Józef Marušiak — tłumacz-komparatysta idealny?

• Authors: Buczek Marta

Title variants

SK

Jozef Marušiak — prekladateľ-komparatista ideálny?

EN

Jozef Marušiak — the translator — the perfect comparatist?

• Languages of publication: PL

Abstracts

SK

Vo svojom príspevku pod titulom Jozef Marušiak — prekladateľ — komparatista ideálny? autorka Marta Buczek sa zaoberá problémom nevyhnutných vzťahov súčasnej novej komparatistiky a translatolgie. Predložená v príspevku teória súčasnej komparatistiky a translatologie dokazuje, že sú to discipliny vzajomne spojené predmetom výskumu. Predmet záujmu komparatistiky sa zhoduje s rozsahom záujmu výskumu prekladu. Posun smerom k komparatistickému vnímaniu prekladu upozornil na tvorivú úlohu prekladov a tvorivú úlohu prekladateľa v kultúre a literatúre. V ďalšej časti príspevku autorka analyzuje prekladateľskú čínnosť známeho slovenského prekladateľa poľskej literatúry — Jozefa Marušiaka. Odpovedá na otázku, kto je komparatista ideálny, a čí možno slovenského prekladateľa predpokladať za komparatistu ideálneho.

EN

In the article under the title Jozef Marušiak — the translator — the prefect comparatist? the author Marta Buczek raises the problem of necessary relationships between new Comparative Studies and Translation Studies. The theory of Comparative Studies and Translation Studies presented in this paper shows that that disciplines are closely connected to each other by the subject of research. The subject of interest of the Comparative Studies is consistent with the interest of research in Translation Studies. Turning towards comparative perception of the translation has focused its attention on the creative role of translation in the culture and the creative role of the translator. In the next part of the article the author analyzes the translation activity of well known Slovak translator of Polish literature — Jozef Marušiak. The author answers the question, who is the perfect comparatist and if the Slovak translator can be assumed for the perfect comparatist.

Keywords

PL

współczesna komparatystyka; przekład literacki; komparatystyka a przekład; Jozef Marušiak; literatura polska w słowackich przekładach

SK

súčasná komparatistika; literárny preklad; komparatistika a preklad; Jozef Marušiak; poľská literatúra po slovensky

EN

new comparative studies; translation studies; literal translation; Jozef Marušiak; Polish literature in Slovak

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Przekłady Literatur Słowiańskich
• Year: 2014
• Volume: 5
• Issue: 1
• Pages: 374-387

