O zniesławianiu i oszczercach – Kazanie skrzatuskie na „Sześćdziesiątnicę”

• Authors: Zadarko Krzysztof

Title variants

EN

On defamation and slanderers – Skrzatusz Sermon on “Sixty-ninth”

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest prezentacją kolejnego tekstu kaznodziejskiego z archiwum parafii Skrzatusz w języku niemieckim, z tłumaczeniem na język polski, prawdopodobnie z XIX w. Archiwalny manuskrypt jest bardziej kazaniem lub szkicem kaznodziejskim niż homilią do Ewangelii według św. Łukasza (Łk 8,4–15), na niedzielę Sexagesima („Sześćdziesiątnica” – według kalendarza sprzed reformy liturgicznej w 1970 r.). Tematem kazania jest grzech zniesławienia (oszczerstwa) i rozgrzeszenia z niego. Ziemią skalistą z przypowieści o siewcy jest dusza oszczercy, często niezdolna do naprawienia szkód wyrządzonych przez zniesławienie innych. Tekst z mocnym akcentem dydaktycznym, moralizatorskim, bardziej katechetycznym niż kerygmatycznym, jest wezwaniem do nawrócenia z grzechu oszczerstwa.

EN

The article is a presentation of a preaching text from the archives of the Skrzatusz parish in German, with a translation into Polish, probably from the 19th century. An archival manuscript is more of a sermon or a preaching sketch than a homily to the gospel according to St. Luke (Lk 8:4–15), Sexagesima Sunday (“Sixty-ninth” – according to the calendar before the 1970 liturgical reform). The subject of the sermon is the sin of defamation (slander) and absolution from it. The rocky ground in the parable of the sower is the soul of the slanderer, often unable to repair the harm done by defamation of others. The text of the manuscript with a strong didactic, moralizing, more catechetical than kerygmatic accent, is a call to conversion from the sin of slander.

Keywords

PL

homilia; kazanie; niedziela Sexagesima („Sześćdziesiątnica”); kaznodziejstwo XIX w.; zniesławienie; oszczerstwo; przypowieść o siewcy; Skrzatusz

EN

homily; sermon; Sexagesima Sunday (“sixtieth”); preaching in XIX century; defamation; slander; the parable of the sower; Skrzatusz

• Publisher: Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
• Journal: Rocznik Skrzatuski
• Year: 2022
• Volume: 10
• Pages: 65-85

