Trzeźwość i abstynencja w nauczaniu Kościoła

• Authors: Bokun Janina

Title variants

EN

Sobriety and Abstinence in the Teaching of the Church

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na trzeźwość i jej znaczenie w życiu każdego człowieka. Należy bowiem zdawać sobie sprawę, że właśnie trzeźwość odgrywa w ludzkim życiu dominującą rolę – wpływa na jego rozwój, prawidłowe funkcjonowanie rodziny i społeczeństwa. Związana z cnotą umiarkowania pozwala panować nad pożądaniami i przyjemnościami, głównie zmysłowymi tak, by człowiek potrafił kierować się nie tylko sercem i wyobraźnią, ale także rozumem. To właśnie trzeźwość otwiera na miłość, wolność, dojrzałość, odpowiedzialność względem siebie i bliźniego, kierując go ku najwyższej wartości, jaką jest Bóg. Temat trzeźwości towarzyszy człowiekowi już od samego początku jego istnienia. Mówi o tym już Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, które przestrzega przed nadużywaniem alkoholu, pisząc o jego zgubnym działaniu zamykającym człowiekowi drogę do zbawienia będącego celem każdej osoby. Toteż o trzeźwości, oraz zgubnych skutkach związanych z jej brakiem, Kościół mówi w swoim nauczaniu od pierwszych wieków istnienia. Już wielcy Ojcowie Kościoła, tacy jak: św. Klemens Aleksandryjski, św. Hieronim, św. Augustyn wypowiadali się na ten temat, a w średniowieczu św. Tomasz z Akwinu opisał cnotę trzeźwości w swoich pismach. Kościół, kierując się troską o człowieka i realizację jego powołania, nieustannie z całą mocą i siłą wspiera działania zmierzające do życia w trzeźwości. Realizuje to zadanie między innymi poprzez nauczanie,oraz dokumenty, w których mówi na temat trzeźwości.

EN

The starting point for writing the article was to draw attention to sobriety and what it is for every human being. One should be aware that sobriety plays a dominant role in human life - in its development and in the proper functioning of the family and society. The virtue of moderation can prevail over the desires and pleasures, especially sensual pleasures, enabling a person to be guided not only by the heart and the imagination, but also by reason. It is sobriety that opens the way to love, freedom, maturity and responsibility for one another, directing people to the highest value, which is God. The issue of sobriety has accompanied man from the very beginning of his existence. The Holy Scriptures of the Old and New Testaments warn against the abuse of alcohol, writing about its pernicious effect in closing the way of salvation, which is the goal of every human person. Therefore Holy Church mentions sobriety, and the evils associated with its absence in her teaching from the first centuries of her existence. Even the great Fathers of the Church, such as St. Clement of Alexandria, St. Jerome and St. Augustine, spoke on sobriety, and in the Middle Ages St. Thomas Aquinas described the virtues of sobriety in his writings. The Church, guided by concern for the human being and the realization of his vocation, always lends her power and whole-hearted support to campaigns that encourage people to live in sobriety. She accomplishes this task by teaching, and by the documents which discuss matters of sobriety.

Keywords

PL

trzeźwość; abstynencja; miłość; wolność; odpowiedzialność; człowiek; Pismo Święte; nauczanie Kościoła; nauczanie Jana Pawła II

EN

sobriety; abstinence; love; freedom; responsibility; human being; The Holy Scripture; Church teaching; the teaching of John Paul II

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne, Kuria Metropolitalna Gdańska
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2017
• Issue: 40
• Pages: 89-102