Dates

published

2014-10-01

Contributors

author

Buczek Marta

• Instytut Filologii Słowiańskiej, Uniwersytet Śląski

References

• Balcerzan, Edward. Tłumaczenie jako „wojna światów”: w kręgu translatologii i komparatystyki. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2009.
• Bassnett, Susan, Lefevere, André. Constructing Cultures. Essays on Literary Translation. Clevedon, Philadelphia, Toronto, Sydney, Johannesburg: Multilingual Matters, 1998.
• Bilczewski, Tomasz. Komparatystyka i interpretacja. Nowoczesne badania porównawcze wobec translatologii. Kraków: Universitas, 2010.
• Brenkus, Radovan. „Percepcja literatury polskiej w krytyce literackiej na Słowacji.“ Pro Libris 2 (27) (2009): 15-17.
• Buczek, Marta. „Bariery kulturowe w słowackim przekładzie „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza.“ Przekłady Literatur Słowiańskich 3.1 (2012): 164-183.
• Buczek, Marta. „Wielokulturowość w przekładzie „Opowieści galicyjskich” Andrzeja Stasiuka.“ Przekłady Literatur Słowiańskich 2.1 (2011): 235-250.
• Buchowski, Michał. Zrozumieć Innego. Antologia racjonalności. Kraków: Wydawnictwo Universytetu Jagiellońskiego, 2004.
• Cackowski, Zdzisław. Hlavné problémy a smery filozofie. Prel. Jozef Marušiak. Bratislava: Pravda, 1972.
• Dąbrowski, Mieczysław. „Dyskurs jako przedmiot komparatystyki.“ Komparatystyka dzisiaj. T. 1: Problemy teoretyczne. Red. Ewa Szczęsna, Edward Kasperski. Kraków: Universitas, 2010.
• Dedecius, Karl. Notatnik tłumacza. Tłum. Jan Prokop, Egon Naganowski, Irena Naganowska. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1974.
• Ďurišin, Dionyz. „Podstawowe typy związków i zależności literackich.“ Studia z teorii Literatury: archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego. Red. Michał Głowiński, Henryk Markiewicz. T. 1. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1977.
• Étiemble, René. „Czy należy zrewidować pojęcie Weltliteratur?“ Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej. Red. Halina Janaszek-Ivaničková. Warszawa: Instytut Kultury, 1997.
• Étiemble, René. Porównanie to jeszcze nie dowód. Przeł. Wanda Błońska. Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia. Oprac. H. Markiewicz. T. 2. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1976.
• Hejmej, Andrzej. „Komparatystyka kulturowa: interpretacja i egzystencja.“ Komparatystyka dzisiaj. T. 1: Problemy teoretyczne. Red. Ewa Szczęsna, Edward Kasperski. Kraków: Universitas, 2010.
• Janaszek-Ivaničková, Halina. O współczesnej komparatystyce literackiej. Warszawa: PWN, 1989.
• Jarniewicz, Jerzy. „Tłumacz jako twórca kanonu.“ Pisarze polscy o sztuce przekładu 1440—2005. Antologia. Red. Edward Balcerzan, Ewa Rajewska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007.
• Kasperski, Edward „O teorii komparatystyki.“ Literatura. Teoria. Metodologia. Red. Danuta Ulicka. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 1998.
• Kasperski, Edward. „Komparatystyka współczesna. Zadania i zakres.“ Komparatystyka dzisiaj. T. 1: Problemy teoretyczne. Red. Ewa Szczęsna, Edward Kasperski. Kraków: Universitas, 2010.
• Kola, Adam F. „Kulturoznawstwo a instytucjonalizacja komparatystyki.“ Komparatystyka dzisiaj. T. 1: Problemy teoretyczne. Red. Ewa Szczęsna, Edward Kasperski. Kraków: Universitas, 2010.
• Komparatystyka dzisiaj. T. 1: Problemy teoretyczne. Red. Ewa Szczęsna, Edward Kasperski. Kraków: Universitas, 2010.
• Komparatystyka literacka a przekład. Red. Piotr Fast, Katarzyna Żemła. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 2000.
• Kultura. Výber esejí z poľského emigranstkého časopisu. Prel. Iveta Hanková, Karol Chmel, Jozef Marušiak. Bratislava: Kalligram, 2008.
• Legeżyńska, Anna. „Tłumacz jako drugi autor - dziś.“ Przekład literacki. Teoria. Historia. Współczesność. Red. Alina Nowicka-Jeżowa, Danuta Knysz-Tomaszewska. Warszawa: PWN, 1997.
• Legeżyńska, Anna. Tłumacz i jego kompetencje autorskie. Na materiale powojennych tłumaczeń z A. Puszkina, W. Majakowskiego, I. Kryłowa, A. Błoka. Warszawa: PWN, 1999.
• Marušiak, Jozef. „Czesław Miłosz.“ Revue svetovej literatúry 2 (1997): 42-44.
• Marušiak, Jozef. „Edward Redliński.“ Revue svetovej literatúry 2 (1997): 54-55.
• Marušiak, Jozef. „Jerzy Pilch — čerstvý laureát ceny Niké.“ Revue svetovej literatúry 4 (2001): 45-47.
• Marušiak, Jozef. „Kuczok Wojciech — Hnoj.“ iLiteratura.cz. 10.3. (2006). Web. 20.02.2014.
• Marušiak, Jozef. „Niké znamená víťazstvo.“ Pod mocným anjelom. Jerzy Pilch. Prel. Jozef Marušiak. Bratislava: Drevo a srd, 2003. 199-207.
• Marušiak, Jozef. „Poľská literatúra v 40 ročníkoch RSL.“ Revue svetovej literatúry 2 (2006): 146-148.
• Marušiak, Jozef. „Sławomir Mrożek.“ Revue svetovej literatúry 2 (1997): 64-66.
• Marušiak, Jozef. „Stredná európa. Poľsko‑Ukrajinský dvojhlas o strednej Európe.“ Revue svetovej literatúry 4 (2001): 2-3.
• Marušiak, Jozef. „Wiesław Myśliwski.“ Revue svetovej literatúry 2 (1997): 33-37.
• Michnik, Adam. Sokratov teň. Prel. Jozef Marušiak. Bratislava: Kalligram, 1997.
• Michnik, Adam. Zlosť a hanba, smútok a hrdosť. Prel. Iveta Hanková, Karol Chmel, Jozef Marušiak. Bratislava: Kalligram, 2006.
• Możejko, Edward. „Przekład w kontekście studiów porównawczych.“ Komparatystyka literacka a przekład. Red. Piotr Fast, Katrzyna Żemła. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 2000, 37-48.
• Płaszczewska, Olga. „Komparatystyka literacka wobec nieprzekładalności.“ Rocznik Komparatystyczny 1 (2010): 75-84.
• Poľsko-slovenský ilustrovaný dvojjazyčný slovník. Prel. Jozef Marušiak. Bratislava: Slovart, 2009.
• Rajewska, Ewa. „Między twórczością oryginalną a przekładową. Tłumacz jako komparatysta idealny.“ Rocznik Komparatystyczny 1 (2010): 53-74.
• Skwara, Marta. „Translatologia a komparatystyka. Seria jako problem komparatystyczny.“ Rocznik Komparatystyczny 1 (2010): 7-52. Web. 28.01.2014.
• Sommerfeld, Beathe. „Komparatystyka w Niemczech — wyzwania i perspektywy. Miejsce komparatystyki.“ Komparatystyka dzisiaj. T. 1: Problemy teoretyczne. Red. Ewa Szczęsna, Edward Kasperski. Kraków: Universitas, 2010.
• Szczęsna, Ewa. „Komparatystyka dzisiaj: propozycje, zagadnienia teoretyczne, rekonesanse.“ Komparatystyka dzisiaj. T. 1: Problemy teoretyczne. Red. Ewa Szczęsna, Edward Kasperski. Kraków: Universitas, 2010.
• Tatarkiewicz, Władysław. Dejiny estetiky. Prel. Jozef Marušiak. Bratislava: Tatran, 1991.
• Tokarz, Bożena. „Rozmowa języków i kultur.“ Spotkania. Czasoprzestrzeń przekładu artystycznego. Red. Bożena Tokarz. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2010.
• Tokarz, Bożena. „Światło między językami, czyli o potrzebie komparatystyki.“ Komparatystyka literacka a przekład. Red. Piotr Fast, Katrzyna Żemła. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 2000. 7-18.
• Tokarz, Bożena. Spotkania. Czasoprzestrzeń przekładu artystycznego. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2010.
• Zelenka, Miloš. „Komparatystyka a badania interkulturowe.“ Komparatystyka dzisiaj. T. 1: Problemy teoretyczne. Red. Ewa Szczęsna, Edward Kasperski. Kraków: Universitas, 2010.

Identifiers

ISSN

1899-9417