Wyniki badań archeologicznych na stanowisku nr 14 w Dąbrówce, gm. Kowal, woj. kujawsko-pomorskie

• Authors: Nierychlewska Anna

Title variants

EN

The results of archaeological field surveys on site no. 14 in Dąbrówka, commune Kowal, the Kujawsko-Pomorskie Voivodeship

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Site 14 in Dąbrówka, on the motorway A-1 (Kowal interchange). Field survey covered a total area of 113.6 ares with 140 archaeological features discovered – such as a pottery workshop, pottery kiln, hearths, utility buildings, granaries, storage pits, dated back to late Middle Ages. Also 14 306 artifacts were obtained (pottery, metal, animal bones). The set was dominated by late medieval materials from the 14th – 1 half 15th century.

Keywords

EN

Late Middle Ages; production settlement; pottery workshop; pottery kiln; late medieval pottery; Modern period pottery

• Publisher: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Journal: Raport
• Year: 2014
• Volume: 9
• Pages: 345-382

Contributors

author

Nierychlewska Anna

References

• Andrzejewska A. 1996. Średniowieczny zespół osadniczy w Zgłowiączce na Kujawach. Włocławek.
• Andrzejewska A., Kajzer L. 1995. Badania zespołu podominikańskiego w Brześciu Kujawskim. Archaeologia Historica Polona 1, 127-148.
• Barnycz-Gupieniec R. 1984. Mieszkalne budownictwo drewniane w strefie nadbałtyckiej we wczesnym średniowieczu (= Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica). Łódź.
• Barnycz-Gupienic R. 2000. Studia nad drewnianym budownictwem w średniowiecznej Polsce na tle porównawczym. Łowicz.
• Bartczak A. 1979. Kłódki na ziemiach polskich od IX do XIII w. Łódź (niepublikowana praca magisterska napisana w Katedrze Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego pod kierunkiem dra Andrzeja Nadolskiego w archiwum Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego).
• Bednarczyk J. 1979. Ceramika naczyniowa. W: A. Cofta-Broniewska (red.), Zaplecze gospodarcze klasztoru oo. Franciszkanów w Inowrocławiu od połowy XIII do połowy XV w. Poznań, 56-116.
• Bienias D., Bojarski J., Chudziak W., Jankowski A., Makowiecki D., Poliński D., Weinkauf M. 2008. Katalog W: Olczak J., Chudziak W. (red.), Pozostałości wczesnośredniowiecznego osadnictwa w strefie przebiegu autostrady A-1 w województwie kujawsko–pomorskim (byłe województwo bydgoskie). Katalog źródeł archeologicznych. Toruń, 55-543.
• Boniecki A. 1901. Herbarz polski. Część I. Wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich 4. Warszawa.
• Borucki M. 1882. Ziemia Kujawska pod względem historycznym, geograficznym, archeologicznym, ekonomicznym i statystycznym. Włocławek.
• Buko A. 1997. Ceramika wczesnośredniowieczna, późnośredniowieczna i nowożytna. W: A. Buko (red.), Kleczanów. Badania rozpoznawcze 1989-1992. Warszawa, 172-217.
• Burszta J., Wróblewski T. 1964. Budownictwo gospodarcze. W: J. Burszta (red.), Kultura ludowa Wielkopolski 2. Poznań, 53-112.
