Rola stowarzyszenia we wspieraniu działań wychowawczo-profilaktycznych szkoły w stosunku do uczniów z niepełnosprawnością intelektualną

• Authors: Korzeniowska Regina

Title variants

EN

The role of the association in supporting educational and preventive activities of the school in relation to students with intellectual disabilities

Abstracts

PL

Dzisiejsza szkoła to szczególne miejsce w środowisku lokalnym, gdyż jest instytucją, która nie tylko rozwija i kształtuje młodego człowieka, ale również stawia czoła współczesnym wyzwaniom. Rozpoznawanie problemów społecznych i cywilizacyjnych oraz organizowanie zajęć z zakresu profilaktyki dostosowanych do potrzeb i możliwości ucznia są bowiem podstawowymi zadaniami każdej placówki oświatowej. Działania wychowawczo-profilaktyczne mogą być realizowane we współpracy z partnerami zewnętrznymi, takimi jak organizacje pozarządowe. W opracowaniu podjęto rozważania na temat profilaktyki pozytywnej i roli stowarzyszenia we wspieraniu działalności szkół, a także zaprezentowano działania wychowawczo-profilaktyczne prowadzone przez szkoły we współpracy ze stowarzyszeniami z uczniami z niepełnosprawnością intelektualną w oparciu o koncepcję profilaktyki pozytywnej.

EN

The modern school is a particular place in the local society. It is an institution which not only develops and improves the youth’s personality but comes across contemporary challenges as well. Every educational institution, among its other basic duties, has to recognize social and civilisation problems and organise preventive treatment classes suited to the students’ needs. These preventive and educational activities can be conducted in cooperation with external partners, such as NGOs. This paper discusses the idea of supporting schools by associations in terms of conducting educational and preventive treatment activities aimed at students with intellectual disabilities

Keywords

PL

stowarzyszenie; szkoła; działania wychowawczo-profilaktyczne; profilaktyka pozytywna, uczeń z niepełnosprawnością intelektualną

EN

association; school; educational and preventive activities, positive prophylaxis; student with intellectual disability

• Publisher: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona w Legnicy
• Journal: Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
• Year: 2019
• Issue: 2(31)

