Aktywność sportowa w życiu osób niepełnosprawnych fizycznie – analiza wzorów biografii

• Authors: Jakub Niedbalski

Title variants

EN

Sports activities in the life of people with physical disabilities – Analysis of biography models

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

The article aims to examine and reconstruct the processual dimension of transformations taking places in the self-identification and self-definition of people with disabilities who play sports. Interpreting the data, I refer to such concepts as identity, biographical work and career. The research material used in this study consists of personal experiences of people with disabilities who carry out physical activity by participating in various forms of sport. Unstructured interviews and narrative interviews were conducted with the representatives of this group. Analysis of the research material was based on the principles of grounded theory methodology. Also elements of the biographical method were used to interpret the data. Thanks to the use of methodological triangulation to analyze the interviews, it was possible to go beyond analysis of individual cases and to reconstruct biography typologies. The following patterns were thus distinguished: “seeking,” “found,” “inspired” and “directed.” The research shows that involvement in sports activities leads to the individual’s mental improvement, reduces tension and enhances the process of creating and developing social bonds. Playing sports impacts the way people perceive themselves and their their situation in life.

PL

Celem artykułu jest zbadanie i zrekonstruowanie procesualnego wymiaru przemian dokonujących się w autoidentyfikacji i autodefinicji osób niepełnosprawnych uprawiających sport. W interpretacji danych odwołuję się do takich pojęć, jak tożsamość, praca nad biografią czy kariera. Materiał badawczy wykorzystany w prezentowanym opracowaniu stanowią osobiste doświadczenia osób niepełnosprawnych, które realizują swoją aktywność fizyczną poprzez uczestnictwo w różnych formach sportu. Z przedstawicielami tej kategorii badanych przeprowadzone zostały wywiady swobodne mało ukierunkowane oraz wywiady narracyjne. Analiza materiału badawczego oparta jest na zasadach metodologii teorii ugruntowanej. W interpretacji danych wykorzystano także elementy metody biograficznej. Zastosowanie triangulacji metod do analizy wywiadów pozwoliło na wykroczenie poza analizę indywidualnych przypadków i rekonstrukcję typologii biografii. W ten sposób wyróżnione zostały następujące wzory: „poszukujący”, „odnaleziony”, „inspirowany” oraz „kierowany”. Przeprowadzone badania pokazały, że zaangażowanie się w działalność sportową prowadzi do wzmocnienia psychicznego człowieka, redukuje napięcia, wspomaga proces powstawania i rozwoju więzi społecznych. Uprawianie sportu wpływa na sposób postrzegania siebie i własnej sytuacji życiowej.

Keywords

EN

sport; disability; biography; identity

PL

sport; niepełnosprawność; biografia; tożsamość

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo
• Year: 2015
• Issue: 4(30)
• Pages: 95-112

Contributors

author

Jakub Niedbalski

• Uniwersytet Łódzki, ul. Rewolucji 1905 r. 41, 90-214 Łódź; tel. [phone];

References

• Becker, H.S. (2009). Outsiderzy. Studia z socjologii dewiacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Berger, P.L., Luckmann, T. (1983). Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: PIW.
• Domecka, M. (2010). Konstrukcja kariery, konstrukcja biografii, konstrukcja siebie. Narracje autobiograficzne ludzi biznesu. W: K. Konecki, A. Kacperczyk (red.), Procesy tożsamościowe. Symboliczno-interakcyjny wymiar konstruowania ładu i nieładu społecznego (s. 197–215). Łódź: Wydawnictwo UŁ.
• Domecka, M., Mrozowicki, A. (2008). Robotnicy i ludzie biznesu. Wzory karier zawodowych a zmiana społeczna w Polsce. Przegląd Socjologii Jakościowej, 4(1), 136–155.
• Giddens, A. (2001). Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Glaser, B.G. (1978). Theoretical Sensitivity: Advances in the Methodology of Grounded Theory. Mill Valley, CA: Sociology Press.
• Glaser, B.G., Strauss, A.L. (1967). The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research. Chicago: Aldine.
• Goffman, E. (1961). Asylums: Essays on the Social Situation of Mental Patients and Other Inmates. New York: Anchore Books.
• Goffman, E. (2005). Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Gdańsk: GWP
• Golczyńska-Grondas, A. (2014). Wychowało nas państwo. Recz o tożsamości wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych. Kraków: ZW Nomos.
• Kaźmierska, K. (2008). Biografia i pamięć. Na przykładzie pokoleniowego doświadczenia ocalonych z zagłady. Kraków: ZW Nomos.
• Kuhn, M. (1972). The reference group reconsidered. W: J.G. Manis, B.N. Meltzer (red.), Symbolic Interactionism: A Reader in Social Psychology (s. 174–181). Boston: Allyn & Bacon, Inc.
• Piotrowski, A. (1998). Ład interakcji. Studia z socjologii interpretatywnej. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
• Schütze, F. (1983). Biographieforschung und narratives Interview. Neue Praxis, 3, 283–293.
• Schütze, F. (1984). Kognitive Figuren des autobiographischen Stegreiferzählens. W: M. Kohli, G. Robert (red.), Biographie und soziale Wirklichkeit. Neue Beiträge und Forschungsperspektiven (s. 78–117). Stuttgart: Metzler.
• Strauss, A.L. (1959). Mirrors and Masks: The Search of Identity. Mill Valley, CA: Sociology Press.
• Strauss, A.L. (2012). Praca biograficzna i jej powiązania. W: K. Kaźmierska (red.), Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów (s. 517–527). Kraków: ZW Nomos.
• Weber, M. (2004). „Obiektywność” poznania społeczno-naukowego i społeczno-politycznego. W: M. Weber (red.), Racjonalność, władza, odczarowanie (s. 133–195). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Zakrzewska-Manterys, E., Kumaniecka-Wiśniewska, A. (2014). Studiowanie w narracjach niepełnosprawnych studentów. Studia Socjologiczne, 2, 129–152.

Identifiers

DOI

DOI: 10.5604/17345537.1199167