• Chmielowska A., Góra M. 2009. Osada produkcyjna z okresu wczesnego i późnego średniowiecza w Bogusławicach st. 7 pod Wolborzem. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 44 (2008-2009), 125-218.
• Chudziak W. 1989. Próba periodyzacji rozwoju mieszkalnego budownictwa drewnianego w Wielkopolsce i na zachodnich Kujawach we wczesnym średniowieczu. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Archeologia 16, 85-101.
• Dąbrowska M., Gajewska M., Kruppé J. 1993. Późnośredniowieczne i nowożytne naczynia gliniane oraz kafle. Komentarz do analizy. W: S. Tabaczyński (red.), Sandomierz. Badania 1969-1973, 1. Warszawa, 240-261.
• Dębska-Luty K. 1972. Badania wykopaliskowe w Poznaniu na posesji przy ulicy Szewskiej 6, w roku 1960. Fontes Archaeologici Posnanienses 22, 144-167.
• Dulinicz M. 2001. Kształtowanie się Słowiańszczyzny Połnocno-Zachodniej. Studium archeologiczne. Warszawa.
• Dzieduszycki W. 1982. Wczesnomiejska ceramika kruszwicka w okresie od 2 połowy X w. po połowę XIV w. Wrocław.
• Dziubek E. 2004. Architektoniczne elementy obiektu oraz wystrój i wyposażenie izb zamkowych. W: L. Kajzer (red.), Zamek w Sadłowie na ziemi dobrzyńskiej. Rypin, 177-198.
• Gajewska M. 1993. Garncarstwo nowożytne w Polsce. Stan i potrzeby badań. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 36, 159-169.
• Garas M., Panczenko B. 2011. Okres nowożytny. W: Bednarczyk J. (red.), Janów, stanowisko 21. Osada wielokulturowa. Archeologiczne badania ratownicze na trasie autostrady A2 (= Via Archaeologica Posnaniensis 2), Poznań, 235-294.
• Gierlach O. 1966. Ceramika z wieków XVII i XVIII. Warszawskie Materiały Archeologiczne 1, 112-140.
• Guldon Z. 1964. Rozmieszczenie własności ziemskiej na Kujawach w II połowie XVI wieku (= Rocznik Towarzystwa Naukowego w Toruniu 69/2). Toruń.
• Haisig M. 1956. Wytwory ślusarskie odkryte w Opolu na Śląsku. Materiały Wczesnośredniowieczne 4, 171-178.
• Hilczerówna Z. 1956. Ostrogi polskie z X-XIII wieku. Poznań.
• Horbacz T. J. 1991. Dwór na kopcu w Kłóbce, gm. Lubień Kujawski, woj. włocławskie, W: T. J. Horbacz, L. Kajzer, T. Nowak, L. Wojda (red.), Siedziby obronno-rezydencjonalne w powiecie kowalskim na Kujawach XIII-XVIII w. Łódź, 144-159.
• Horbacz T. J., Kajzer L. 1991. Zamek w Kowalu w świetle badań 1981-1982 roku. W: T. J. Horbacz, L. Kajzer, T. Nowak, L. Wojda (red.), Siedziby obronno-rezydencjonalne w powiecie kowalskim na Kujawach XIII-XVIII w. Łódź, 86-117.
• Janowski A., Drozd A. 2005. Grodzisko późnośredniowieczne (stan.1) i osada wczesnośredniowieczna (stan. 2) w miejscowości Pień, gm. Dąbrowa Chełmińska, województwo kujawsko-pomorskie. W: H. Paner, M. Fudziński (red.), Od wczesnego średniowiecza do czasów nowożytnych (= Sesja Pomorzoznawcza 14/2). Gdańsk, 147-155.
• Kajzer L. 1986. Opracowanie zbioru ceramiki naczyniowej z „wieży Karnkowskiego” zamku w Raciążku. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 34(2), 199-225.
• Kajzer L. 1990a. Średniowieczny drewniany dwór obronny w Orłowie nad Bzurą. Slavia Antiqua 32, 241-290.
• Kajzer L. 1990b. Zamek w Raciążku. Łódź.
• Kajzer L. 1991a. Dwór obronny w Lubieniu Kujawskim. Badania terenowe 1984 roku. W: T. J. Horbacz, L. Kajzer, T. Nowak, L. Wojda (red.), Siedziby obronno-rezydencjonalne w powiecie kowalskim na Kujawach XIII-XVIII w. Łódź, 118-143.
• Kajzer L. 1991b. W sprawie waloryzacji masowych zbiorów ceramiki późnośredniowiecznej i nowożytnej. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 39(4), 467-484.
• Kajzer L. 1991c. Zamek w Radziejowie w świetle badań terenowych 1987 roku. (= Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica 12), 135-160.
• Kapusta E. 1997. Ceramika naczyniowa z zamku w Brześciu Kujawskim na tle specyfiki późnośredniowiecznej i nowożytnej ceramiki kujawskiej (= Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica 21). Łódź, 131-166.
• Kaźmierczyk J. 1970. Wrocław lewobrzeżny we wczesnym średniowieczu 2. Wrocław.
• Kočka-Krenz H. 1971. Esowate kabłączki skroniowe z terenów Polski północno-zachodniej. Fontes Archeologici Posnanienses 22, 97-143.
• Kočka-Krenz H. 1993. Biżuteria północno-zachodnio-słowiańska we wczesnym średniowieczu. Poznań.
• Kola A. 1985. Żelazny osprzęt średniowiecznej wieży mieszkalnej w Plemiętach i jej wyposażenie. W: A. Nadolski (red.), Plemięta. Średniowieczny gródek w ziemi chełmińskiej. Warszawa, 63-81.
• Krause E., Rogosz R. 1988. Osadnictwo wczesno- i późnośredniowieczne zbiornika „Jeziorsko” w świetle badań archeologicznych. W: Z. Kossakowska-Szanajca, T. Jendryczko (red.), Studia i Materiały. Badania archeologiczne Pracowni Konserwacji Zabytków. Warszawa, 313-332.
• Kruppé J. 1961. Studia nad ceramiką XIV wieku ze Starego Miasta w Warszawie. Wrocław.
• Kruppé J. 1967. Garncarstwo warszawskie w wiekach XIV i XV. Wrocław.
• Kruppé J. 1981. Garncarstwo późnośredniowieczne w Polsce 1-2. Wrocław.
• Kwapieniowa M., Wałowy A. 1969. Piece garncarskie w świetle badań archeologicznych. Materiały Archeologiczne 10, 205-229.
• Leciejewicz L. 1962. Początki nadmorskich miast na Pomorzu Zachodnim. Wrocław.
• Limisiewicz A., Piekalski J., Płonka T., Wiśniewski A., Wiśniewski Z. 2002. Północna strona bloku śródrynkowego. Stratygrafia nawarstwień kulturowych. W: J. Piekalski (red.), Rynek wrocławski w świetle badań archeologicznych 2. Wrocław, 79-108.
• Łosiński W., Rogosz R. 1986. Próba periodyzacji ceramiki wczesnośredniowiecznej ze Szczecina. W: J. Gromnicki (red.), Problemy chronologii ceramiki wczesnośredniowiecznej na Pomorzu Zachodnim. Warszawa, 51-61.
• Malinowski T., Kałagate S. 1999. Materiały nowożytne. W: T. Malinowski (red.), Komorowo. Stanowisko 12: osadnictwo nowożytne (XVII-XVIII w.). Ślady domniemanej karczmy. Zielona Góra, 9-82.
• Marchelak I., Tyszler L. 2011. Charakterystyka zasiedlenia w okresach wczesno- i późnośredniowiecznym na stanowisku 5 w Pęcławicach, pow. Łęczyca, woj. łódzkie. W: R. Grygiel (red.), Ratownicze badania archeologiczne na stanowisku 5 w Pęcławicach, pow. Łęczyca, woj. łódzkie (trasa autostrady A-1) (= Via Archaeologica Lodziensis 4). Łódź, 155-39.
• Marciniak-Kajzer A. 2011. Średniowieczny dwór rycerski w Polsce. Wizerunek archeologiczny. Łódź.
• Marcinkowski M. 2003. Średniowieczny warsztat garncarski ze starego miasta w Elblągu. Pomorania Antiqua 19, 193-241.
• Moszyński K. 1929. Kultura ludowa Słowian 1. Kultura materialna. Kraków.
• Musianowicz K. 1969. Drohiczyn we wczesnym średniowieczu. Materiały Wczesnośredniowieczne 6, 7-228.
• Nawrolski T. 1978. Stan i problematyka badań nad produkcją garncarską na Pomorzu Zachodnim w późnym średniowieczu. Archeologia Polski 23(1), 141-182.
• Nierychlewska A., Wyszogrodzka I. 2011. Wyniki ratowniczych badań archeologicznych przeprowadzonych na stanowisku Dąbrowka nr 14, gm. Kowal, woj. kujawsko-pomorskie, w sezonie 2011. Łódź (maszynopis w archiwum WUOZ w Toruniu, Delegatura we Włocławku).
• Nowak T. 1991. Zarys dziejów powiatu kowalskiego do końca XVIII w. W: T. J. Horbacz, L. Kajzer, T. Nowak, L. Wojda (red.), Siedziby obronno-rezydencjonalne w powiecie kowalskim na Kujawach XIII–XVIII w. Łódź, 8-85.
• Pawiński A. 1883. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym 2. Wielkopolska. W: Źródła dziejowe 13. Warszawa.
• Przewoźna K. 1971. Osiedla z okresu późnolateńskiego i wpływów rzymskich na Pomorzu Wschodnim. Pomorania Antiqua 3, 163-278.
• Regestr Diecezjów 2006. Regestr Diecezjow Franciszka Czaykowskiego czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783-1784, przypisami i wstępem opatrzyli K. Chłapowski i S. Górzyński, Warszawa.
• Reinfuss R. 1955. Garncarstwo ludowe. Warszawa.
• Reinfuss R. 1960. Piece do wypału naczyń w polskim garncarstwie ludowym. Etnografia Polska 3, 329-350.
• Rębkowski M. 2007. Chronologia ceramiki. Uwagi na podstawie zbioru uzyskanego w wykopie badanym w 1997 roku. W: L. Leciejewicz, M. Rębkowski (red.), Kołobrzeg. Wczesne miasto nad Bałtykiem. Warszawa, 199-213.
• Sady A. 2011. Dąbrówka, gm. Kowal, woj. kujawsko-pomorskie, stanowisko 14. Wyniki analizy archeobotanicznej (aneks 2). W: Wyniki ratowniczych badań archeologicznych przeprowadzonych na stanowisku Dąbrówka nr 14, gm. Kowal, woj. kujawsko-pomorskie, w sezonie 2011. Łódź (maszynopis w archiwum WUOZ w Toruniu, Delegatura we Włocławku).
• Sęczys E. 2000. Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861. Warszawa.
• Sikora M. 2010. Przedmioty żelazne (aneks 2). W: M. Wieczorek, Ratownicze badania wykopaliskowe na autostradzie A-1 Dąbrówka, stan. 2 (AZP 51-49 / 13), gm. Kowal, pow. Włocławek, woj. kujawsko – pomorskie (nr stan. na A1 – 147) t. 1. Poznań, 164-179 (maszynopis w archiwum WUOZ w Toruniu, Delegatura we Włocławku).
• Sulimierski F., Chlebowski B., Walewski W., (red.) 1880. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich 1. Warszawa.
• Sulkowska-Tuszyńska K. 1997. Średniowieczne naczynia ceramiczne z klasztoru norbertanek w Strzelnie. Toruń.
• Szenicowa W. 1961. Archeologiczne badania ratownicze na terenie lokacyjnego Kalisza. W: A. Gieysztor (red.), Osiemnaście wieków Kalisza. Studia i materiały do dziejów miasta Kalisza i regionu kaliskiego. Kalisz, 55-90.
• Szymański W. 1967. Szeligi pod Płockiem na początku wczesnego średniowiecza. Zespół osadniczy z VI-VII w. Wrocław.
• Szymański W. 2000. Trudne problemy w poznawaniu starszych faz wczesnego średniowiecza na ziemiach polskich. W: M. Kobusiewicz, S. Kurnatowski (red.), Archeologia i prahistoria polska w ostatnim półwieczu. Materiały z konferencji. Dorobek polskiej archeologii i prahistorii ostatniego półwiecza w Puszczykowie koło Poznania (27–30 października 1997 r.). Poznań, 353-378.
• Tabaka A. 2011. Osadnictwo wczesnośredniowieczne. W: Bednarczyk J., A. Romańska (red.), Wielokulturowa osada w Juszkowie - Rusocinie, gm. Pruszcz Gdański, woj. pomorskie, stan. 28. Archeologiczne badania ratownicze na trasie autostrady A 1 (= Via Archaeologica Posnaniensis 3). Poznań, 197-240.
• Topograficzna karta Królestwa Polskiego 1843. Topograficzna karta Królestwa Polskiego. K2S3, ark. 21., skala 1:126 000.
• Uruski S., Kosiński A. A., Włodarski A. 1906. Rodzina. Herbarz szlachty polskiej 3. Warszawa.
• Uruski S., Kosiński A. A., Włodarski A. 1916. Rodzina. Herbarz szlachty polskiej 13. Warszawa.
• Wachowski K. 2010. Militaria. Kultura materialna publicznej przestrzeni miasta w świetle zabytków ruchomych, W: J. Piekalski, K. Wachowski (red.), Ulice średniowiecznego Wrocławia (= Wratislavia Antiqua. Studia z dziejów Wrocławia 11). Wrocław, 179-406.
• Weinkauf M. 2005. Wczesnośredniowieczna osada podgrodowa w Kałdusie, gm. Chełmno, stanowisko 2 (badania 2002-2003). W: H. Paner, M. Fudziński (red.), Od wczesnego średniowiecza do czasów nowożytnych (= Sesja Pomorzoznawcza 14/2). Gdańsk, 119–134.
• Wieczorek M. 2010. Ratownicze badania wykopaliskowe na autostradzie A-1 Dąbrówka, stan. 2 (AZP 51-49 / 13), gm. Kowal, pow. Włocławek, woj. kujawsko–pomorskie (nr stan. na A1 – 147). t. 1-2. Poznań (maszynopis w archiwum UOZ w Toruniu, Delegatura we Włocławku).
• Wiktor A. 2008. Sprawozdanie z ratowniczych badań archeologicznych w Dąbrówce, gm. Kowal, woj. kujawsko-pomorskie, stanowisko 9. Toruń (maszynopis w archiwum WUOZ w Toruniu, Delegatura we Włocławku).
• Wiktor A. 2009a. Sprawozdanie z archeologicznych badań ratowniczych w Dąbrówce, gm. Kowal, woj. kujawsko-pomorskie, stanowisko 9, sprawozdanie autostradowe. Toruń (maszynopis w archiwum WUOZ w Toruniu, Delegatura we Włocławku).
• Wiktor A. 2009b. Sprawozdanie z ratowniczych badań archeologicznych w Dąbrówce, gm. Kowal, woj. kujawsko-pomorskie, stanowisko 10, sprawozdanie autostradowe. Toruń (nie publikowane opracowanie w archiwum WUOZ w Toruniu, Delegatura we Włocławku).
• Wójcicka E. 1982. Ceramika średniowieczna i nowożytna z zamku w Raciążku. W: Archeologia i region. Wyniki badań katedry Archeologii UŁ na terenie województwa włocławskiego w latach 1976-1981 (= Włocławskie Towarzystwo Naukowe, Prace Wydziału Nauk Społecznych 1-2). Włocławek, 25-30.
• Zbierski A. 1959. Wczesnośredniowieczne materiały archeologiczne z Czermna nad Huczwą. Archeologia Polski 4(1), 105-148.
• Zoll-Adamikowa H. 1997. Wczesnośredniowieczne półziemianki z tzw. korytarzykami z grodziska w Stradowie. Archeologia Polski 42, 161-173.