Dates

published

2019-04-01

Contributors

author

Korzeniowska Regina

References

• Bąbka J., Tożsamościowa perspektywa drogi ku dorosłości osób niepełnosprawnych ruchowo [w:] Człowiek niepełnosprawny w różnych fazach życia, red. J. Bąbka, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2004. Błeszyński J., Niepełnosprawność intelektualna. Mowa. Język. Komunikacja. Czy iloraz inteligencji wyjaśnia wszystko?, Wydawnictwo Harmonia Universalis, Gdańsk 2013. Bogacz-Wojtanowska E., Istota i podstawowe zasady funkcjonowania organizacji pozarządowych [w:] Zarządzanie organizacjami pozarządowymi, red. E. Bogacz-Wojtanowska, S. Wrona, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2016. Catalano R. et al. Positive Youth Development in the United States: Research Findings on Evaluations of Positive Youth Development Programs, „The Annals of the American Academy of Political and Social Science” 2002, nr 5(1), https://www.researchgate. net/publication/247410185_Positive_Youth_Development _in_the_United_States_Research_ Findings_on_Evaluations_of_Positive_Youth_Development_Programs, dostęp: 20.06.2018 r. Chądzyński J., Organizacje pozarządowe i ruchy miejskie [w:] EkoMiasto#Społeczeństwo. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miasta, red. A. Nowakowska, Z. Przygocki, A. Rzeńca, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Warszawa 2000. Chrzanowska I., Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności, Kraków 2015. Deutsch Smith D., Pedagogika specjalna. Podręcznik akademicki. T. 1, Warszawa 2009. Dorczak R., Modele współpracy szkoły z organizacjami w środowisku lokalnym [w:] Jakość edukacji. Różne perspektywy, red. G. Mazurkiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012. Dziewiecki M., Nauczyciel: wychowawca, profilaktyk i terapeuta, „Studia nad Rodziną” 2010, nr 14/1– 2. Gaś Z., Profilaktyka uzależnień, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1993. Gaś Z., Profilaktyka w szkole, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2006. Gaś Z., Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły. Opracowywanie i ewaluacja, https:// www.ore.edu.pl/2017/05/program-wychowawczo-profilaktyczny/, dostęp: 28.06.2018 r. Głodkowska J., Dydaktyka specjalna. Od systematyki do projektowania dydaktyk specjalistycznych, Warszawa 2016. Rola stowarzyszenia we wspieraniu działań wychowawczo-profilaktycznych szkoły... 184 Hernik K., Solon-Lipiński M., Stasiowski J., Współpraca szkół z podmiotami zewnętrznymi. Raport z badania otoczenia instytucjonalnego przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2012. ICF Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia, WHO, Genewa, 2009, http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/42407/9241545429_pol.pdf;jsessionid=A4 D97D501C62E475BA 3A708271E62028?sequence=67, dostęp: 06.06.2018 r. Janiszewska-Nieścioruk Z., Szanse i zagrożenia edukacji integracyjnej dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, „Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie” 2003, nr XI. Janowski J., Ważniejsze formy organizacyjno-prawne działania w obszarze „trzeciego sektora” w Polsce. Dział I. Stowarzyszenia [w:] Organizacje pozarządowe w Polsce. Podstawy prawno-finansowe, red. M. Granat, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2000. Kania S., Znaczenie czynników poznawczych w profilaktyce pedagogicznej. Profilaktyka pozytywna zachowań ryzykownych, „Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna” 2016, nr 2(8). Kołodziejczyk J., Tałan P., Poszerzanie perspektywy. Przywództwo edukacyjne – zmiany rozumienia kluczowych pojęć [w:] Przywództwo edukacyjne. Próba zmiany, red. R. Dorczak, G. Mazurkiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2015. Konopczyński M. et al., Zadania wychowawczo-profilaktyczne szkoły i placówki oświatowej. s. 2, https://www.ore.edu.pl/2017/05/program-wychowawczo-profilaktyczny/, dostęp: 28.06.2018 r. Kostrzewski J., Ewolucja poglądów AAMR dotyczących niedorozwoju umysłowego od Ricka Hebera (1959) do Ruth Luckasson i in. (1992) [w:] „Roczniki Pedagogiki Specjalnej”, red. J. Pańczyk, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 1997. Kowalski M., Kania S., Śliwa S., W kierunku konserwacji zdrowia – profilaktyka pozytywna [w:] Profilaktyka społeczna – edukacja – zdrowie. Twórcze wiązanie teorii i praktyki, red. M. Kowalski, S. Śliwa, S. Kania, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2018. Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 1996. Lech G., Prus A., Po co szkole stowarzyszenie albo fundacja? [w:] Przywództwo i zmiana w edukacji. Ewaluacja jako mechanizm doskonalenia, red. G. Mazurkiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013. Łukawska M., Profilaktyka a realia działań zapobiegawczych we współczesnej szkole. [w:] Profilaktyka zagrożeń dzieci i młodzieży, red. S. Cudak, Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk, Łódź, Warszawa 2015. Madalińska-Michalak J. M., Kluczowe aspekty skutecznego przywództwa w szkole: w stronę synergii [w:] Przywództwo edukacyjne. Współczesne wyzwania, red. S. M. Kwiatkowski, J. M. Madalińska-Michalak, Wolters Kluwer SA, Warszawa 2014. Makowski G., Rozwój sektora organizacji pozarządowych w Polsce po 1989 roku, „Studia BAS” 2015, Nr 4(14). Mellibruda J., Profilaktyka problemowa, http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/50- artykuly/701-profilaktyka-problemowa.html, dostęp: 28.06.2018 r. Regina Korzeniowska 185 Miłkowska-Olejniczak G., Na pomoc dziecku