VAT w funkcjonowaniu gospodarstw rolnych w latach 2010-2013

• Authors: Grażyna Nachtman , Izabela Cholewa

Title variants

EN

VAT in the operation of farms in 2010-2013

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Działalność rolnicza w Polsce, tak jak działalność gospodarcza, jest objęta systemem podatku VAT. W rolnictwie dopuszcza się rozliczanie VAT na zasadach ogólnych lub w formie ryczałtowej. Wybór rozliczenia podatku VAT na zasadach ogólnych jest dobrowolny, za wyjątkiem rolników prowadzących księgi handlowe. Z literatury przedmiotu jednak wynika, że coraz więcej rolników wybiera status czynnego podatnika VAT; taką tendencję zaobserwowano również wśród gospodarstw Polskiego FADN. W artykule przeanalizowano skutki rozliczania VAT na zasadach ogólnych w gospodarstwach tworzących panel w latach 2010-2013, pogrupowanych według wielkości ekonomicznej. Niezależnie od klasy wielkości ekonomicznej w każdej grupie VAT naliczony od zakupów był wyższy od VAT naliczonego od sprzedaży, co oznaczało zwrot nadpłaconego VAT do gospodarstwa. Kwotę VAT do zwrotu powiększał znacząco VAT naliczony, zawarty w zakupach inwestycyjnych. Można przypuszczać, że inwestycje były głównym impulsem do rezygnacji ze statusu rolnika ryczałtowego. Kwota zwróconego podatku VAT w przypadku rolników – czynnych podatników VAT, nie jest składnikiem dochodu z rodzinnego gospodarstwa rolnego (DzRGR), tak jak w przypadku innych podatników. Jest to odrębna wartość, z całą pewnością generująca dochód pieniężny rolnika, która w ciągu czterech lat w badanych gospodarstwach była dla nich dość znacząca. Ograniczenie inwestycji, poprawa efektów gospodarowania może skutkować odwróceniem wyniku rozliczania VAT na korzyść Urzędu Skarbowego. Wtedy rolnik ma możliwość powrotu do statusu ryczałtowca, ale jednym z warunków wyjścia z systemu VAT jest konieczność korekty odliczonego VAT, co nie musi być dla rolnika korzystne.

EN

Agricultural activity in Poland, just like business activity, is covered by VAT scheme. In agriculture it is permissible to settle VAT under general principles or as flat-rate. Settlement of VAT under general principles is voluntary, except for farmers keeping account books. From the subject literature it follows, however, that increasingly more often farmers choose the status of an active VAT payer; such trend was also observed among Polish FADN farms. The paper analyses the results of VAT settlement under general principles at farms forming a panel in 2010-2013, grouped according to economic size. Regardless of the economic size class, in each group the average VAT balance always showed a negative value, which meant refund of overpaid VAT to the farm. The VAT amount to be refunded was considerably increased by the VAT output, included in investment purchases. It can be assumed that investments were the main stimuli to resign from the status of flat-rate farmer. The amount of refunded VAT for farmers – active VAT payers, is not a component of family farm income (FFI), just like in the case of other taxpayers. It is a separate value, undoubtedly generating monetary income of a farmer, which over the four years in the researched farms constituted a huge support for them. A cut on investments and better effects of farming can result in reversal of the VAT settlement effect to the advantage of the Tax Office. Then a farmer can return to the flat-rate status, but one of the conditions of leaving the VAT scheme is the necessity to adjust the deducted VAT, which may not be favourable for the farmer.

Keywords

PL

podatek VAT; rolnictwo; rolnik ryczałtowy; zasady ogólne VAT; saldo VAT

EN

VAT; agriculture; flat-rate farmer; VAT under general principles; VAT balance

• Publisher: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy
• Journal: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Year: 2016
• Issue: 2(347)
• Pages: 143-161

Contributors

author

Grażyna Nachtman

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, ul. Świętokrzyska 20, 00-002 Warszawa, Poland

author

Izabela Cholewa

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, ul. Świętokrzyska 20, 00-002 Warszawa, Poland

References

• Bocian, M., Cholewa, I., Tarasiuk, R. (2014). Współczynniki Standardowej Produkcji „2010” dla celów Wspólnotowej Typologii Gospodarstw Rolnych. Warszawa, s. 8, 41-42.
• Bocian, M., Malanowska, B. (2015). Wyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodar¬stwa rolne osób fizycznych uczestniczących w Polskim FADN. Część II. Analiza Wyników Standardowych. Warszawa 2015, s. 38.
• Brodzińska, K. (2015). Podatek VAT w rolnictwie a proces modernizacji gospodarstw rol¬nych – studium przypadku. Roczniki Naukowe SERiA, t. XVII, z. 3, s. 56-61.
• Dziemianowicz, R.I. (2006). Podatek od wartości dodanej a rynek rolny. Roczniki Naukowe SERiA, t. VIII, z. 2, s. 31-34.
• Hurtownia danych SPR/VAT Ministerstwa Finansów.
• Józwiak, W., Ziętara, W. (2013). Kierunki i zakres wsparcia inwestycji w polskich gospodar¬stwach rolnych w latach 2014-2020. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, nr 1(334), s. 48-57.
• Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. http://www.minrol.gov.pl/
• Szelągowska, A. (2014). Zmiany w opodatkowaniu polskiego rolnictwa po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2. s. 123-125.
• Turowska, W. (2010). Ewidencja, rozliczenie i skutki rozrachunków przedsiębiorstw rol¬niczych z tytułu podatku VAT. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 82, Wydawnictwo SGGW, s. 232.
• Tyszko, J. (red.). (2013). Systemy podatkowe w krajach Unii Europejskiej. Warszawa: IERiGŻ-PIB, s. 13.
• Tyszko, J. (2014). Konkurencyjność systemów podatkowych w krajach Unii Europejskiej. Marketing i Rynek, nr 10 (CD), s. 161.
• Ustawa z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Dz.U. z 1993 r., nr 11, poz. 50.
• Ustawa o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 roku. Dz.U. z 2004 r., nr 54, poz. 535.
• Zabielska, D. (2011). Uwarunkowania zasad funkcjonowania podatku VAT w gospo¬darstwach rolnych. Zeszyty Naukowe SGGW, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 89, s. 61, 70-71.

Identifiers

DOI

10.5604/00441600.1203389