Dawne lotnisko Berlin-Tempelhof jako przykład wykorzystania dziedzictwa lotniczego na potrzeby turystyki i rekreacji

• Authors: Pijet-Migoń Edyta

Title variants

EN

Aviation heritage used for tourist and recreational purposes: a case study of the former Tempelhof Airport in Berlin

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Cel badań. Wskazanie na podstawie studium przypadku lotniska Tempelhof w Berlinie na moż­liwości wykorzystania nieczynnych obiektów infrastruktury transportowej do celów turystycz­nych i rekreacyjnych, wraz z zarysowaniem problemów towarzyszących temu procesowi. Materiał i metody. W pracy posłużono się studium literatury oraz dokumentów historycznych i planistycz­nych, a także analizą stron internetowych i portali społecznościowych. Istotne były też własne obserwacje z wizyt studyjnych w porcie lotniczym Tempelhof. Wyniki. Lotnisko Tempelhof, na­zywane „matką wszystkich lotnisk”, było jednym z najstarszych lotnisk Europy i przez wiele lat stanowiło ikonę Berlina. Monumentalny terminal lotniczy należał do największych budynków na świecie. Lotnisko miało bardzo interesującą historię. Odegrało wielką rolę w czasie blokady Berlina i organizacji słynnego mostu powietrznego. Po zamknięciu lotniska 31.10.2008 r. utwo­rzono na jego obszarze park kulturowy nazwany parkiem Wolności (Tempelhofer Park). Wnioski. Nowy park jest przykładem nowatorskiego podejścia do dawnej infrastruktury lotniczej i wykorzys­tania jej na potrzeby turystyki i rekreacji. Działanie takie może być kontrowersyjne pod względem ekonomicznym, przynosząc jednak wiele korzyści społecznych i wizerunkowych. Berliński park Wolności stał się współczesnym symbolem partycypacji społeczeństwa w zarządzaniu miastem.

EN

Background. On the example of the Tempelhof Airport in Berlin, pointing at the opportunities to use former transport facilities for tourist and recreational purposes, and outlining the problems associated with the process. Material and methods. The author applied a survey of literature, as well as historic and planning documents. Internet sites and social media were also analysed. Own observations of study visits to the Tempelhof Airport contributed to the methods. Results. The Tempelhof Airport, called ‘the mother of all airports,’ is one of the oldest European airports and constitutes an icon of Berlin. Its monumental terminal building, used to be among the biggest architectural structures in the world. Tempelhof played a major role during the blockade of West Berlin in 1949, receiving most flights of the airbridge. After the airport closure on 31 October 2008, the area was converted into a culture park known as Freedom Park or Tempel­hofer Park. Conclusions. The new park represents an innovative approach to the former aviation infra­struc­ture and its use to serve tourism and recreation. The attitude may seem economically controversial but it brings much social benefit and creates a positive image of the city. The Freedom Park in Berlin has become a contemporary symbol of community involvement in city management.

Keywords

PL

infrastruktura lotnicza; port lotniczy; atrakcja turystyczna; rekreacja; park Tempelhof

EN

aviation infrastructure; airport; tourist attraction; recreation; Tempelhofer Park

• Publisher: Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Journal: Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Year: 2018
• Volume: 62
• Pages: 29-40