Contributors

author

Bokun Janina

• Wydział Teologiczny Uniwersytet Mikołaja Kopernika Toruń

References

• Granat, W, Abstynencja od alkoholu w duchu Chrystusowym, „Homo Dei” 2-4/2 (1949), s.234-244.
• Grabner-Haider, A., Praktyczny słownik biblijny, Warszawa 1994.
• Jan Paweł II, Encyklika Odkupiciel człowieka „Redemptor hominis”, Rzym 1979.
• Jan Paweł II, List do Polaków. Zachowajcie wierność Chrystusowi, Jego Krzyżowi, Kościołowi (24.10.1978), w: Nauczanie Papieskie, t. 1, opr. E. Weron – A. Jaroch, Poznań-Warszawa 1987, s. 23.
• Jan Paweł II, Przemówienie podczas audiencji generalnej Cnota umiarkowania (22.11.1978), w: Nauczanie papieskie, t. 1, opr. E. Weron – A. Jaroch, PoznańWarszawa 1987, s. 86-87.
• Jan Paweł II, Przemówienie do młodzieży podczas Apelu Jasnogórskiego (18.06.1983), w: J. Śledzianowski, Trzeźwość i abstynencja – Przesłanie trzeźwościowe Jana Pawła II, „Trzeźwymi Bądźcie” 1 (1995), s. 5.
• Jan Paweł II, Przemówienie do Polaków podczas pierwszej pielgrzymki do Polski 2-10 czerwca 1979, w: J. Śledzianowski, Trzeźwość i abstynencja – Przesłanie trzeźwościowe Jana Pawła II, „Trzeźwymi Bądźcie” 1 (1995), s. 4.
• Jan Paweł II, Przemówienia do wszystkich Polaków, także polskich biskupów podczas drugiej pielgrzymki do Polski w 1983, w: J. Śledzianowski, Trzeźwość i abstynencja – Przesłanie trzeźwościowe Jana Pawła II, „Trzeźwymi Bądźcie” 1 (1995), s. 8.
• Jan Paweł II, Przemówienia do Polaków podczas trzeciej pielgrzymki do Polski w 1987, w: J. Śledzianowski, Trzeźwość i abstynencja – Przesłanie trzeźwościowe Jana Pawła II, „Trzeźwymi Bądźcie” 1 (1995), s. 8.
• Jan Paweł II, Przemówienia do Polaków podczas czwartej pielgrzymki do Polski w czerwcu 1991, w: J. Śledzianowski, Trzeźwość i abstynencja – Przesłanie trzeźwościowe Jana Pawła II, „Trzeźwymi Bądźcie” 1 (1995), s. 8.
• Jan Paweł II, Przesłanie Ojca Świętego do uczestników międzynarodowej konferencji na temat problemów narkomani i alkoholizmu zorganizowanej przez Radę Pontyfikalną do Spraw Pomocy Duszpasterskiej Pracownikom Służby Zdrowia, Watykan, 21- 23 listopad 1991, w: M. Dziewiecki, Nowe przesłanie nadziei, Warszawa 2000, s. 269-273.
• Jan Paweł II, Przemówienie do uczestników sympozjum na temat alkoholizmu (7.06.1985), „Insegnamenti di Giovanni Paolo II” 8 (1985), s. 1.
• Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2000.
• Kirkstein, F, Abstynencja jako metoda umacniania trzeźwości, w: Podręcznik alkohologii duszpasterskiej, red. M. Lisowski, Warszawa 1963, s.266-267.
• Kochański, J.,W świetle Ewangelii. O trzeźwości i pijaństwie, „Trzeźwymi Bądźcie” 1 (2001), s. 25-26
• Kukołowicz, T, Problemy patologii społecznej w wypowiedziach Jana Pawła II, w: Żeby nie ustała wiara, Lublin 1987.
• Lisowski, M.P., Nałóg pijaństwa. Studium moralne, Poznań 1958.
• Nowe przesłanie nadziei. Podręcznik duszpasterstwa trzeźwości, red. M. Dziewiecki, Warszawa 2000, s.140-158.
• Śledzianowski, J., Alkoholizm w świetle chrześcijańskich zasad moralnych, Zakroczym 1987, s. 4-9.
• Wicher, W., Podstawy teologii moralnej, Poznań 1969.