Contributors

author

Zadarko Krzysztof

• biskup pomocniczy diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej

References

• Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej. Akta Parafii Rzymskokatolickiej w Skrzatuszu. Kazania. Sexagesima, sygn. 231/1.
• Ceynowa, Tadeusz. Ziemia pogranicza. Dekanat wałecki w latach 1821–1920. Radom: Polskie Towarzystwo Encyklopedyczne, 2004.
• Das Neue Testament unseres Herrn und Heilandes Jesu Christi von Dr. Joseph Franz Allioli. Landshut–Wien: Vogel’sche Verlagsbuchhandlung, 21841.
• Deharbe, Joseph. Katechizm katolicki oraz rys historyi religii dla gimnazyów i szkół realnych. Gdańsk: Drukiem i Nakładem A.W. Kafemana, 1862.
• Deharbe, Joseph. Katholischer Katechismus oder Lehrbegriff: nebst einem kurzen Abrisse der Religions-Geschichte von Anbeginn der Welt bis auf unsere Zeit. Regensburg: Druck und Verlag von Friedrich Pustet, 81849.
• Fausti, Silvano. Wspólnota czyta Ewangelię według św. Łukasza. Przeł. Krystyna Kozak. Częstochowa: Edycja św. Pawła, 2006.
• Gadenz, Pablo T. Ewangelia według św. Łukasza. Katolicki komentarz do Pisma Świętego. Przeł. Grażyna Gomola i Aleksander Gomola. Poznań: Wydawnictwo w Drodze, 2020.
• Goffine, Leonhard. Unterrichts- und Erbauungsbuch oder Katholische Handpostille. Eine kurze Auslegung aller sonn- und festtäglichen Episteln und Evangelien. Einsiedeln: Verlagsanstalt Benzinger & Co. A.G. Einsiedeln, 921899.
• Jarmusiewicz, Jan. „Na Niedzielę przedmięsopustną. O uporze”. W: Jan Jarmusiewicz, Mowy do ludu wiejskiego krótkie i łatwe na wszystkie niedziele i święta przez X. Jana Jarmusiewicza plebana Zaczerskiego pod Rzeszowem. Lwów: Nakładem Kajetana Jabłońskiego, 21853. Dostęp 31.05.2022. https://polona.pl/item/mowy-do-ludu-wiejskiego-krotkie-i-latwe-na-wszystkie-niedziele-i-swieta-r-1,OTI5MDQwMDA/4/#info:metadata.
• Konecki, Krzysztof. „Prace redakcyjne nad reformą okresu Wielkiego Postu”. Teologiczne Studia Siedleckie 12 (2015): 241–251.
• Königsdorfer, Martin. „Niedziela Sześćdziesiątnicą zwana”. W: Martin Königsdorfer, Homilie katolickie czyli wykład świętych Ewangelij na niedziele i święta całego roku. T. 1, 71–76. Lwów: Nakładem księgarni Gubrynowicza i Schmidta, 31891.
• Königsdorfer, Martin. Katholische Homilien: oder Erklärungen der heiligen Evangelien auf alle Sonnß und gebothene Feyertage als Predigten (…) von Martin Königsdorfer. Augsburg, 1807.
• Kraśnicki, Andrzej. „Posty w dawnej Polsce”. Collectanea Theologica 12, 2–3 (1931): 190–235.
• Małopolski, Maxymiljan. „Kazanie na niedzielę mięsopustną. O Słowie Bożym”. W: Maxymiljan Małopolski, Kazania na niedziele całego roku. T. 1, 146–159. Warszawa: Drukarnia Józefa Tomaszewskiego, 1852.
• Missale Romanum ex decreto Sacrosancti Concilii Tridentini Restitutum, S. Pii V. Pontificis Maximi jussu editum Clementis VIII. et Urbani VIII. auctoritate recognitum. Accuratissima editio cum additamentis novissimis. Cum approbatione Sacrorum Rituum Congregationis. Antverpiae: Ex Typographia Plantiniana, 1719.
• Mszał Rzymski z dodaniem nabożeństw nieszpornych, oprac. Gaspar Lefebvre, przekł. Stefan Świetlicki, Henryk Nowacki. Lophem lez Bruges: Opactwo Św. Andrzeja, 1931.
• Mszał Rzymski z dodaniem nabożeństw nieszpornych, oprac. Gaspar Lefebvre, przekł. Mnisi Opactwa w Tyńcu. Tyniec: Opactwo ŚŚ. Piotra i Pawła; Lophem lez Bruges: Opactwo św. Andrzeja, 1949.
• Paciorek, Antoni. Przypowieści Jezusa. Wprowadzenie i objaśnienie. Częstochowa: Edycja św. Pawła, 2013.
• Pius X. Katechizm katolicki św. Piusa X. Tłum. Marcin Karas. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, 2006.
• Twardy, Jan. Aktualizacja słowa Bożego w kaznodziejstwie. Przemyśl: Wydawnictwo Archidiecezji Przemyskiej, 2009.
• Vianney, Jan Maria. „Nauka o obmowie”. W: Jan Maria Vianney, Kazania proboszcza z Ars, 116–123. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Viator, 1999.
• Vianney, Jan Maria. „O lekkomyślnym posądzeniu bliźniego”. W: Jan Maria Vianney, Kazania proboszcza z Ars, 124–132. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Viator, 1999.
• Zadarko, Krzysztof. „Kazania z archiwum w Skrzatuszu”. Rocznik Skrzatuski 3 (2015): 95–108.
• Zadarko, Krzysztof. „Ze zbioru kazań skrzatuskich – «Kazanie na VI niedzielę po Wielkanocy»”. Rocznik Skrzatuski 7 (2019): 57–75.
• Zadarko, Krzysztof. „Ze zbioru kazań skrzatuskich – «Kazanie na IX niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego (DOM. IX. p: P.)»”. Rocznik Skrzatuski 9 (2021): 61–77.