Porównanie wybranych metod normalizacji zmiennych pod kątem podobieństwa uzyskiwanych rankingów

• Authors: Kądziołka Kinga

Title variants

EN

Comparison of selected normalisation methods in terms of rankings similarity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Normalizacja zmiennych jest niezbędnym krokiem m. in. podczas konstrukcji mierników taksonomicznych opisujących analizowane zjawisko czy grupowania obiektów. Istnieje wiele formuł normalizacyjnych. Różne formuły mogą prowadzić do różnych rankingów czy grup obiektów. Celem niniejszej pracy było porównanie wybranych metod normalizacji zmiennych pod kątem podobieństwa uzyskiwanych rankingów obiektów na podstawie mierników taksonomicznych, w konstrukcji których wykorzystano rozważane metody normalizacji. Analiza zależności przeprowadzona została na przykładzie konstrukcji taksonomicznych mierników atrakcyjności giełd kryptowalut. W rozważanych przykładach mierniki konstruowano metodą sum standaryzowanych, a także z wykorzystaniem metody wzorca rozwoju. Uzyskiwane wyniki zależą od rozważanego zbioru formuł normalizacyjnych. W przypadku porównywania pięciu wybranych formuł normalizacyjnych przekształcenie ilorazowe z podstawą równą maksimum najczęściej prowadziło do uzyskiwania najbliższych (w stosunku do pozostałych metod) rankingów. W przypadku uwzględnienia trzech wybranych formuł normalizacyjnych unitaryzacja zerowana miała taką własność. Porównując metody normalizacji pod kątem podobieństwa uzyskiwanych rankingów nie można (nawet dla konkretnego zbioru danych) wyciągać wniosków, że dana metoda normalizacji daje najczęściej najbliższe rankingi w stosunku do wszystkich innych metod normalizacji, gdyż uzyskiwane rezultaty zależą od uwzględnionych formuł normalizacyjnych.

EN

The normalization process is a necessary step, among others during the construction of taxonomic measures describing the analyzed phenomenon or clustering of objects. There are many different normalisation formulas. Different formulas can lead to different rankings or groups of objects. The aim of this study was to compare selected methods of normalization in terms of the similarity of the obtained rankings of objects according to values of taxonomic measures. The analysis was carried out on the example of taxonomic measures of attractiveness of cryptocurrency exchanges.

Keywords

PL

giełdy walut kryptograficznych; normalizacja; przekształcenie ilorazowe; standaryzacja; unitaryzacja zerowana; miernik taksonomiczny

EN

cryptocurrency exchanges; normalisation; quotient transform; standardisation; unitarisation; composite indicator

• Publisher: Zachodniopomorska Szkoła Biznesu w Szczecinie
• Journal: Zeszyty Naukowe ZPSB Firma i Rynek
• Year: 2021
• Issue: 2(60)
• Pages: 70-80

Dates

published

2021-12-14

Contributors

author

Kądziołka Kinga

• Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej

References

• Bąk A., Analiza porównawcza wybranych metod porządkowania liniowego, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 508, 2018, doi: 10.15611/pn.2018.508.02
• Hellwig, Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr, Przegląd Statystyczny, z. 4, 1968.
• Kądziołka K., Propozycja metody wspomagającej wybór miernika taksonomicznego na przykładzie oceny atrakcyjności giełd kryptowalut, Firma i Rynek, 59/2021.
• Kądziołka K., Metoda PROMETHEE II w wielokryterialnej ocenie giełd kryptowalut, Economic and Regional Studies, 14(2), 2021, doi: 10.2478/ers-2021-0010.
• Kądziołka K., Propozycja miernika oceny poprawności metod porządkowania liniowego, Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze, 15, 2021, doi: 10.26366/PTE.ZG.2021.201.
• Kukuła K., Luty L., Propozycja procedury wspomagającej wybór metody porządkowania liniowego, Przegląd Statystyczny, 2/2015.
• Kukuła K., Metoda unitaryzacji zerowanej na tle wybranych metod normowania cech diagnostycznych, Acta Scientifica Academiae Ostroviensis nr 4, 1999.
• Młodak A., Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej, Difin, Warszawa, 2006.
• Muller – Frączek I., Propozycja miary syntetycznej, Przegląd Statystyczny nr 4/2017.
• Nermend K., Normowanie zmiennych opisujących obiekty nietypowe, Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych, nr X, 2009.
• Sompolska – Rzechuła A., Selection of the Method of Linear Ordering using the Example of Assessing the Level of Socio – Economic Development of European Union Countries, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 64(7), 2020.
• Trojanowska M., Nęcka T., Selection of the Multiple-Criiater Decision-Making Method for Evaluation of Sustainable Energy Development: A Case Study of Poland, Energies, nr 13, doi: 10.3390/en13236321.
• Walesiak M., Przegląd formuł normalizacji wartości zmiennych oraz ich własności w statystycznej analizie wielowymiarowej, Przegląd Statystyczny, 4/2014.
• Walesiak M., Wybór grup metod normalizacji wartości zmiennych w skalowaniu wielowymiarowym, Przegląd Statystyczny, 1/2016.
• www.coingecko.com
• www.coinmarketcap.com
• www.cryptocompare.com

Identifiers

ISSN

2657-3245