Dates

online

2018-09-20

Contributors

author

Pijet-Migoń Edyta

• Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu

References

• Berlin Airports. Pobrane 29.11.2017 z: www.berlin-airport.de
• Dołzbłasz, S., Mucha, P. (2015). Wykorzystanie terenów pogórniczych na przykładzie Wałbrzycha. Studia Miejskie, 7, 105–118.
• Domański, B. (2001). Przekształcenia terenów poprzemysłowych w województwach śląskim i małopolskim – prawidłowości i uwarunkowania. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 3, 51–59.
• Gasidło, K. (2013). Przekształcenia terenów i obiektów poprzemysłowych jako problem urbanistyczno-architektoniczny województwa śląskiego. Zeszyty Naukowe. Architektura. Politechnika Śląska, 52, 65–80.
• Grün Berlin. Pobrane 30.12.2017 z: www.gruen-berlin.de
• Hall, D. (2005). Transport tourism. Travelling through heritage and contemporary recreation. W: D. Hall (red.), Niche tourism. Contemporary issues, trends and cases (ss. 89–98). Oxford: Elsevier.
• Janicka, A. (2013). Tempelhof – Park Wolności, przykład adaptacji lotniska na park kulturowy. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego, 149(29), 23–30.
• Kazimierczak, J. (2012). Wpływ rewitalizacji terenów poprzemysłowych na kształtowanie nowej miejskiej przestrzeni turystycznej. Przykład Manchesteru i Lyonu. Turyzm, 22(1), 11–21, doi: 10.2478/v10106-012-0002-3.
• Krajewska, R., Łukasik, Z. (2017). Efektywne wykorzystanie infrastruktury transportowej w miastach: przykłady dobrych praktyk. Autobusy: Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe, 18(9), 203–211.
• Malinowski, R. (2017). Rodzynkowe bombowce nad Berlinem. Historia i Świat, 6, 299–301.
• Mielcarek, A. (2016). Rozwój transportu lotniczego we wschodnich prowincjach Niemiec w latach 1919–1939. Marketing i Zarządzanie, 1(42), 89–100, doi: 10.18276/miz.2016.42-05.
• Namyślak, B. (2013). Działalności twórcze a rozwój miast. Przykład Wrocławia. Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego UWr.
• Niezgoda, A., Markiewicz, E. (2014). Slow tourism – idea, uwarunkowania i perspektywy rozwoju. Rozprawy Naukowe AWF we Wrocławiu, 46, 82–90.
• Nowacki, M. (1999). Atrakcje turystyczne, dziedzictwo i jego interpretacja – jako produkt turystyczny. Problemy Turystyki, 22(2), 5–12.
• Perman, H. (2004). Airports: a century of architecture. London: Laurence King Publishing.
• Pijet-Migoń, E. (2008). Przyszłość portów lotniczych zachodniej Polski w warunkach konkurencji z lotniskiem Berlin Brandenburg International. W: S. Dołzbłasz, A. Raczyk (red.), Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych. Europa bez granic – nowa jakość przestrzeni (ss. 211–220). Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego UWr.
• Pijet-Migoń, E. (2015). Możliwości wykorzystania współczesnej i dawnej infrastruktury lotniczej w turystyce miejskiej. Zeszyty Naukowe WSB w Poznaniu, 63(6), 193–208.
• Pijet-Migoń, E., Migoń, P. (2014). Infrastruktura dawnych portów lotniczych w Polsce i możliwości jej turystycznego wykorzystania. Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego, 32, 25–41.
• Roskamm, N. (2014). 4,000,000 m2 of public space: the Berlin ‘Tempelhofer Feld’ and a short walk with Lefebvre and Laclau. W: A. Madanipour, S. Knierbein, A. Degros (red.), Public space and the challenges of urban transformation in Europe (ss. 63–77). New York: Routledge.
• Roskamm, N., Karge T. (2010). Grand opening Tempelhofer Feld. Berlin: Universitätsverlag der Technischen Universität Berlin.
• Senate Department for Urban Development and Housing. Pobrane 30.12.2017 z: www.stadtentwicklung.berlin.de
• Sikorski, D. (2012). Zmiany funkcjonalne terenów przemysłowych i poprzemysłowych we Wrocławiu po 1989 roku. W: B. Namyślak, R. Szmytkie (red.), Przekształcenia przestrzeni miejskiej Wrocławia. Ujęcie geograficzne. vol. 1 (ss. 33–53). Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego UWr.
• Slow Travel Berlin. Pobrane 04.12.2017 z: www.slowtravelberlin.com
• Smolarski, M., Szmytkie, R. (2014). Zagospodarowanie obiektów potransportowych we Wrocławiu. W: P. Brezdeń, R. Szmytkie (red.), Przekształcenia przestrzeni miejskiej Wrocławia. Ujęcie geograficzne, vol. 2 (ss. 118–144). Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego UWr.
• Tempelhof Projekt GmbH. Pobrane 26.10.2017 z: www.thf-berlin.de
• Thierfelder, H., Kabisch, N. (2016). Viewpoint Berlin: strategic urban development in Berlin – challenges for future urban green space development. Environmental Science and Policy, 62, 120–122, doi: 10.1016/j.envsci.2015.09.004.
• TripAdvisor. Pobrane 30.12.2017 z: www.tripadvisor.com
• Trzepacz, P., Boruta, T., Marada, M., Quodomine, R. (2012). Sto lat doświadczeń portów lotniczych w przestrzeni Europy, Prace Geograficzne, 131, 35–53, doi: 10.4467/20833113PG.12.026.0951.
• Visit Berlin. Pobrane 04.12.2017 z: www.visitberlin.de
• Węcławowicz-Bilska, E. (2011). Kierunki współczesnego rozwoju przestrzennego miast europejskich. Architektura, 108(12), 147–172.
• Węgliński, B. (2009). Wybrane aspekty ewolucji systemu bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego w latach 1968–2009. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 4, 205–219.
• Wielgus, K., Panek, R. (2003). Lotnicze dziedzictwo w krajobrazie Polski. W: S. Januszewski (red.), Lotnictwo – stulecie przemiany (ss. 289–306). Wrocław: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki.