triadę właściwą naturze Boskiej: świętość, nieskazitelność i czystość, stając się całkowicie i niepodzielnie otwartym na doświadczenie duchowych zaślubin z Bogiem.

EN

Primeval East Church was very careful in the use of classical greek's terms specyfying love. The article presents conception breaking above tendency − the idea of ecstatic, ardent eros in St. Gregory's of Nyssa first written tractate − De virginitate, and is intended to submit variety of types of love and role of love in virginal life. The bishop of Nyssa, seeing main purpose of all human efforts in assimilation to God, emphasizes the virtue of chastity, which increases with love. Owing to this virtue, soul-bride reflects in itself intertrinitarian relations. Through love man rises his nature, assuming triad assigned to nature of God: holiness, impeccability and chastity, and becoming completely and entirely open to experience of spiritual marriage with God.

Keywords

PL

miłość; eros; dziewictwo; mistycyzm; upodobnienie do Boga

EN

love; eros; virginity; mystic; assimilation to God

• Publisher: Towarzystwo Naukowe KUL & Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
• Journal: Roczniki Teologiczne
• Year: 2017
• Volume: 64
• Issue: 4: Historia Kościoła
• Pages: 23-34

Contributors

author

Agnieszka Wyrąbkiewicz

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Teologiczny, Zakład Historii Kościoła i Patrologii

References

• A patristic Greek lexicon, red. C.W.H. Lampe, Oxford 1961.
• Cantalamessa R., Czystego serca, tłum. M.A. Gołębiowska, Warszawa 2008.
• Daniélou J., La Chronologie des sermons de Grégoire de Nysse, „Recherches de Science Religeuses” 1955, nr 29, s. 346-372.
• Daniélou J., Platonisme et thélogie mystique. Essai sur la doctrine spirituelle de saint Grégoire de Nysse, Paris 1944.
• Drączkowski F., Grzegorz z Nyssy, w: Encyklopedia katolicka, t. IV, Lublin: TN KUL 1983, kol. 316-320.
• Horn G., L'amour divin. Note sur le mot eros chez Grégoire de Nysse, „Revue d'ascétique et de mystique” 1925, nr 6, s. 378-389.
• Kotkowska E., Pomyśleć świat jako całość według św. Grzegorza z Nyssy, Poznań 2003.
• Lexicon Gregorianum. Wörterbuch zu den Schriften Gregors von Nyssa, red. F. Mann, Bd. I-IX, Leiden−Boston 1999-2012.
• Maraval P., Chronology of works, w: The Brill Dictionary of Gregory of Nyssa, red. L.F. Mateo-Seco, G. Maspero, tłum. S. Cherney, Leiden−Boston 2010, s. 153-169.
• Maspero G., Love. ἀγάπη, ἔρως, w: The Brill Dictionary of Gregory of Nyssa, s. 457-463.
• Mateo-Seco L.F., De virginitate, w: The Brill Dictionary of Gregory of Nyssa, s. 774-776.
• Mateo-Seco L.F., Virginity, w: The Brill Dictionary of Gregory of Nyssa, s. 777-783.
• Naumowicz J.: Wstęp, w: Pierwsze pisma greckie o dziewictwie, Kraków 1997 s. 9-52.
• Nygren A., Agape und Eros. Gestaltwandlungen der christlichen Liebe, Berlin 1955.
• Quasten J., Patrology, t. III, The Golden Age of Greek patristic literature from the Council of Nicaea to the Council of Chalcedon, Utrecht 1960.
• Russell N., The doctrine of deification in the Greek patristic tradition, Oxford 2006.
• Szczur P., „Święć się Imię Twoje” w wykładzie św. Grzegorza z Nyssy, w: Modlitwa uwielbienia, red. J. Misiurek, J.M. Popławski, K. Burski, Lublin: Wydawnictwo KUL 2004, s. 293-304.
• Tichy R., Tajemnicza natura Grzegorza z Nyssy (Poczet mistyków chrześcijańskich), „Fronda” 1998, nr 13/14, s. 441-459.
• Wyrąbkiewicz A., Mistyczna teoria odkupienia w pismach św. Grzegorza z Nyssy, „Biblica et Patristica Thoruniensia” 2014, nr 7, s. 125-143.
• Wyrąbkiewicz A., „Z człowieka powstaje bóg”. Terminologia przebóstwienia w pismach św. Grzegorza z Nyssy, „Vox Patrum” 34(2014), z. 64, s. 563-581.

Identifiers

DOI

10.18290/rt.2017.64.4-2