Mężczyźni w zawodach kobiecych – projekty zorientowane na wsparcie zatrudnienia mężczyzn w placówkach przedszkolnych Niemiec

• Authors: Nowosad Inetta

Title variants

EN

Men in traditionally female professions – projects oriented on the support of employment of male staff in German pre-school facilities

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł koncentruje się na sposobach realizacji polityki równości płci w Niemczech na przykładzie zawodu wychowawcy/wychowawczyni w instytucjach przedszkolnych. Wspierane przez rząd federalny projekty modelowe mają za zadanie przełamywać społeczne stereotypy i przynoszą już dziś wymierne rezultaty. Widoczne jest wyraźne odejście od pierwotnej wizji zawodu, który u swych źródeł był skierowany wyłącznie do kobiet, w efekcie również współcześnie sfeminizowany. Sytuacja ta, niezmienna przez prawie 200 lat, jest efektem lekceważenia w politycznym dyskursie rangi tej grupy zawodowej i traktowania jako „niewidocznej”. Aktualna polityka rządu wspiera zatrudnienie mężczyzn w przedszkolach i powoli zmienia zastany stan. Celem artykułu jest przedstawienie głównych projektów modelowych realizowanych w ostatniej dekadzie przez wszystkie kraje związkowe wspierane przez rząd federalny, ale też analiza ich kluczowych założeń oraz przyjmowanej argumentacji. Zaangażowanie rządu w realizację projektów zorientowanych na wsparcie zatrudnienia mężczyzn w placówkach przedszkolnych i monitorowanie ich rezultatów można odczytać jako przykłady realizowanej w praktyce polityki równości płci. W rezultacie wyłania się tu bardzo ciekawy obraz, w którym kwestie ogólne, obecne w debatach społecznych (gender) zostały połączone ze specyficznymi dla grupy zawodowej „ErzieherIn” – jak wzrost rangi wczesnej opieki i edukacji, ale też poważne braki kadrowe. Pojawiające się na tym polu napięcia rzutują na tempo zmian, w którym tradycja ustępuje współczesnym oczekiwaniom społecznym.

EN

The article focuses on the ways of implementing gender equality policies in Germany, as exemplified by pre-school staff. Today, model projects supported by the federal government are designed to overcome social stereotypes and bring measurable results. There is a clear departure from the original vision of the profession, which at its source was directed only at women, and as a result, it is also feminised nowadays. This situation, constant for nearly 200 years, is the result of disregarding the rank of this professional group in the political discourse and treating it as “invisible”. The current governmental policies support the employment of men at preschools, so the present-day status is slowly changing. The purpose of the article is to present the main model projects implemented in the last decade by all federal states supported by the federal government, but also to analyse their key assumptions and the adopted arguments. The government’s involvement in the implementation of projects focused on supporting the employment of men in pre-school institutions and monitoring their results, can be seen as examples of practical gender equality policies. As a result, a very interesting picture emerges, in which general issues that are present in social debates (gender) have been combined with the specifics for the professional group “ErzieherIn”, such as, increasing the rank of early care and education, but also serious staff shortages. Tensions in this field influence the pace of change in which tradition is giving way to contemporary social expectations.

Keywords

PL

zawód wychowawcy; feminizacja; polityka równości płci; przedszkola; mężczyźni w zawodach kobiecych

EN

preschool staff; feminisation; gender equality policy; preschools; men in traditionally; female professions

• Publisher: Zielona Góra University Press
• Journal: Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses
• Year: 2020
• Volume: 21
• Pages: 331-340

