Rynek finansowy a wzrost polskiej gospodarki

• Authors: Grażyna Ancyparowicz

Title variants

EN

The relationship between financial markets and the development of the Polish economy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W latach 1990-2012 polska gospodarka rozwijała się szybciej niż gospodarka światowa i zachodnioeuropejska. Jednak, zmiany, jakie się dokonały w strukturze tworzenia naszego PKB, nie dla wszystkich były korzystne. Pogłębiła się polaryzacja majątkowa ludności. Wynagrodzenia rosły znacznie wolniej od wartości dodanej i PKB. Zlikwidowano prawie 90% państwowych przedsię-biorstw, głównie w przemyśle i budownictwie. Wzrost gospodarczy stawał się coraz bardziej zależny od importowanej technologii i dóbr zaopatrzeniowych. Wiele renomowanych, dobrze prosperujących w latach dziewięćdziesiątych XX w. polskich firm upadło lub przeszło w obce ręce. Podaż pieniądza dla sektora bankowego rosła wolniej niż dochody sektora niefinansowego (gospodarstw domowych i przedsiębiorstw). Przyczyniła się do tego zarówno malejąca skłonność do oszczędzania, jak i eklektyczna generująca dług publiczny reforma emerytalna oraz wzrost zainteresowania funduszami inwestycyjnymi. W połowie 2008 r. wartość depozytów sektora niefinansowego była po raz pierwszy niższa od wartości udzielonych kredytów. W następnych latach do-datnia luka kredytowania pogłębiła się. Wypełniły ją depozyty nierezydentów i kredyty na rynku międzybankowym, udzielane utworzonym w Polsce filiom banków przez macierzyste korporacje. Struktura właścicielska polskiego rynku bankowego spowodowała, że rozmiarach akcji kredytowej w znacznej mierze decydowały zagraniczne instytucje monetarne. Spadek zasilania z zewnątrz ograniczył w 2012 r. rozmiary akcji kredytowej, co przyczyniło się do spadku popytu krajowego, a w konsekwencji spłaszczyło dynamikę polskiego PKB i uniemożliwiło zamknięcie procedury nadmiernego deficytu w planowanym terminie (2013 r.).

Keywords

PL

oszczędności; kapitał; kredyt; inwestycje

• Publisher: Wydział Zarządzania - Uniwersytet Gdański
• Journal: Zarządzanie i Finanse
• Year: 2013
• Volume: 2
• Issue: 1
• Pages: 18-33

Contributors

author

Grażyna Ancyparowicz

• Prof. Dr hab., Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa im Wojciecha Korfantego w Ka-towicach, ul. Harcerzy Września 3, 40-659, Kato-wice, tel.: [phone]

