Fotografia i historia w narracji Leszka Szarugi (powieść "Zdjęcie")

• Authors: Wądolny-Tatar Katarzyna

Title variants

EN

A photograph and a story in Leszek Szaruga’s narrative (his novel "A Photograph")

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Leszek Szaruga’s novel is built by two interweaving narrative sequences which may be arbitrarily called photographic and historical ones. Photography and history function here through literature, in a closed off and finite semiotic system – constituted by a novel. It is literature which establishes the scope of reference for them. A photograph here is repeatedly a part of somebody’s story (by inscribing itself into the anthology of private narratives), while a story is somebody’s “photograph” (by inscribing itself into the album taken from history archives). Historic qualities of photography and, conversely, photographic ones of history determine each other mutually. A photograph presenting starving people in Africa triggers a character’s reflection, whereas co-existence of beauty and terror in a photograph makes him embark on a number of actions: photographing the photograph, or optical enlarging of its details. This, in turn, seems to constitute a kind of simulation of participating in the presented events which indicates taking up a hermeneutical game with reality. 20th century history of Poland, viewed from a perspective of the 1990s, is being written out for a set of life histories of people who represent different generations, thus forming a historic narrative chain in the novel. The novel’s polylogue on historical topics, as well as reflection revealed by the character under the influence of the viewed photograph create a dynamic anthropological project based on an assumption that being outside history is utopia, while existence means activeness, consciousness, and responsibility.

Keywords

EN

literary references of a photograph; literary references of history; history in an “anthology of private narratives"(coined by Leszek Szaruga); photograph in an “album from a historic archive” (coined by Leszek Szaruga); novelistic polylogue

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
• Year: 2012
• Issue: 3
• Pages: 5-16

Contributors

author

Wądolny-Tatar Katarzyna

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

References

• Biedrzycki M. (1998), Genetyka kultury, Kraków.
• Byliniak M. (2009), Krytyka obrazu w poezji i eseistyce Witolda Wirpszy, „Twórczość”, nr 8, s. 54–82.
• Grądziel-Wójcik J. (2001), Poezja jako teoria poezji. Na przykładzie twórczości Witolda Wirpszy, Poznań.
• Gutorow J. (2007), Urwany ślad. O wierszach Wirpszy, Karpowicza, Różewicza i Sosnowskiego, Wrocław.
• Owczarek B. (1999), Poetyka powieści niefabularnej, Warszawa.
• Jentys M. (2009), Obszar przemiany, „Twórczość”, nr 1, s. 87–90.
• Jesiółkowski J. (2009), Fotografia jako perswazja, w: Sztuki wizualne jako nośniki ideologii, red. M. Lisiecki, Toruń, s. 43–57.
• Kałuża A. (2008), Witold Wirpsza: anielska maszyna, w: tejże, Wola odróżnienia. O modernistycznej poezji Jarosława Marka Rymkiewicza, Julii Hartwig, Witolda Wirpszy i Krystyny Miłobędzkiej, Kraków, s. 147–186.
• Rouillé A. (2007), Fotografia. Między dokumentem a sztuką współczesną, przeł. O. Hedemann, Kraków.
• Soulages F. (2007), Estetyka fotografii. Strata i zysk, przeł. B. Mytych-Forajter, W. Forajter, Kraków.
• Stiegler Bernd (2009), Obrazy fotografii. Album metafor fotograficznych, przeł. J. Czudec, Kraków.
• Szaruga L. (1999), Historia, państwo, literatura, Polska powieść współczesna jako przestrzeń pytań o sens procesów dziejowych, Szczecin.
• Szaruga L. (2001), Współczesna powieść polityczna. Sens literatury, sens historii, Warszawa.
• Szaruga L. (2008), Zdjęcie, Szczecin.
• Traba R. (2006), Historia – przestrzeń dialogu, Warszawa.
• Traba R. (2009), Przeszłość w teraźniejszości. Polskie spory o historię na początku XXI wieku, Poznań.
• Wirpsza W. (1962), Komentarze do fotografii, Kraków.
• Wojak M. (2009), Po drugiej stronie kliszy, „Wyspa. Kwartalnik Literacki”, nr 1, s. 94–96.
• Zalewski C. (2010), Pragnienie, poznanie, przemijanie. Fotograficzne reprezentacje w literaturze polskiej, Kraków.