Dates

published

2020

Contributors

author

Nowosad Inetta

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Aden-Grossmann W. (2011), Der Kindergarten: Geschichte – Entwicklung – Konzepte, Beltz Verlag, Weinheim und Basel.
• Analysen, Erfahrungen und Strategien, https://mika.koordination-maennerinkitas.de/unsere-themen/praxis-handreichungen/ [5.11.2019].
• Bourdieu P. (2004), Męska dominacja, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Bourdieu P., Passeron J.C. (2006), Reprodukcja. Elementy teorii nauczania, PWN, Warszawa.
• Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend (2004), ESF-Bundesmodellprogramm Quereinstieg – Männer und Frauen in Kitas. Kurzinformation, https://www.esf-bw.de/esf/fileadmin/user_upload/Foerderperiode_2014-2020/Der_ESF_FP_2014-20/Der_ESF_auf_Bundesebene/Kurzinformation_ESF-Bundesmodellprogramm_Quereinstieg.pdf [10.09.2019].
• Chmura-Rutkowska I. (2019), Być dziewczyną – być chłopakiem i przetrwać. Płeć i przemoc w szkole w narracjach młodzieży, Wydawnictwo UAM, Poznań.
• Cremers M. (2012), Boys‘ Day – Jungen-Zukunftstag. Neue Wege in der Berufsorientierung und im Lebensver-lauf von Jungen, Kompetenzzentrum Technik-Diversity-Chancengleichheit e.V., Bielefeld.
• Cremers M., Krabel J., Calmbach M. (2010), Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend (Hrsg.) BMFSFJ, Männliche Fachkräfte in Kindertagesstätten. Eine Studie zur Situation von Männern in Kindertagesstätten und in der Ausbildung zum Erzieher, BMFSFJ, Berlin.
• Ebert S. (2006), Erzieherin – Ein Beruf im Spannungsfeld von Gesellschaft und Politik, Herder Verlag, Freiburg, Basel, Wien.
• Forschungsdatenzentrum der Länder im Amt für Statistik (2016), Statistik der Kinder und tätigen Personen in Tageseinrichtungen (eigene Berechnungen), https://mika.koordination-maennerinkitas.de/forschung/maenneranteil-einrichtungen/ [10.09.2018].
• Gromkowska-Melosik A. (2013), Feminizacja zawodu nauczycielskiego – „różowe kołnierzyki” i paradoksy rynku pracy, „Studia Edukacyjne” 2013, nr 25, s. 85-100.
• Icken A. (2012), Das Bundesprogramm ‚Männer in Kitas‘ – ein gleichstellungspolitischer Ansatz, w: Männer in Kitas, M. Cremers, S. Höyng, J. Krabel, T. Rohrmann (Hrsg.), Barbara Budrich, Opladen, s. 17-28.
• Koordinationsstelle „Männer in Kitas“ (2012) (Hrsg.), „Männer in Kitas“, Verlag Barbara Budrach, Leverkusen-Opladen.
• Koordinationsstelle „Männer in Kitas“, Das ESF-Modellprogramm ‚MEHR Männer in Kitas’ – Analysen, Erfahrungen und Strategien aus der Praxis, w: Das Kita‑ Handbuch, M.R. Textor (Hrsg.), http://www.kindergartenpaedagogik.de/2311.pdf [10.08.2019].
• Krabel J., Cremers M. (2008), Gender Loops – Praxisbuch für eine geschlechterbewusste und -gerechte Kinder-tageseinrichtung, Dissens e.V., Berlin.
• Krabel J., Cremers M., Debus K. (Hrsg.) (2008), Gender Loops – Curriculum für Dozent/innen und Leh-rer/innen: Ideen, methodisch-didaktisches Material und Instrumente für die Aus- und Fortbildung von Erzie-her/innen, Dissens e.V., Berlin.
• Ministerium für Soziales, Integration und Gleich Stellung Mecklenburg Vorpommern, Neue Ausbildung: „Staatlich anerkannte/r Erzieher/in für 0- bis 10-Jährige“, https://www.regierung-mv.de/Landesregierung/sm/Familie/Kindertagesf%C3%B6rderung/Kita-Ausbildung-Fachkraft-Kindertageseinrichtungen/ [15.06.2018].
• Nowosad I., Tomasik-Abdelsamie K., ErzieherIn. Preschool teaching staff in German gender equality policy, “Journal of Gender and Power” 2019, Vol. 12, No. 2. s. 25-39.
• Pasternack P., Keil J. (2013), Vom ‚mütterlichen‘ Beruf zur gestuften Professionalisierung. Ausbildungen für die frühkindliche Pädagogik, Institut für Hochschulforschung (HoF), Halle‑Wittenberg.
• Puchert R., Gärtner M., Höyng S. (Hrsg.) (2005), Work Change Gender. Men and Equality in the Transition of Labour Forms, Budrich, Opladen.
• Rohrmann T. (2013), Mehr Männer in Kitas Re-Stereotypisierung oder Chance für Geschlechtergerechtigkeit?, w: Berufsfelder im Professionalisierungsprozess Geschlechtsspezifische Chancen und Risiken, P. Pasternack (Hrsg.), „Die Hochschule. Journal für Wissenschaft und Bildung”, nr 1, s. 78-87.
• Rohrmann T. (2011), Zur Bedeutung von männlichen Pädagogen für Jungen, w: Back to the Boys? Jungenpädagogik im Widerstreit, E. Forster, B. Rendtorff, C. Mahs (Hrsg.), Kohlhammer, Stuttgart, s. 108-126.
• Statistisches Bundesamt, za: https://www.destatis.de/DE/Themen/Gesellschaft-Umwelt/Soziales/
• Kindertagesbetreuung/Tabellen/beschaeftigte-merkmale-2018.html [10.09.2019].

Identifiers

ISSN

2084-2740