i rodzinie, czyli o przygotowaniu nauczycieli do pracy wychowawczej w środowisku lokalnym [w:] W poszukiwaniu wyznaczników kompetencji nauczyciela XXI wieku, red. E. Kozioł, E. Kobyłecka, Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2002. ngo.pl, Co to jest organizacja pozarządowa (NGO)?, http://fakty.ngo.pl/organizacjapozarzadowa- ngo, dostep: 19.06.2018 r. Nowosad I., Kreowanie mikropolityki szkoły: uwarunkowania i złożoność [w:] Przywództwo edukacyjne. Współczesne wyzwania, red. S. M. Kwiatkowski, J. M. Madalińska- -Michalak, Wolters Kluwer SA, Warszawa 2014. Olechowska A., Specjalne potrzeby edukacyjne, Warszawa 2016. Ostaszewski K., Pozytywna profilaktyka po 10 latach, „Świat Problemów” 2016, nr 1/276, http://www.swiatproblemow.pl/magazyn/styczen-2016/ dostęp: 28.06.2018 r. Ostaszewski K., Pozytywna profilaktyka, „Świat Problemów” 2006, nr 3/158, http:// www.psychologia.edu.pl/czytelnia/62-wiat-problemow/174-pozytywna-profilaktyka. html, dostęp: 28.06.2018 r. Pilch T., Środowisko lokalne – struktura, funkcje, przemiany [w:] Pedagogika społeczna, red. T. Pilch, I. Lepalczyk, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 1995. Plichta P., Młodzi użytkownicy nowych mediów z niepełnosprawnością intelektualną – między korzyściami i zagrożeniami, „Dziecko Krzywdzone. Teoria. Badania. Praktyka” 2013, nr 12(1). Plichta P., Uczniowie niepełnosprawni intelektualnie jako ofiary i sprawcy agresji rówieśniczej – kontekst edukacyjny [w:] Bullying a specjalne potrzeby edukacyjne, red. J. Pyżalski, E. Roland, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Łodzi, Łódź 2010. Plichta P., Wyniki badań nad korzystaniem z internetu przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną – praktyczne implikacje [w:] Cyberbullying – charakterystyka zjawiska i profilaktyka, red. J. Pyżalski, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Łodzi, Łódź 2012. Plichta P., Olempska-Wysocka M., Narażenie na agresję rówieśniczą niepełnosprawnych uczniów szkół integracyjnych w relacjach nauczycieli wspomagających, „Studia Edukacyjne” 2013, nr 28. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, Dz.U. z 2017, poz. 1591, z późniejszymi zmianami. Rozporządzenie z dnia 18 sierpnia 2015 w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii, Dz.U. z 2015, poz. 1249, Dz.U z 2018, poz. 214. Schindler J., Kluczowe uwarunkowania procesów aktywizacyjnych, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław 2014. Sękowska Z., Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2001. Sępowicz-Buczko K., Skwarek B., Wychowanie dzieci i młodzieży do bezpieczeństwa w ujęciu aksjologicznym, „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy” 2017, nr 23(2). Rola stowarzyszenia we wspieraniu działań wychowawczo-profilaktycznych szkoły... 186 Strzemieczny J., Współpraca szkół z organizacjami pozarządowymi – doświadczenia i wnioski, BAS Warszawa 2007, http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/b8160ba204 a3dc8cc125726b003738bd/$FILE/ Centrum%20Edukacji%20%20Obywatelskej%20 Wsp%C3%B3%C5%82praca%20szk%C3%B3%C5%82%20z%20organizacjami%20 pozarz%C4%85dowymi.pdf, dostęp: 20.06.2018 r. Szatur-Jaworowska B., Uwagi o ekskluzji i inkluzji na przykładzie polityki społecznej wobec osób starszych [w:] Ekskluzja i inkluzja społeczna. Diagnoza – uwarunkowania – kierunki działań, red. G. Grotowska-Leder, K. Faliszek, Wydawnictwo AKAPITDTP, Toruń 2005. Taylor R., Room L. S., the five faces of social inclusion: Theory and methods underpinning approaches to the measurement of social inclusion for children with disabilities, http://sociology.cass.anu.edu.au/events/five-faces-social-inclusion-theory-and-methodsunderpinning- approaches-measurement-social, dostęp: 11.06.2018 r. Theiss W., Mała ojczyzna: perspektywa edukacyjno-utylitarna [w:] Mała ojczyzna. Kultura. Edukacja. Rozwój lokalny, red. W. Theiss, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2001. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 R. – Prawo oświatowe, tekst jednolity Dz.U. z 2018, poz. 996, 1000, 1290, 1669. Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach, tekst jednolity Dz.U. z 2017, poz. 210. WHO, Life skills education for children and adolescents in schools, Geneva 1993, http:// apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/63552/WHO_MNH_PSF_93.7A_Rev.2.pdf?s equence=1&isAllowed=y, dostęp: 20.06.2018 r. WHO, Partners in Life Skills Education – Conclusions from a United Nations Inter- Agency Meeting Geneva 1999, http://www.who.int/mental_health/media/en/30.pdf?ua=1, dostęp: 20.06.2018 r. Wojnarowska B., Edukacja zdrowotna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008. Woynarowska B., Kształtowanie umiejętności życiowych u dzieci i młodzieży: wyzwanie dla szkoły, „Chowanna” 2002, Nr 1. Woynarowska B., Umiejętności życiowe, Warszawa 2002, s. 3, http://www.lider.szs.pl/ biblioteka/download.php?plik_id=1031&f=artykul_1031.doc, dostęp: 20.06.2018 r. Zasępa E., Osoba z niepełnosprawnością intelektualną. Procesy poznawcze, Warszawa – Kraków 2016. Zasępa E., Psychospołeczne funkcjonowanie osób z zespołem Downa, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2008. Zespół ORE Wychowanie i profilaktyka w szkole i placówce. Reforma edukacji od nowego roku szkolnego 2017/2018, https://www.ore.edu.pl/2017/05/program-wychowawczoprofilaktyczny/, dostęp: 28.06.2018 r. Ziemen K., Inklusion, http://www.inklusion-lexikon.de/Inklusion_Ziemen.pdf, dostęp: 12.06.2018. Regina

Identifiers

ISSN

1896-8333