References

• 1. Ancyparowicz G. Prywatyzacja jako element planu konsolidacji finansów sektora rządo-wego [w:] Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej Nr 81, Warszawa 2010
• 2. Ancyparowicz G., Stanisławski M., Kurs walutowy i kredyt a fenomen wzrostu polskiej gospodarki w latach 2009-2011 [w:] Finanse w niestabilnym otoczeniu - dylematy i wy-zwania. Finanse publiczne, red. T. Famulska, A. Walasik, Studia Ekonomiczne, Ze-szyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach nr 108, Wyd. Uni-wersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2012
• 3. Åslund A., Jak budowano kapitalizm. Transformacja Europy Środkowej i Wschodniej, Rosji i Azji Środkowej, Książka i Wiedza, Warszawa 2010
• 4. Banki zależne od zagranicznych instytucji finansowych – wybrane aspekty stabilności sys-temów finansowych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, http://www.knf.gov.pl/opracowania/sektor_bankowy/raporty_i_opracowania/analizy_opracowania/index.html, dostęp 2 sierpnia 2012 r.
• 5. Bank Światowy; http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.PP.CD, do-stęp 10.02.2013
• 6. Bank Światowy; http://data.worldbank.org/topic/poverty?display=graph, dostęp 20.02.2013.
• 7. Banki zależne od zagranicznych instytucji finansowych – wybrane aspekty stabilności sys-temów finansowych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, http://www.knf.gov.pl/opracowania/sektor_bankowy/raporty_i_opracowania/analizy_opracowania/index.html, dostęp 2 sierpnia 2012 r.
• 8. Biuletyny Statystyczne GUS, http://www.stat.gov.pl/gus/5840_2919_PLK_HTML.htm
• 9. Diagnoza społeczna 2011. Warunki i jakość życia Polaków, J. Czapiński, T. Panek (red), Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2011
• 10. Europejskie badanie dochodów i warunków życia (EU-SILC) w 2010 r. Podstawowe wskaźniki spójności społecznej, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 22 grudnia 2011 r. 29 stycznia 2013
• 11. Europejskie badanie dochodów i warunków życia (EU-SILC) w 2010 r. Podstawowe wskaźniki spójności społecznej, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 22 grudnia 2011 r.
• 12. Hayek F. A., Road to Serfdom, University of Chicago Press, Chicago 1986
• 13. Human Development Report 2011. Sustainability and Equity: A Better Future for All http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2011_EN_Complete.pdf dostęp dnia 19. 02. 2013 r.
• 14. InfoDług. Ogólnopolski Raport o zaległym zadłużeniu i klientach podwyższonego ryzyka, luty 2013 http://www.big.pl/download/2013_02_infodlug_pop.pdf, dostęp 25.02.2013
• 15. International Labour Organization, http://laborsta.ilo.org/, dostęp 30. lipca 2012 r.
• 16 .Kowalik T., www.Polska transformacja.pl., Warszawskie Wydawnictwo Literackie „Muza” SA, Warszawa 2009, s. 18.
• 17. Kurczewski J., Taka młoda a taka brzydka, „Gazeta Wyborcza” Nr 3 z 27-28 stycznia 1995 r.
• 18. KNF, Informacja o sytuacji finansowej banków http://www.knf.gov.pl/opracowania/sektor_bankowy/dane_o_rynku/Dane_miesieczne.html dostęp 30 lipca 2013 r.
• 19. Looking to 2060: A Global Vision of Long Term Growth, http://www.OECD.org, dostęp 20.02.2013
• 20. Mały Rocznik Statystyczny Polski 2012, GUS Warszawa rok LV
• 21. McKinsey, Mapping the Global Markets 2012; Financial globalization. Retreat or reset? 2013; http://mkqpreview1.qdweb.net, dostęp 12.02.2013
• 22. Międzynarodowa pozycja inwestycyjna; http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/statystyka, dostęp 24 lutego 2013 r.
• 23. Mises L, Economic Calculation in the Socialist Commonwealth [w:] A. Nove, D.M. Nuti (red.) Socialist Economics, Penguin, Harmondsworth 1972,
• 24. Oręziak L., OFE w Polsce – produkt globalnych instytucji finansowych, „Polityka Społeczna Nr 11-12/2012
• 25. Plan Prywatyzacji na lata 2012-2013, http://prywatyzacja.msp.gov.pl/, dostęp 24.02.2013
• 26. Produkt krajowy brutto w 2012 r. Szacunek wstępny. Materiał na konferencję prasową w dniu 29.01.2013
• 27. Program gospodarczy. Główne założenia i kierunki, Warszawa, październik 1989
• 28. Przebieg procesów przekształceń własnościowych wg stanu na dzień 31.12.2012 r. http://prywatyzacja.msp.gov.pl/portal/pr/23/Przeksztalcenia_wlasnosciowe.html, dostęp 20 lutego 2012 r.
• 29. Raport: Kurs na zmiany. Doświadczenie klienta w relacji z bankami w Polsce, Deloitte-Polska, http://www.deloitte.com/view/pl_PL/pl/dla-prasy/Raporty/..., dostęp 28 sierpnia 2012 r.
• 30. Ricards J., Currency Wars: The Making of the Next Global Crisis, Polish edition copy-right © 2012 by Helion SA., s. 9 i 201-205
• 31. Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2012 (2012), GUS, Warszawa
• 32. Różne oblicza polskiej biedy. Wielowymiarowa analiza ubóstwa na podstawie wyników badania spójności społecznej, Główny Urząd Statystyczny, Materiał na konferencję prasową w dniu 30 listopada 2012 r.
• 33. Struktura wynagrodzeń według zawodów w październiku 2010 r., Notatka informacyjna. Wyniki wstępne badania Z-12, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 22 grudnia 2011 r.
• 34. The dynamics of income inequality in Poland in a comparative perspective – major conclu-sions from research and statistical data Institute of Social Policy Working Analyses And Papers 2/2011
• 35. Ubóstwo w Polsce w 2011 r. (na podstawie badań budżetów gospodarstw domowych, Główny Urząd Statystyczny, Materiał na konferencję prasową w dniu 31 maja 2012 r.
• 36. World Bank Data; http://data.worldbank.org/indicator, dostęp 19.02.2013
• 37. Wozinski J., Historia pieniądzem pisana, czyli jak rządzący Polską na przestrzeni wieków manipulowali polską walutą, Wydawnictwo: „Prohibita”, Warszawa 2012
• 38. Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2012 r., Europejskie badanie warunków życia. EU-SILC; www.stat.gov.pl dostęp 19.02.2013
• 39. Żyżyński J., Suwerenność gospodarcza – mit i polityczny cel (refleksje ekonomisty), „Zeszyty Polityczne Prawa i Sprawiedliwości” Nr 2/2013